Шошилинч педиатрия экстремал тиббиёт асослари билан

Соматик беморда нафас йўлларини очиш 
 
 
Травматик беморда нафас йўлларини 
очиш 
 
Оғиз найини қўллаш 
(беморда оғриқ реакцияси 
кузатилмаганда) 
Бурун найини қўллаш 
(беморда оғриқ реакцияси кузатилса) 
 
 
Агар соматик бемор бўлса, тили орқага кетиб қолмаслиги учун унга тикланган ҳолат 
берилади. 
 

---

217 
 
Умуртқани иммобилизация қилиш.
Агар шикастланиш инкор этилмаган бўлса, уни то 
ретгенография қилишга олиб боргунча бел тахтага бўйнини фиксация қилган ҳолда 
иммоблизация қилиш керак.
 
 
Венага йўл очиш.
Венага катетер қўйиш
Бош мия ичи босими ошганлигига қуйидаги кўринишлар мисол бўлади.
 ( 

Анизокория

Ригидлик позаси 

Оѐқ-қўлни ѐки тана шоллиги 

Ноадекват нафас
Бу кўринишларда тезликда бош мия ичи босимини туширишга ҳаракат қилиш,
нейрохирург чақириш ва оператив муолажани қўллаш талаби қўйилади. Бош мия ичи 
босимини тушириш тадбирларига қуйидагилар киради: 
1. Мияга қон оқиб келишини таъмилаш учун танани бош қисмини 30
о
кўтариш керак.
2. ЎСН (СЎВ) гипервентиляция режимида. p
a
CO
2 
пасайиши 25—30 мм рт. ст. кўп 
бўлганда мия қон томирлари сиқилади ва бир неча минут ичида тез кечади. Бу Мия ичи 
босимини пасайтиради. Кейинчалик p
a
CO
2
пасайтириш талабга мувофиқ эмас, чунки бу 
мияни қон билан таъминлашишини камайишига олиб келиши мумкин.
3. Маннитол (0.5 - 1 г/кг в/и жадал ҳар 2—4 соатда) — осмотик дори воситаси бўлиб, мия 
шишини камайтиради.

---

218 
4. 
Фуросемид, 1 мг/кг в/и ҳар 6—8 соатда. 
5. Дексаметазон (10 мг в/и, кейин 4 мг в/и ҳар 6 соатда) ўсма ѐки абцессда перифокал 
шишни камайтиради.
6. Талвасаларда талвасага қарши даво талаб қилинади. 
7. Меьѐрий ҳароратни танада сақлаб туриш керак. (ҳарорат кўтарилганда мия қон томир 
таъминлашиши ва мия ичи босими ошади). 
8. Миорелаксантлар (панкуроний, 0, 1 мг/кг в/и ҳар 1—2 соатда) бош мия ичи босими 
мушаклар қисқариши сабабли юзага келган бўлса.
9. Седатив воситалар (наркотик анальгетиклар бензодиазепинларни биргаликда 
қўллаганда) бош мия ичи босими безовталик ва оғриқ ҳисобига ошган бўлса.
Даволаш муддати бир неча хафтани ташкил қилади. Турғун бош мия ичи босими 
тиклангандан кейин бу препаратлар бериши тақиқланади, бошида седатив воситалар,
кейин эса миорелаксантлар ва ЎСН (СЎВ) охирида осмодиуретиклар берилади. Берилиш 
давомийлиги бемор ҳолатига боғлиқ.