Shayxontoxur tumanidagi 186-maktabning kimyo fani o’qituvchisi Otaxonova Zulfiyaning 9-sinf “Elektrolitik dissotsiyalanish” mavzusidagi dars taqdimoti

DARS REJASI

• Vodorod oddiy modda.

• Vodorodning fizik xossasi.

• Vodorodning kimyoviy xossasi.

.

• Vodorod oddiy modda.

Koinotda eng ko’p tarqalgan elementni bilasizmi
Vodorod koinotda eng ko’p tarqalgan elementdir.U quyosh va yulduzlarning asosiy qismini tashkil etadi.Quyoshning sirtida temperatura 60000 atrofida bo’ladi.Quyoshdagi bu temperatura vodorod elementini geliyga aylanishidan hosil bo’lib turadi.Atmosferada vodorod juda kam uchraydi.

Valentligi -

Kimyoviy formulasi -
Kimyoviy belgisi -
Og’irligi -
VODOROD
I
Vodorod oddiy modda sifatida ikki atomdan tashkil topgan.

.

Vodorod-ning fizik xossasi qanday?

• Vodorod hidsiz,rangsiz,eng yengil gaz.U havodan 14.5 marta yengil.U suvda kam eriydi.1litr suvda 21.5ml vodorod eriydi.

Vodorodning kimyoviy xossasi

• Odatdagi haroratda molekulyar vodorodning faolligi katta emas.
• Atomar vodorod esa juda faoldir.

.

Vodorodning olinishi
HCl
Zn
ZnCl2
H2
Laboratoriyada vodorod ruxning xlorid yoki sulfat kislota bilan ta’sirlashuvi natijasida olinadi
Zn+2HCl=ZnCl2+H2

Vodorod deyarli barcha metallmaslar bilan uchuvchan birikmalar hosil qiladi.

Vodorod ftor bilan xona haroratidayoq birikadi:
H2 + F2 = 2HF + 539,2 kJ

Vodorodning kimyoviy xossasi

.
2.Xlor bilan yorug‘likda tez, qizdirilganda portlab reaksiyaga kirishadi (qorong‘ida va qizdirilmaganda sekinroq birikadi):
H2 + C12 = 2HC1+ 184,4kJ

Vodorodning kimyoviy xossasi

Odatdagi haroratda kislorod bilan ta’sirlashmaydi.Vodorod kislorodda yonadi:
2H2 + O2 = 2H2O
Bu reaksiyada 3000°C atrofida haroratga erishish mumkin.

Vodorodning kimyoviy xossasi

1. Yuqori haroratlarda vodorod metallarni ularning kislorodli birikmalari — oksidlaridan qaytaradi (siqib chiqaradi):
CuO + H2 = Cu + H2O
2. Ishqoriy va ishqoriy-yer metallar yuqori haroratda vodorod bilan tuzsimon birikma­lar — gidridlarni hosil qiladi:
2Na + H2 = 2NaH