О йбе гим м е н и н г
Биз энди ҳар куни учрашамиз.
С овук уйда, ч ў ғ туда,
базиллаган сандальинг бир томонида, севги оғушида ўти-
рамиз. Бирга шеър ўкийм из. Тотли, мароқли суҳбатнинг
адоғи бўлмайди. Мабодо беш-ўн дақиқа сукутда колсак, бу
с укут сониялари хам кўнглимизни бахт нашидаси, ором
туйғуси билан тўлдириб юборади. Бу сониялар суҳбатдан
ҳам ширин ва т о т /и туюлади, кўнгиллар қовуш иб кетган
дек бўлади.
Қ о к ярим кечада ё тонгга якин Ойбек уйига кетади. Биз
айрилишни истамаймиз. Бир кеча ҳатто бувим айтмиш:
«Бемалол ўтириш ингни кара. Эҳтиёт бўл, ўғил бола —
бўри, ки з бола кў зи ч о к бўлади...» Ойим хам: «Ёш кизсан,
эҳтиёт бўл, тағин бизни ранжитиб кўйма», дегани-деган.
(Б угун ги ёшлар бизнинг ўша пайтдаги ҳолатимизни ту-
шунмаслиги мумкин. Бизнинг муҳаббатимиз чилла кори-
дек тоза бўлгани сабабли ю ксак
маънавий иклимда яшар
эдик. На О йбекнинг, на менинг хаёлимга зинҳор уятли,
ёмон фикрлар келмаган. У бир марта хам менинг дудокла-
римдан ўпмаган.)
Баъзан Ойбек ўртоклари билан бирга келиб, мени театр-
га олиб боради. «Ҳамза» театрида кўйилган спектаклларни
канда килмай кўрамиз.
Аммо Л е н и н гр а д а ўпкаси
шамоллаб кол ган Ойбек кат-
т и к йўталади. М ен унинг соғлиғини сўрашга ийманаман,
кўнглига оғир ботмасин, деб андиша киламан.
Ўша кезлари Ойбек и кки кун келмай колди. Ойим хаво-
тирланганидан Шарифани хабар олгани юборди. Шарифа
О йбекнинг тоби кэчиб кол га ни
хаки да ташвишли хабар
олиб келди. Ш унда менинг хаёлимга О йбекнинг таълим-
тарбия техникумида ўкиб юрган кезларида кийим-боши яхши
бўлмагани, каҳратсн қиш кунларида ҳам пайпоқсиз, йир-
т и к ботинка кийиб юрган холатлари келди. У н и н г ботинка
йиртиғидан чикиб турган яланғоч оёкларининг бармоклари
кўзимга кўриниб кетди.
Ш у н и н г устига, ётокхона ошхона-
сида ичганлари ҳам ёвғон мошхўрдадан бўлак нарса эмас
эди. Хуллас, ўша пайтларда О йбекнинг заифлаша бошла-
ган ўпкаси Ленинграднинг зах ҳавосида хилвираб, унда
сил касаллиги бошланган эди.
Орадан бир неча кун ўтгач,
Саидвали Шарафиддинов,
О йбекнинг техникумдош дўсти, бизни меҳмонга таклиф
107
З а р и ф а С а и д н о с и р о в а
этди. М ен синфдошлар зиёфатида Ойбек билан ёлғиз қол-
маслигим учун дугонам М арямни хам эргаштириб бордим.
Марям хоразмлик қи з бўлиб, Берлинда таҳсил кўриб қайт-
ган ва ўша йилларда «Зебуннисо» мактабида немис тили-
дан дарс берар эди.
Биз Саидвалининг уйида ўйин-кулги билан ўтирдик.
Ойбек менинг қўлимга дутор тутқазди — аллақандай ма-
қомларни чертг-ан киш и бўлдим. Кимдир ўйнади, кимдир
қў ш и қ айтди. Ўртада ш ўх ва шодон бир кайфият ҳукмрон-
лик қилди. Аммо ш у пайт Ойбек пастда ёзилган кўрпача
устига келиб чўкди. М ен келиб ун и н г ёнидан ж ой олга-
нимга қарамай, паришон бир ҳолда оғир сукутга чўмди.
Ойбекнинг хаёлчан ҳолатини кўрган Марям ҳам ёнимизга
келиб:
— Сизга нима бўлди, Ойбек ака?
Кайфиятингиз яхши
эмас. Бизларга қўш илиб, ўйнаб-кулиб ўтиринг. Зарифа хафа
бўлмасин, — деди.
Л екин О йбек ўз бошидан нима кечаётганини бизга сез*
дирмасликка уринар, чамаси, хасталигидан ташвишланар
ва ўз ҳолатини менга қандай килиб айтишни билмас, мени
қайғуда қолдиришни истамас эди.
Ш у кеча Ойбек Саидвалиникида тунаб қолди. М ен би
лан М арямни кузатиб қўйиш ни эса Темучинга топширди.
У бирор ким санинг менга қўл кўтармаслигини билгани ва
мендан кўнгли т ў к бўлгани
важидан Темучинни четга им-
лаб, М арямни ҳафа қилмасдан, уйига кадар элтиб қўйиш -
ни илтимос қилди.
Ўша кунлари ойим О йбекнинг хаста бўлиб колганидан
дара к топиб, ҳафаланиб қолди. «Танлаган й игитинг силга
ўхшайди», деди. М ен унга жавобан: «Сил бўлса ҳам майли,
тузалиб кетади. У тенги й ў қ йигит!» дедим. Чиндан ҳам, у
бошқа бирор йигитга ўхшамас, бутун хаёли ижод ва ада-
биётда эди.
М ен юқорида ун и н г бирор марта дудоқларимдан ўпма-
ганини айтдим. У, эҳтимол, Навоийни, бошка Ш а р қ
клас-
сикларини кў п р о қ ўқи га ни учун ўз хатти-ҳаракатларида
сабр ва назокатга озор бермас, меҳри тошиб кетган дақи-
қаларда эса фақат кўзларимдан ўпарди.
Орадан бир ой ўтгач, О йбек Л енинградга кетиш га
108
О й б е ги м м е н и н г
ҳозирланиб, хайрлашгани келди. М ени кўксига босиб, кўзла-
римдан ўпди.
— Бу гал мени кузатгали вокзалга чиқасанми? — сўра-
ди кўзларимга тикилиб.
— Албатта! — дедим қатъият билан.
Кечқурун вокзглда уни кузатиб қайтдим. Кўнглимгина,
уйимгина эмас, назаримда, бутун Тош кент бўм-бўш қол-
гандек бўлди. Сийнамга ҳижрон
дарди юкланди, руҳим ўксик
Do'stlaringiz bilan baham: 
