Shimoliy yarim shardagi mamlakatlar aholisi milliy, irqiy va diniy tarkibining geografik va demografik jihatlarini baholash

Inson qadimdan okean va dengiz sohillarida joylashishiga intilgan. Hozirgi vaqtda dengiz va okeanlardan quruqlikka tomon 200 km ga cho`zilgan Yer yuzasi qismida insoniyatning yarmidan ko`p qismi, 50 km kenglikka ega bo`lgan quruqlik qismida dunyo aholisining 30% i to`plangandir.

• Inson qadimdan okean va dengiz sohillarida joylashishiga intilgan. Hozirgi vaqtda dengiz va okeanlardan quruqlikka tomon 200 km ga cho`zilgan Yer yuzasi qismida insoniyatning yarmidan ko`p qismi, 50 km kenglikka ega bo`lgan quruqlik qismida dunyo aholisining 30% i to`plangandir.

Aholi siyrak tarqalgan hududlar Yer yuzining ancha katta qismini egallaydi. Shular qatoriga birinchi navbatda ekstremal tabiiy sharoitlarga ega bo`lgan geografik ob`yektlar: cho`llar, ekvatorial o`rmonlar, baland tog`lar, tundra, muzlik hududlari va boshqalar kiradi. Yer quruqlik yuzasining 15% i umuman o`zlashtirilmagan va doimiy aholisi yo`q hududlardir. Aholi joylashishida juda katta hududiy farqlar mavjud davlatlar qatoriga Rossiya, Kanada, Xitoy, Avstraliya, Misr, Braziliya, Turkmaniston, Tojikiston, Indoneziya kiradi. Dunyo aholisi vertikal mintaqalar bo`yicha ham notekis taqsimlangan.
Aholi zichligi
Demografik o'tish - tug'ilish va o'limning tarixan tez pasayishi, buning natijasida aholining ko'payishi avlodlarning oddiy almashinishigacha qisqaradi va yakuniy bosqichda tug'ilishning o'rnini bosuvchi darajadan pastga tushishi tufayli. aholi soni (ayol boshiga 2,1 tug'ilish), aholining qarishi va o'lim darajasining asta-sekin o'sib borishi natijasida tug'ilishning o'lim darajasidan pastga tushishi va depopulyatsiya sodir bo'lishi . Bu jarayon an'anaviy jamiyatdan (yuqori tug'ilish va o'lim darajasi yuqori bo'lgan) sanoat jamiyatiga, keyin esa jamiyatga o'tishning bir qismidir .postindustrial (ular past tug'ilish va past o'lim bilan tavsiflanadi , ammo aholining demografik qarishi jarayonlari tufayli o'limning doimiy o'sib borishi). Demografik o'tishning oxirgi, yakuniy bosqichi rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarda sanoat va postindustrial jamiyatlarga xosdir.