Ш. Вдурбонов болалар ва усмирлар

пайдо булиш и ёки янгиланиш учун пластик материал бул и б хи зм ат 
Зилади. 
О з и з —ов за тл а р билан яна тан ага витам инлар, 
маъданли 
м оддалар ва сув зам за б у л зи л и б турилади. Айтиш ж о и зк и , овзатдаги  
озси л л ар , ёглар ва углеводлар ю з о р и малеку^лали (полимер) були б,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ул ар з а й т а и ш л а н и б о д д и й м о л е к у л а л а р г а ч а п а р ч а л а н г а н и д а н  
к ей и н ги н а (м он ом ер ) о р г а н и з м т о м о н и д а н у зл а ш т и р и л а д и . К а й д  
Зилинган о в за тн и за б у л зи л и ш ва у н и за й т а ишлаш ёк и о в з а т з а з м  
булиши ж араён и м ахсус за з м аъ зол ар и том он и дан амалга ош ирилади.
Бош зача зи л и б айтганда за з м деган да о з и з м оддаларни таш зар и дан  
Забул зи ли ш ва уларни о р га н и зм т о м о н и д а н узл аш ти р ади ган од д и й  
таркибий золатгача оли б к еладиган ф и зи к а в и й ва к и м ёви й за й т а  
ишлаш ж араёнлари туш унилади. Ф изикавий ж ар аён о в зат моддаларни 
майдалаш, эритиш каби узгари ш ларн и у з ичига олса, ким ёви й ж а р а ён  
давомида эрим айдиган ю ^ ори молекулали органик м оддаларнинг за з м  
ф ер м ен тлари таъ си р и да о с о н узлаш тир и лади ган о дди й м олекулали 
м оддаларга айланиш и со д и р булади . Ф ер м ен тл ар м ахсус б езл а р д а н  
аж ралиб ч и зади ган би ол оги к катализаторлар булиб, улар ^атор у зи га 
х о с хусусия тларга эга, м асалан, з а р би р ф ер м е н т ф а з а т б и р хи л 
моддани, яъни б и р ф ер м е н т о^ си л н и (п ротеазалар), иккинчи хили 
ёгни (липазалар), учинчи хили эс а ф а з а т углеводларн и (ам илазалар) 
п а р ч а л а й о л а д и .