Shimoliy yarim shardagi mamlakatlar aholisi milliy, irqiy va diniy tarkibining geografik va demografik jihatlarini baholash

Dunyo mamlakatlari aholisining milliy tarkibi va etnik munosabatlarining xususiyatiga ko`ra qator guruhlarga taqsimlash mumkin.

Birinchi guruhga bir millatli, ya`ni asosiy millati jami aholisining 95% dan ortiq qismini tashkil etuvchi mamlakatlar: Yevropada – Islandiya, Irlandiya, Norvegiya, Daniya, Polsha, Germaniya va b; Osiyoda – Yaponiya, KXDR, Koreya Respublikasi, Bangladesh, Mo`giliston, Armeniya, Yaman, Oman, Qatar; Afrikada – Misr, Liviya, Somali, Madagaskar; Janubiy Afrikada esa deyarli barcha mamlakatlar kiradi
Ikkinchi guruhni ushbu ko`rsatkich 70-95% ga teng bo`lgan mamlakatlar – Buyuk Britaniya, Fransiya, Ispaniya, Finlandiya, Ruminiya, Jazoir, Marokko, Zimbabve, Mavritaniya, Botsvana, Suriya, AQSH, Avstraliya, Yangi Zelandiya va boshqalar tashkil etadi. Bunday davlatlar qatoriga O`zbekiston, Turkmaniston, Tojikiston, Ozarbayjon ham kiradi.
Uchinchi guruh mamlakatlarida (Eron, Afg`oniston, Gruziya, Qirg`iziston, Qozog`iston, Pokiston, Malayziya, Laos, Markaziy, Sharqiy va Janubiy Afrika mamlakatlari va boshqalar) asosiy millat yokiulushi jami aholining yarmidan kam ortiq qismini tashkil qiladi, biroq 70% dan past ko`rsatkich bilan ifodalanadi.
To`rtinchi guruhga aholisi bir necha yirik millatlardan iborat, lekin ulardan birortasining ulushi sezilarli ustun bo`lmagan mamlakatlar to`plangan (Hindiston, Indoneziya, Filippin, Rossiya, Shveysariya, G`arbiy Afrika mamlakatlari).

Ma`lumki, din jamiyat hayotida, turmushimizda juda katta rol o`ynaydi. Bunda davlatning iqtisodiy rivojlanganlik va aholining bilim darajasi katta ahamiyat kasb etadi. Aholining diniy tarkibini bilish va uni to`g`ri baholash dunyoda bo`lib o`tayotgan voqea va hodisalarning ko`pchiligini tog`ri tushunish va anglashga imkon beradi. Yevropada xristian dinining barcha shakllari keng tarqalgan. Katoliklar, asosan, qit`a janubida, qisman g`arbida va markazida, protestantlik shimolida va markazida hukmdordir. Sobiq Ittifoq davlatlarida provoslav va islom dinlari keng tarqalgan.