«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati

Morfologik  moslanishlarga  sudralib  yuruvchilar  tanasi  –  tangachalar, 
qushlarning  tanasi  pat,  sutemizuvchilarning  tanasi  qalin  jun  bilan 
qoplanganligi  misol  bo‘ladi.
Etologik moslanishlar.
 Hayvonlar faol harakatlanish orqali o‘zlari uchun 
qulay  yashash  joylarini  tanlaydilar.  Hayvonlarda  evolutsiya  jarayonida 
paydo  bo‘lgan  etologik  moslanishlarga  yashash  uchun  joy  topish,  uya 
qurish,  qulay  yashash  joylariga  migratsiya  qilish  kabi  fe’l-atvor,  xatti-
harakatlar  bilan  bog‘liq  moslanishlar  misol  bo‘ladi.  Cho‘l  agamasi  qizib 
yotgan  qumdan  o‘zini  himoya  qilish  maqsadida  butalarning  shoxiga  chiqib 
olsa,  ko‘pchilik  sudralib  yuruvchilar,  suvda  hamda  quruqlikda  yashovchilar, 
hasharotlar  kunning  salqin  vaqtlarida  isinish  uchun  tana  holatini  o‘zgartirib 
quyoshga  tutadilar.  Hayvonlarning  tashqi  muhit  harorati  o‘zgarganda  mosla-
nish  mexanizmlaridan  biri  migratsiya,  ya’ni  qulay  haroratli  joylarga  ko‘chib 
o‘tishidir.  Hasha rotlar,  ba’zi  baliq  turlari,  qushlar  kitlar  ham  yil  davomida 
migratsiyani  amalga  oshiradi.

---

57
Harorat  tashqi  muhitning  muhim  omili  bo‘lib,  sayyoramizdagi  hayotning 
saqlanishi,  tirik  organizmlarning  yashashi,  rivojlanishi,  nasl  qoldirishiga 
bevosita  va  bilvosita  ta’sir  ko‘rsatadi.