Шарқ педагогик таълимотида таълимий-ахлоқий қарашлар

Istar esang otangdan meros,

Bog’la otang ilmiga ixlos .

Ne nafi bor otang boyligin,

Bir kun tugatursan necha oyligin.

Allomaning mazkur fikrlaridan, bugungi kun yoshlarining ham muayyan kasb yoki hunar sirlarini qunt bilan o’rganishlari hayotiy zaruriyat ekanligini anglash mumkin. Atrofdagi kishilarning turmush tarzlari mohiyatini tahlil etsak, ma’lum kasb yoki hunar bo’yicha ma’lumotga ega insonlar bilan kasb va hunarsiz kishilar o’rtasidagi farqni yaqqol sezamiz. Ularning dunyoqarashlari, atrofdagilar bilan munosabatlari, hayotiy yondoshuvlari ham bir-birlaridan farq qiladi.

Muslihiddin Sa’diyning “Guliston” asarida inson kamolotining ta’minlanishida tarbiyaning alohida o’rin tutishiga ham urg’u beradi. Tarbiya jarayonini tashkil etish murakkab jarayon ekanligini ta’kidlagan holda bolaga juda yoshligidan tarbiya berish maqsadga muvofiqligini uqtiradi. Zero, yoshlik yillarida bola ongiga singdirilgan axloqiy talablar uning xarakteri, xulq-atvorining shakllanishida muhim rol o’ynaydi. Ushbu fikr mutafakkir qarashlarida shunday aks etadi: