Sh. Sh. Shodmonov, U. V. G'Ofurov iqtisodiyot nazariyasi o'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan Toshkent «iqtisod-moliya»

1.1-jadval
«Iqtisodiyot nazariyasi» darsliklarida fanning predmetiga berilgan ta'riflar

Mualliflari	Ta'rif	Manba
1	2	3
M.H.4enypMH, KncejieBa E.A.	Iqtisodiyot nazariyasi kishilarning iqtisodiy xatti- harakatini, ya'ni ularning moddiy va nomoddiy ne'matlarni ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste'mol qilish bilan bog'liq harakatlarini o'rganadi	Kypc 3KOHOMH4eCKOH Teo- Phh: yqef)HUK / Iloa o6iu. pea. npotj). qenypuHa M.H., ripo(j). KacejieBOH E.A. - 6-HcnpaBJieHHoe, flonoJiHeHHoe h nepepaSo- TaHHoe iiwHHe. - KupoB: «ACA», 2007, c.28.
C.C.HocoBa	Ishlab chiqaruvchi kuchlarning erishilgan darajasi asosida moddiy ne'mat va xizmatlarni ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste'mol qilish bo'yicha kishilar o'rtasida vujudga keluvchi ishlab chiqarish munosabatlarining yig'indisi	HocoBa C.C. 3KOHOMHHecKaa Teopua. 3neMeHTapHbiH Kypc: yne6Hoe nocoSue / C.C.HocoBa. - M.: KHOPyC, 2008, c.16.
r.IDKypaB.ieBa, B.H. BHflanHH	Umumiy iqtisodiyot nazariyasi ijtimoiy fan bo'lib, u cheklan­gan resurslar sharoitida ehti­yojlarni qondirish maqsadida moddiy ne'matlarni ishlab chi­qarish, ayirboshlash, taqsim­lash va iste'mol qilish jarayon- larida kishilar va guruhlarning xatti-harakatini o'rganadi	3fcbH0MiiHecKaa Tcopua (nOJIHT3KOHOMHa): YHe6HHK/ IIOA o6m- pefl. aKafl. B.Ji.BaatfnuHa, aKafl. r.n.)KypaB.aeBoii. - 4-e H3A. - M.: HHOPA-M, 2004, c.31.

1	2	3
B./l.KaMaeB	Boylik va resurslarning chek- langanligi, ulardan samarali foydalanish bilan yaxlit holda- gi ishlab chiqarisli munosabat- lari tizimini, ishlab chiqaruv- chi hamda iste'molchi sifatida- gi insonning xatti-harakatini o'rganadi.	KaMaeB B./J. 3kohomh- necKaa xcopRa: KpaTKHH Kypc: yieSHHK / B./E KaMaeB, M.3.Hhi>hhkob, T.A.BopucoB-cKaa. - 2-e CTep. -M.: KHOPyC, 2007, c.21.
^.J],.Mockbhh	Ishlab chiqarish munosabatlarini va ularning ishlab chiqarish kuchlari bilan o'zaro ta'sirini o'rganadi	OCHOBH 3KOHOMH3K0H". HayK, npo4>. fl.fl.MocKBHHa. 3-e, HcnpaBJi. - M.: EflHTopnaji yPCC, 2003, c.24.
E.O.BopHcoB	Ne'matlar va xizmatlarni ish­lab chiqarish, taqsimlash, ayir- boshlash va iste'mol qilishda tarkib topuvchi kishilar o'rtasi­dagi munosabatlarni o'rganadi	EopHcoB E.ct>. 3kohomh- ^liecKan xeopHJt: Boripocw — oTBeTBi: y^eO. nocoSwe. - 2-e H3/j., nepepaS. vs aon. M.: HH

Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti to'g'risida bildirilgan bar- cha fikriardan ko'rinib turibdiki, siyosiy iqtisodga doir darslik va boshqa ayrim kitoblarda ishlab chiqarish jarayonida kishilar o'rtasida sodir bo'ladigan munosabatlarni o'rganishga alohida e'tibor berilgan bo'lsa, «Ekonomiks»da va keyingi paytlarda Rossiyada chiqarilgan darsliklarning ko'pchiligida asosan kishilarning resurslarga, moddiy ashyo va buyum- larga bo'lgan munosabatini, xatti_Tharakatini o'rganishga, cheklangan iqtisodiy resurslardan unumli foydalanishga alohida e'tibor berilgan.

Bizning fikrimizcha, iqtisodiyot nazariyasi fani masalaning u to- monini ham, bu tomonini ham chetda qoldirmasligi, masalaga bir to- monlama yondashuvga yo'l qo'ymasligi lozim. Chunki har qanday meh­nat, har qanday ishlab chiqarish, xizmat ko'rsatish, eng awalo, tabi- at ashyolari, moddiy vositalar, pul mablag'lari orqali amalga oshiriladi va ulardan foydalaniladi. Shuning uchun mavjud resurslarga, ishlab chiqarilgan tovar vaxizntatlarga, ulardan unumli foydalanishga bo'lgan munosabat, ishlab chiqarish omillarining o'zaro bog'liqligi va bir-biriga ta'sirida o'rganilishi lozim. Boshqa tarafdan, hech qanday mehnat yoki ishlab chiqarish alohida olingan kishi yoki guruh tomonidan, boshqalar bilan aloqalarsiz, munosabatlarsiz amalga oshirilmaydi. Ular ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish jarayonida bir-birlari bilan albatta o'zaro munosabatda bo'ladilar va shu munosabatga qarab harakat qiladilar, o'z xulq-atvorlarini, xatti-harakatlarini belgilaydilar.
Mana shularni hisobga olib, iqtisodiyot nazariyasi fanining pred­meti ~ iqtisodiy resurslar cheklangan sharoitda jamiyatning cheksiz ehtiyojlarini qondirish maqsadida hayotiy ne'matlarni (va xizmatlarni) ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste'mol qilish jarayonida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni, ijtimoiy xo'jalikni sama- rali yuritish qonun-qoidalarini o'rganishdan iborat, deb aytish mumkin.
Iqtisodiyot nazariyasi fanining maqsadi va vazifasini ikki tomonla- rna, ya'ni ham amaliy va ham nazariy tomonlarini tushuntirish mumkin. Aksariyat hozirgi zamon iqtisodiy adabiyotlarida iqtisodiyot nazariya­sining to'rtta asosiy vazifasi ajratib ko'rsatiladi:

1.