She’riy san’atlar Talmeh san’ati


Vosita – o‘xshatilish belgisi (kabi)



Download 226,8 Kb.
bet4/5
Sana31.12.2021
Hajmi226,8 Kb.
#205059
1   2   3   4   5
Bog'liq
She'riy san'atlar PREZENTACIYA

Vosita – o‘xshatilish belgisi (kabi).

Vosita ishtirok etgan o‘xshatishlarda tashbeh aniq ko‘rinib, bilinib turadi. So‘z san’atida -dek, -day, -cha, -simon, -vor, -saro, -oso, -vash, -iy, -oyin kabi qo ‘shimchalar, kabi, singari, misli, go‘yo, yanglig‘, xuddi, o‘xshab, nechukki va boshqa so‘zlar vosita bo‘lib keladi. Ko‘p hollarda asos ishtirok etmaydi. Misollarga murojaat qilamiz:

Sanga binafsha kibi qaddi nigun,

Bosh ko‘tara olmay uyotdin zabun.

Ul ulus jondin ayru el yanglig‘,

Sayr etib suv yuzida у el yanglig‘.



Ba’zan vosita ham tushib qolib, tashbehda o‘xshamish bilan o‘xshatilmishgina ishtirok etadi. Masalan, «qoshi hilol-dek egik» deyish o‘rniga «qoshi hilol», «qomati sarvdek tik» deyish o‘rniga «sarvqomat», «yuzi oydek» o‘rniga «yuzi oy» ishlatiladi.



Ermas alar tufrogl-u, sen nuri роk,

Xilqat alarg‘a-vu sanga – tiyra xok.



baytida ham shu holatni ko‘rish mumkin. Asos va vositaning qo‘llanish yoki qo‘llanmasligidan qat’iy nazar o‘xshamish bilan o‘xshatilmish ishtirok etgan o‘xshatish san’ati mutlaq tashbeh (aniq o‘xshatish) deyiladi.

Ayrim o‘rinlarda o‘xshamish ham tushib, o‘xshatilmishning o‘zigina saqlanadi. «Hilol», «sarv», «oy», «gul» so‘zlarining o‘zi o‘xshamishga ham ishora qiladi va bu kinoya tashbeh (ishora o‘xshatish) deb ataladi.



Bo‘rini dag‘i galadin dur qil,

Suv beribon bog‘ni ma ‘mur qil. (Navoiy)



baytida to‘rtta kinoya tashbeh bor: bo‘ri – bo‘ridek talovchilar, gala – gala singari xalq, suv – suvdek (zarur) adolat, bog‘ – bog’ga o‘xshash mamlakat tashbehlarining ishoralaridir.


Download 226,8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish