Шахс сифатида ўсиш усуллари

АТРОФ-МУҲИТНИ БАҲОЛАНГ
Биз ҳаётимиздаги таъсир кучларини кўриб чиқдик. 
Демак, биз ўзимиздан: "Қандай қилиб бу ерга тушиб қол- 
дим?" деб сўрамагунча одамлар бизни итаришларини 
билиб олдик. Биз ўзимизга учта калит савол бердик: 
"Қанақа одамлар орасидаман?" Сиз ҳар бир инсонни 
ҳаётингиздаги ўрнини боғлай олишингиз керак. "Атро- 
фимдаги одамлар менга қанақа таъсир кўрсатадилар?" 
Бу асосий савол: "Бу одамлар мени нимага ундайдилар? 
Нима қилишга, нимани эшитишга, ўқишга, ўйлашга ва 
ҳис қилишга мажбур қиладилар?" Улар сизга ижобйй 
ёки салбий таъсир кўрсатаётганларини жиддий ўрганкб 
олишингиз керак. "Бу сизга ёқадими?" Балки сиз бирга 
юрган одамлар сизга ижобий таъсир қилиб, сизни яхши 
натижаларга илҳомлантирар. Сизга энергия берар. Ле- 
кин бир қоп олма ичида чиригани ҳам бўлади. Менинг
104

---

таклифим сизни қуршаб олган кишиларга танқидий кўз 
билан назар ташланг. Бу саволларнинг ҳаммаси сизнинг 
атрофингиздаги одамларга қайта-қайта эътиборли бўли- 
шингиз учун керакдир. Хусусан, гап таъсир кучи ҳақида 
борганда. Яхши ҳам, ёмошҳам бизни қаёққадир олиб 
боради. Лекин фақат яхши бизни керакли жойга: олиб 
боради. Энди бизни орқага етакловчи атрофдагияарга 
қарши ҳаракатнинг 3 услубини кўриб чиқишимиз керак:
1. Мулоқотни тўхтатиш.
Бу одамлар билан мулоқотда бўлманг. Бундай қарор 
мураккаб бўлиши мумкин. Бу осон қечмайди, лекин баъ- 
зи ҳолларда шундай қилишга тўғри келади (илтимос, буни 
қандай қилишни мендан сўраб хат ёзманглар, буни фақат 
ўзингиз ҳал қилишингиз мумкин). Бу йўлни фақат ўзингиз 
танлашингиз керак. Лекин бу оғир танлов, шунинг учун у 
сизнинг ҳаётингизга қарши таъсир кўрсатмаслиги керак. 
Бу танлов сизнинг лидерлик фазилатларингизга жиддий 
таъсир кўрсатиши мумкин. Вазиятга қараб иш тутинг.
2. Мулоқотни чегараланг.
Сизга ижобий таъсир қиладиган одамлар билан кўпроқ, 
салбий таъсир қилувчилар билан эса камроқ мулоқотда 
бўлинг. Аксини қилиш осонроқ бўлади. Лекин сиз бу 
тузоққа тушмаслигингиз керак. Ўз қадр-қимматингизни 
билинг. Сизнинг ихтиёрингизда жуда оз вақт бор. Сиз 
уни ақл билан ишлатишингиз керак.
3. Мулоқот доирангизни кенгайтиринг.
Мана шу маслаҳатга эътиборингизни қаратишингиз ке- 
рак. Муваффақиятга эришган одамларни топинг ва кўп ва- 
қгангизни улар билан бирга ўтказинг. Уларга кофе ичишни 
таклиф қилинг. (Ҳамма харажатларни ўз бўйнингизга олинг.) 
Улар қандай муваффақиятга эришганларини, нима шунча- * 
лик кўп нарсага эриштирганини билиб олинг. Суҳбат фа- 
қат молиявий муваффақият тўғрисида бўлиши шарт эмас.
Масалан, қандай қилиб бахтли никоҳ қуриш мумкин, яхши 
ота-она бўлиш мумкин, соғлом бўлиш мумкин ёки руҳий
105

---

маънавий ҳаёт тўғрисида суҳбатлашиш мумкин? Бунақанги 
учрашувлар аниқ мақсад билан мулоқот доирангизни кен- 
гайтиришга олиб келади. Қачонки, сиз шу ишларни қилсан- 
гиз, табиий тарзда сизни орқага тортувчи таъсир кучларини 
чегаралаб қўясиз. Қилиб кўринг, ўзингиз шоҳиди бўласиз.
ЎТА ХАВОТИРЛАНИШ
Ҳаёт қийинчиликларига кўпам диққат бўлаверманг, 
кўпроқ инсонга эътиборли бўлинг. Бошқаларнинг ҳол- 
аҳволига қаранг. Уларнинг фожеаси, омадсизлиги ва му- 
ваффақияти билан қизиқинг.
Инсонларни 12 ёшдан 40 ёшгача тушунишини қандай 
ўрганиш керак? Хотирангизга з)ф бериб эсланг, сиз. шу 
ёшларда қандай бўлгансиз?
Инсонларга берган энг катта совғангиз - бу уларга 
бўлган эътиборингиздир.
Биров тўғрисида қанча кўп ғамхўрлик қилсангиз, ўзин- 
гиз шунчалик кучли бўлиб борасиз. Қассоб пичоғи би- 
лан бировни операъия қилманг.
ТЕЗ-ТЕЗ БЕРИЛАДИГАН САВОЛЛАР
Савол: Жим, устозингиз жаноб Шоафф билан уч- 
рашганингиздан сўнг даромадингиз кескин ўсиб кетга- 
ни тўғрисида тез-тез гапириб турасиз. Бизга қизиғи 
шуки, қанақа бизнес билан шуғуллангансиз, сизга би- 
ринчи миллионни олиб келган бизнес соҳаси қайси? 
Бу савдо соҳаси эканини тушундик, батафсил тафси- 
лотларни билишни хоҳлардик.
Жавоб: Устозим Шоафф билан учрашганда 25 ёшда 
эдим ва ўша пайтда у маркетинг билан шуғулланарди. У 
маркетинг - капиталнинг асоси, деб ҳисоблаган. Агарда 
бу маркетинг яхши, сифатли товар, яхши фирма ва яхши 
бошқарув билан бўлса, албатта.
106

---

Савол: 
Жим, қандай қилиб муваффақиятга эришган- 
сиз? Жаноб Шоафф билан қайси компанияда ишлагансиз 
ва кейин қайси компания эгаси бўлгансиз? Ҳозир фақат 
семенарлар ўтиш билан шуғулланасизми ёки ҳар хил 
фирмаларни бошқаришни давом эттиряпсизми?
Жавоб: 
Маркетингдаги муваффақиятга эришганимдан 
сўнг тадбиркорлик билан шуғулландим.. Фаолиятимни 
турли кўринишдаги ишлаб чиқариш билан давом эттир- 
дим. Баъзида фирмада ишлаб чиқаришга асос солдим, 
баъзида ҳамкорлик қилдим. Шунинг билан бирга ўқи- 
тувчилик, ўргатувчилик фаолиятини ҳам фаол олиб бор- 
моқдаман. Шу йилнинг ўзида менга 25 мамлакатдан 14 
та семинар ўтказиш таклифи тушган.
Ҳеч қачон ҳаракатни муваффақият билан алмашти- 
ринг. Иш бажараётганда натижани олиб бўлмайди. Шу- 
нинг учун ўзингизга савол беринг: "Мен ўзи нима билан 
шуғулланиб юрибман?" Бу самимият, лекин ҳақиқат эмас. 
Хатога йўл қўйиш осон. Инсон самимий гапирса, у 
ҳақиқатни гапиради. Бу нотўғри! Инсон самимий, чин 
юракдан адашиши ҳам мумкин.