Shaxsi umumlashgan gaplar

Mashq. Uqing. Bir bosh bulakli gaplarni ikki bosh bulakli gaplarga aylantirib kuchiring va sintaktik tahlil qiling.

1. 
   Turt yosh bulsam kerak, meni qishloq machitidagi maktabga eltib quydi. (S.YaD 2. Otishma bulayotgan tomonga qarab uquza boshladilar. 3. Ayolni kamsitgan kimsani odam hisoblamang.
   
2. 
   Menga soy buyidan er bermoqchi edi. 5. Bemahalda nima qilib yuribsiz, qizim? Qishlokda endi boshimni qanday kutarib yuraman? 7. Maktubingizni oldim. Tashakkur! 8. Haqiqiy dust-ga sodik bul, khiyonat qilma. 9. Kuklam… Qishloq ahli dalaga chiqib ketgan.
   

• 
  mashq. Badiiy va publisistik asarlardan, maqollardan bir bosh bulakli gaplarning har bir turiga 2 tadan misol topib yozing.
  
• 
  mashq. Quyidagi test savollarining tugri javobini belgilang.
  

1. 
   Qaysi qatorda shakhsi malum gapning qoidasi tugri berilgan?
   
2. 
   Mazmunan har uchala shakhsga taalluqli gap shakhsi malum gap deyiladi.
   
3. 
   Gaplar tuzilish jihatdan ikki guruhga bo‘linadi:
   
4. 
   1. Sodda gap bir predikativ birlikdan iborat bo‘lib, uning tarkibi ayrim gaplarga bo‘linmaydi. Masalan: G‘ir-g‘ir shabada turli-tuman giyohlarning hidlarini olib keladi. (O.). Oqil va donolar bilan suhbatdosh bo‘ling. («Oz-oz o‘rganib dono bo‘lur»).
   
5. 
   2. Qo‘shma gap mazmun va grammatik jihatdan birikkan ikki va undan ortiq predikativ birliklardan tuzilib, uning tarkibi ikki va undan ortiq gaplarga bo‘linadi. Masalan: Hali daraxtlar barg chiqarmagan-u, pushti guldastaga o‘xshab gullagan bir tup bodom qo‘shni hovlining devori osha yashnab turibdi. (P.Q.). Haqiqiy do‘stlik suvdek zilol, qalbaki do‘stlik – tuz qo‘shilgan asal. (Maqol).
   
6.