Sh. T. Otaboev t. I. Iskandarov kommunal gigiena

Download 3,24 Mb.

bet	31/137
Sana	26.02.2022
Hajmi	3,24 Mb.
	#467737

1 ... 27 28 29 30 31 32 33 34 ... 137

Bog'liq
электрон-дарслик-КГ

Normasi, mg/l

Qoldiq alyuminiy	0,5
Byerilliy	0,002
Molibden	0,25
Margimush	0,05
Nitratlar	45,0
Qoldiq poliakrilamid	2,0
Qo’rgoshin	0,03
Selen	0,001
Stronciy	7,0
Ftor

I va II iqlimdagi rayonlar uchun IIIiqlimdagi rayonlar uchun IViqlimdagi rayonlar uchun

Davlat sanitariya nazorati olib borilayotgan vaqtda vodoprovod tarmoqlaridagi suvning hammasi Davlat standarti talabiga javob berishi kerak.
28—74—82 raqamli Davlat standarti bo’yicha ichimlik suvning baktyerial jihatdan tozaligini ko’rsatuvchi belgilar quyidagicha bo’lishi kerak. Jumladan, I ml suv tarkibidagi mikroblar soni 100 dan oshmasligi va 1 litr suvdagi ichak tayoqchalari soni, ya’ni koli-indeksi 3 dan oshmasligi kerak.
Davlat standarti bo’yicha suvning epidemiologik xavfsizligani ta’minlash uchun bilvosita ko’rsatkichlar, ya’ni 1 ml suvdagi saprofit mikroblar soni va ichak tayoqchasi guruhidagi baktyeriyalarning koli- indeksidan foydalaniladi.
YAngi davlat standartida suvning kimyoviy tarkibiga 20 kursatkich kiritilgan, ularning ko’pchiligi tabiiy suv tarkibida mavjud. Ularning ba’zilari suv sifatini yaxshilash uchun suv inshootlariga qo’shiladi

28—74—82 raqamli Davlat staidarti bo’yicha suvning orgapoleptik xossalariga ta’sir etuvchi ko’rsatkichlar
normasi

Ko’rsatkichlari	Normasi (mg/l da)
Vodorod ko’rsatkichi RN	_,0 ₉, _,0 ₆,
Temir (G’s)	0,3
Suvning umumiy qattiqligi	7,0mgekv/l
Marganec (Mp)	0,1
Mis (Si)	1,0
Qoldiq polifosfatlar (RO^3- ₄)	3,5
Sul’fatlar (80₄)	500,0
Xloridlar (Sl^-1)	350,0
Quruq qoldiq	1000,0
Rux (Zn)	5,0

Sanepidstanciya ruxsatiga binoan, ba’zi yaxshi ishlanmagan vodoprovod suvlari uchun quruq qoldiq miqdori 1 litr suvda 1500 mg gacha, umumiy qattiqlik —10 mg ekv/l gacha, marganec esa 0,5 mg/l gacha oshirilishi mumkin.
Quyidagi yangi Davlat standartida («Ichimlik suv» 28—74—82) suvning organoleptik xususiyatlarini ruxsat etiladigan darajasi keltirilgan.
15-j a d v a l
Ichimlik suviing orgaioleptik xususiyatlari normasi*

Ko’rsatkichlari	Normalari
20° S da suvning hidi	2 ball gacha
20° S da suvning mazasi	2 ball gacha
Suviing rangi	20⁰ gacha
Suvning loyqaligi standart jadval
bo’yicha	1,5 mg/l gacha

*Sanepidstanciya muassasalari ruxsati bilan suvning rangi 35°S gacha, loyqaligi 2 mg litrgacha ko’tarilishi mumkin (ayniqsa suv toshqini vaqtida).
Suv tarkibining yuqorida zikr qilingan ko’rsatkichlaridan tashqari, standart talabiga ko’ra sanoat korxonalaridan, qishloq xo’jaligi ekinlaridan va xo’jaliklardan tushadigan oqova suvlarning ichimlik suv uchun ruxsat etilgan normasi ishlab chiqildi. Bu normalar Sog’liqni saqlash vazirligiga tegishli idoralar, boshqarmalar (maxsus komissiyalar) tomonidan tasdiqlanib, so’ngra umumiy ro’yxatga olinadi. Hozirgi vaqtda 800 dan ortiq moddalar uchun ruxsat etilgan normalar ishlab chiqildi. Hozir bir qancha gigiena ilmiy- tekshirish ilmgohlari, kafedralar kimyoviy modda-larning suvdagi ruxsat etiladigan miqdorini ishlab chiqish bilan band.
Umuman olganda, 28—74—82 raqamli Davlat standarti «Ichimlik suvga gigienik talablar va suv sifatini nazorat qilish» to’g’risidagi hujjat sog’liqni saqlashning asosiy qonunlaridan biridir.
MARKAZLASHGAN VODOPROVOD SUVI BILAN TA’MINLASH UCHUN SUV HAVZALARINI TANLASH
Ochiq suv manbalarini tanlash qoidalari.
Suv manbalari 27-61-84 raqamli Davlat standarti talablariga asosan tanlanadi.
Aholini markazlashgan vodoprovod suvi bilan ta’minlash uchun tanlangan suv havzasining yaroqliligi Sog’liqni saqlash vazirligi qoshidagi Bosh sanitariya-epidemiologiya boshqarmasi va muassasalari tomonidan aniqlanadi.
Suv manbalarini tanlashda quyidagilar hisobga olinadi:

aholi turar joylarining qisqacha xaraktyeristikasi;
suv olish uchun mo’ljallangan joyning situacion plani;

v) markazlashgan xo’jalik-ichimlik suv bilan ta’minlash uchun qurilishi kerak bo’lgan vodoprovod inshooti loyihasi;
g) kelajakda va hozir aholi sonining o’sishini hisobga olib, bi

Suzib yuruvchi moddalar
Hidi, mazasi Rangi
Suvning reakciyasi Minyeral tarkib
Oksigenga bo’lgan bioximik talab Suvning baktyerial tarkibi
Kimyoviy toksik moddalar
Suv yuzasida suzib yuruvchi yog’ pardalari, dog’lar, minyeral yog’lar va boshqa moddalar yig’indisi bo’lmasligi lozim Oddiy yoki xlorlangan suvning hidi, mazasi ruxsat etilgan 2 balldan oshib ketmasligi kerak.
20 sm yuqoridan qaraganda suvning rangi bo’lmasligi kerak.
rN 6,5—8,5 dan ortib ketmasligi kerak.
Quruq qoldiq 1 l suvda 1000 mg dan oshmasligi kerak, shular ichida xloridlar 350; sul’fatlar 500 mg/l hisobida bo’ladi.
20° li 1 litr suvda oksigen uchun bo’lgan talab 3 mg dan ortmasligi kerak.
Suv iifekcion kasallik qo’zg’atuvchi patogen mikroblarni ushlamasligi kerak. Ichak tayoqchalari soni (koli-indeksi) 1 l suvda 10 000 dan ortmasligi lozim.
Sog’liqii saqlash vazirligi tomonidan ruxsat etilgan va tasdiqlangan normadan ortib ketmasligi kerak