Sharq tillari

٢رب٤ؽ خٔعور 
 
ػ ٝ ؿايع ٢ك دلُٝ . خٍ٘ حوْػ غجٍ ١ؤػ . الله خٔؽه ْٛاوثا ٢ٍٔا
ذـِث بٓ ل٘
7
 ٖٓ خؼثبَُا
 خـُِا ٢ك ٍٝلاا ًهلُا دنفا ٝ . داٍٞ٘ وْػ لؼث بٜ٘ٓ ذعوقر ٝ خ٣الزثلاا خٍهلُٔا ٢ُا ذجٛم ١ؤػ
.ـ٣هبزُا خ٤ًِ ٢ك ٍٝلاا قُٖبث بجُبٛ ذؾجٕا . خؼٓبغُبث ذوؾزُا ْص .خٍهلُٔا يِر ٢ك خ٤ثوؼُا 
ٓا ٝ ٢ثا :كاوكا خَٔؽ ٖٓ خلُؤٓ ٢ٛ ٝ حو٤جً ذَ٤ُ ب٘زِئبػ
.بٗا ٝ و٤ـُٖا ٢فا ٝ ١وجٌُا ٢زفا ٝ ٢
 
 ٢ك خ٤ٙب٣وُا ِّٞؼُِ ًهلُِٔ بٍهلٓ َٔؼر ٢ٓا ٝ . خًبٍا خ٘٣لٔث داهب٤َُِ غٖ٘ٓ ٢ك بٍلٜ٘ٓ َٔؼ٣ ٢ثا
خ٤ُ٘ٛٞا ٕبزٌَ٤ثىٝا خؼٓبع ٢ك خ٤كاوـغُا خ٤ٌِث خجُبٛ ١وجٌُا ٢زفا ٝ ١ل٤ٜٔزُا لٜؼُٔا 
دبًِٔ 
 
ؼجٕا-
\
asbaha\-bo‟ldi 
زثا
خ٣ال -\ibtidoiya\-boshlang‟ich 

---

79 
خلُإٓ -\mu‟allafatun\-tashkil qiladi
 
 
KO’MAKCHILAR BILAN KELUVCHI OT-KESIM(14-dars)
Kesim ot orqali ifodalanganda ٢ك \fi\, ٢ِػ \a‟la\ ko‟makchilari bilan
qaratqich kelishiginiing shaklida bo‟ladi.Bunday kesimlarni kesimning ismiy qismi 
deyish mumkin, agar unda «bor» degan so‟z tushirib qoldirilgan bo‟lsa.Masalan; 
خ٣ووُا ٢ك ْ٤ٍِ\salimun fi l-qoriyati\-Salim qishloqda(bor) 
َٔؼٓ ٢ك خِٓبؼُا\al-a‟milatu fi l-ma‟ma‟li\-Ishchi (ayol)fabrikada(bor) 
٢ِػ ةبزٌُا
حلُٚ٘ٔا
\al-kitabu a‟la l-minzadati\-kitob stolning ustida(bor) 
Ismiy gaplarda ega kesimdan keyin kelishi ham mumkin.Bunda ega noaniqlik 
holatida bo‟ladi va so‟zlashuvda urg‟u kesimga tushadi.Masalan; 
ةبزً حلُٚ٘ٔا ٢ِػ ٝ حلٚ٘ٓ خكوؿ ٢ك 
\fi g‟urfati minzadatun va a‟la l-minzadati kitabun\ 
Xonada stol va stolning ustida kitob(bor) 
ةبزً ب٘ٛ\huna kitabun\-kitob shu yerda.
Agar kesimdan oldin ٍ \l\ ko‟makchisi qo‟yilsa, kesim kimdandir yoki 
nimanidir borligini ifodalaydi va bunday jumlalar tarjima qilinganda «mavjud» 
so‟zi qo‟shib ishlatiladi.Masalan; ةبزً ِْؼُِٔ\lil mu‟allimi kitabun\-O‟qituvchida 
kitob (mavjud) 
Aqar ega kesimdan oldin kelsa, unda jumla predmetni shaxsga tegishli 
ekanligini ifodalaydi:
ِْؼُِٔ ةبزٌُا \al-kitabu lil mua‟llimi\-Bu kitob o‟qituvchiga tegishli. 
Mashq.Quyidagi ismlarni ikkilik shaklida turlang
ْعوزٓ ،ًلٜ٘ٓ ، ٕب٘ك ، ٛب٤ف ،وٛبٓ

---

80 
Mashq.O‟qing , ko‟chiring va o‟zbek tiliga tarjima qilinq.