Shohjahon normurodov

Eslatma: -guncha qo‘shimchasini olgan ravishdoshgina kesim bo‘lib kelishi mumkin.
Fe’ldan boshqa so‘z turkumlari (ot, sifat, son, olmosh, ravish, taqlid so‘z) bilan, shuningdek, fe’lning harakat nomi shakli bilan ifodalangan kesim ot kesim deyiladi:
1) ot bilan: Axloqi zamimalarning eng zararligi hasaddur. (A. Avloniy);
2) sifat bilan: Usti yaltiroq, ichi qaltiroq. (Maqol);
3) son bilan: Ikki o‘n besh – bir o‘ttiz. (Maqol);
4) olmosh bilan: O‘zim har joydaman, ko‘nglim sandadur. (Qo‘shiqdan
5) ravish bilan: Savobning eshigi ko‘p. (Maqol);
6) modal so‘z bilan: So‘zdan so‘zning farqi bor, o‘ttiz ikki narxi bor. (Maqol);
7) harakat nomi bilan: Burchimiz – a’lo o‘qish;
8) sifatdosh bilan: Yigit kishining uyalgani – o‘lgani; eman daraxtining egilgani – singani. (Maqol);
9) taqlid so‘z bilan: Ko‘chada odam g‘ij-g‘ij;
10) undov so‘z bilan: Endi uning holiga voy.
Fe’l kesim ish-harakatni, ot kesim predmetning turi belgisini ifodalaydi.
TOPSHIRIQ-2. Gaplarning kesimlarini topib, fe’l kesim va ot kesim guruhlariga ajrating.
1. Oltita bolani bag‘riga olgan Mahkam taqachi — shu. (R.F.) 2. Mo‘tabar eshikni sekin yopib chiqib ketdi. (R.F.) 3. Sanasangiz sanamasangiz ham hammasi qirqta. (O.) 4. ...Tez hal qilish kerak,
talabgorlar ko‘p. (O‘.H.) 5. Bu maskan Umidning shodligini ham, kulfatini ham, muhabbatini ham ko‘rgan. U qoramag‘iz, chayir yigit bilan qadrdonlashib ketgan. (Mirmuhsin) 6. Endi ularning xatosini tuzatish uchun hammamiz qancha mashaqqat chekamiz. (P.Q.) 7. Bu qarorni amalga oshirishdagi birinchi qadam – o‘qish. (O‘.H.) 7. Mingbuloq o‘zi yaxshi, suvi serob, lekin qarovsiz ko‘chalari tor,
qing‘ir-qiyshiq (O‘.H.) 8. Uning Vohid Mirobidov haqidagi gaplari ham qiziq (O.Y.) 9. Tabiatda hech qanday sirli kuch ta’sirida ro‘y beradigan narsa yo‘q. (J.Abd.) 10. Aytishlaricha, u qishloqqa qaytmaydi. 11. Bol yaxshi, boldan ham bola yaxshi. (Maqol)