Ш. Вдурбонов болалар ва усмирлар

м е зн а т р л и ш и учун тегиш ли м икдорда о з и з моддалар, витаминлар, 
к ислород, м ин ерал м оддалар ва эн ер ги я талаб зи ли нади. И ккинчи
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

т о м о н д а н о р г а н и зм д а г и бар ч а ^ а ёт и й ж а р а ё н л а р туф ай л и з а т о р  
к ер а к си з ч и к и н ди м оддалар ^ам э^осил булади . К еракли м оддалар ва 
эн ер ги я э с а и стеъ м о л зи ли надиган о з и з ов затл ар билан за б у л зи л и б  
тур и л ад и . Т а н а д а м оддал ар а л м аш и н ув и я з и н д а н б о г л и з ва б и р  
вазтн и н г узи д а б и р —бирига зарам а —за р ш и анаболизм ва катаболизм  
ж а р а ён л а р и д а н и б о р а т . А н аболи зм д ег а н д а о з и з — овзатл ар би л ан  
Забул зи л и н и б о д д и й малекулалар куф иниш ида з о н ва лим ф ага утган 
м оддалардан тегиш ли энергия сар ф л ан и ш и билан ^ар б и р о р га н и зм  
учун у зи га х о с би ол оги к бирикм аларнинг си нтезлан иш и туш унилади. 
М асалан, ам ин окислоталардан м ураккаб полипептидлар ёк и о зси л л а р  
^ оси л булади . А н а б о л и зм учун за р у р эн ер г и я эса к атоболи зм йули 
би лан ор ган и к м оддаларн ин г парчалан и ш и билан ^ оси л зи л и н а д и . 
К ат о б о л и зм н и н г о х и р г и ма^сулотлари — сув, к ар бон ат ан ги дри д, 
ам м иак, м о ч ев и н а ва б о ш за л а р э с а а ж р а т и ш аъ зол ар и ё р д а м и д а  
тан адан ч и з а р и б ю бор и л ади . З у ж а й р а л а р д а м етаболи к ж а р а ён л а р  
туф ай ли керакли эн ер ги я н и н г ^осил булиш и, тупланиш и, би р тур дан  
икк ин чи ту р га ай л ан и ш и а с о са н м и т о х о н д р и я л а р и д а ю з б е р а д и . 
К атоболик ж а р а ён туф айли энергия аж ралиш и кислород и ш ти рок ида