Shoaliyeva Nargiza (654-16) 1-mavzu savollariga javoblar Sotsiologiya atamasini ta’riflang

Tashviqot funksiyasi nafaqat sotsiolog olimlar yoki biror guruh vakillariga nisbatan, balki barcha jamiyat a’zolariga qarata amalga oshiriladi.

Axborot yetkazish funksiyasi – sotsiologiyaning butun jamiyatga, olimlarga yangi bilimlarni yetkazishi tushuniladi.

Tashkillashtirish funksiyasi orqali sotsiologiya keng jamoatchilikni birlashtirish, ishlab chiqarishda, dam olish sohasida yoki siyosatda biror yo‘singa yo‘naltirishda namoyon bo‘ladi.

4. Sotsiologiya fanining ob’ekti va predmetini ta’riflang.

Javob: Fanning ob’ekti deyilganida, ob’ektiv va sub’ektiv reallikning mazkur fan o‘rganadigan o‘ziga xos xususiyatlarga ega bo‘lgan bir qismi tushuniladi. Fanning predmeti esa izlanishlar natijasida aniqlangan ob’ektning ma’lum qismlaridir.

Sotsiologiyaning fan sifatida shakllanish davri boshqa fanlarga nisbatan qisqa bo‘lganligi uchun uning ob’ekti va predmeti borasidagi muammo bugungi kunda ham dolzarbligicha qolmoqda. Mazkur muammo ko‘plab nazariyalarda ko‘rib chiqilgan.

Masalan, E. Dyurkgeymning fikricha sotsiologiyaning ob'ekti sotsial faktlar, predmeti esa mazkur faktlarning vujudga kelishi, namoyon bo‘lishi va rivojlanishidagi umumiy qonuniyatlardir.

Amerikalik sotsiolog, empirizm yo‘nalishining asoschisi F. Znaneskiy sotsiologiyaning ob'ekti sifatida jamiyatda sodir bo‘layotgan barcha individlarning o‘zaro ongli ta'siri va munosabatlarini ko‘rsatgan.

Sotsiologiyaning o‘rganish predmeti inson hayoti tarzining konkret va hayratomuz voqealari, odamlarning jamiyatdagi takroriy xulq namunalari hisoblanadi.

Sotsiologiya ob'ektining o‘ziga xos jihati shundan iboratki, u jamiyatni yaxlit sotsial voqe'lik sifatida ob'ektiv jihatdan barcha ijtimoiy hodisalarini o‘rganadi (ijtimoiy munosabatlar, ijtimoiy tashkilotlar, ijtimoiy jamoalar, ijtimoiy jarayonlar, ijtimoiy institutlar, ijtimoiy sub'ektlar). Shundan kelib chiqqan holda sotsiologiyaning predmeti sifatida shaxs, ijtimoiy guruhlar, jamoa va butun jamiyat faoliyati hamda rivojlanishining qonuniyatlari, shuningdek, jamiyatning ijtimoiy hayotidagi voqea va hodisalari (ijtimoiy rollar, ijtimoiylashuv muammolari) namoyon bo‘ladi.