Sharof Rashidov Nomidagi Samarqand davlat universitet Raqamli texnologiyalar fakulteti Axborot tizimlarining matematik va dasturiy ta’minoti yoʻnalishi talabasi Bahtiyorov Javohirning Linux operatsion tizimida administratorlik fanidan Mustaqil

6-Wine dasturi va uning imkoniyatlari.

Wine-bu Windows dasturlarining tizimli buyruqlarini Linux operatsion tizimining funktsional buyruqlariga aylantiradigan dasturiy ta'minot qobig‘idir. Wine bu Windows dasturi va Linux operatsion tizimi, yadro va kutubxonalar o‘rtasidagi qatlamdir.

10-rasm. Wine dasturi oynasi

Wine qanday ishlashini tushunish uchun avval Windows yadrosi haqida bir necha so‘z aytishingiz kerak. Windows, xuddi Linux kabi, yadroga ega. Ma'lumki, Linux yadrosi bitta fayldan iborat va boot papkasida joylashgan. Windows yadrosi butunlay boshqacha, aslida u C:
\ windows \ system32 papkasida joylashgan dll kutubxonalari to‘plami. Shuning uchun, Windows dasturlarini Linuxda ishlashi uchun dasturga kerak bo‘lgan dll kutubxonalarini xosil qilish kifoya, ular bizga kerak bo‘lgan funktsiyalarni Linux tizimidan chaqirishlari uchun ishlatiladi va bu ishni aslida Wine dasturi qiladi. Ammo loyiha juda sekin rivojlanmoqda va ishlab chiquvchilar Windows tizim kutubxonalaridan barcha funktsiyalarni amalga oshirishga vaqtlari yo‘q, shuning uchun unda barcha dasturlar ishlamaydi, ayniqsa yangilari.
Ommabop dasturlarini qo‘shimcha konfiguratsiyasiz Wineda ishlatish oson. Ammo haqiqat shundaki, Linuxda talab qilinadigan vazifalarni hal qilish uchun etarli alternativalar mavjud va Wine-da hali yozilmagan jiddiy komponentlarni talab qiladigan maxsus dasturlar va o‘yinlarni ishga tushirish kerak bo‘lishi mumkin.
Wine-ni o‘rnatish uchun quyidagi buyruqlardan foydalaniladi:
Ubuntu, Debian, Mint:

sudo dpkg --add-architecture i386

wget -nc https://dl.winehq.org/wine-builds/Release.key sudo apt-key add Release.key
sudo add-apt-repository "deb https://dl.winehq.org/wine- builds/ubuntu/ artful main"
sudo apt-get update

sudo apt-get install --install-recommends winehq-stable

Fedora:
sudo dnf install winehq-stable
openSUSE:

sudo zypper install wine
Arch, Manjaro:
sudo pacman -S wine
Wine o‘rnatilgandan so‘ng, uni ilovalar menyusi orqali yoki quyidagi buyruq bilan ishga tushirsa bo‘ladi
winecfg
Wineni birinchi marta ishga tushirilganda, u qo‘shimcha paketlarni o‘rnatishni so‘rashi mumkin, bunda unga ruxsat berish kerak. Shundan so‘ng, EXE formatidagi barcha Windows dasturlari tizimdagi Winega moslashadi.
Endi kerak bo‘lgan Windows ilovasining o‘rnatuvchisini yuklab olish, fayl menejerida unga mos papkani topish va faylni ochish kerak. Yoki quyidagi buyruq kiritiladi:
wine dasturgacha yo‘l
Bunda Windows ilovasi har doimgidek ishga tushadi va ishlaydi. O‘rnatish fayli ochilgan bo‘lsa, xuddi Windowsdagi kabi dasturni o‘rnatish boshlanadi. Agar dastur o‘rnatishni talab qilmasa, u bilan darhol ishlashni boshlash mumkin.
Wine-da barcha ilovalarni o‘rnatish va ishga tushirish mumkin emas, ammo qo‘llab-quvvatlanadigan dasturlar soni etarlicha.