Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

16
da suprem halqalari 
faqatgina ishlayotgan aylana ignadon ignalarida, 77 va 
18
halqa 
qatorlari ishlayotgan doira ignadon ignalarida hosil qilinadi. Ushbu 
halqalarni hosil qilish vaqtida doira ignadon bir igna qadamiga orqaga 
siljishi sodir etiladi 
(10
siljishga qadar holatiga). Qatorlar 
15, 16, 17
va 
18
dan keyingi kupon aylana nay shaklida to ‘qiladi. Doira ignadon 
ignalari siljishidan so‘ng ikkala ignadon ignalari tanlanishi ribana 2+2 
tartibda bo‘ladi va 
19
halqa qatoridan boshlab ribana 2+2 to ‘qiladi. 
Ribana 2+2 o‘rilishdan ribana 1+1 o ‘rilishga o ‘tib to ‘qilishi ribana 
2+2 ning kerakli halqa qatori to‘qib bo‘lingandan so‘ng amalga oshi­
riladi. Bunda ikkala ignadondagi o ‘chirilgan ignalar avtomatik tarzda 
ishga tushirilib to‘qiladi.
3.5. Donali trikotajni to‘qishda ajratish
qismining o‘ziga xosligi
Donali trikotaj mahsulotlarining qismlarini (oldi, orqa, yeng, yoqa) 
to ‘qib ishlab chiqarishda qismlaming birini ikkinchisidan ajratuvchi 
qatorlar orqali bog‘lab uzluksiz tasma shaklida to‘qiladi. To‘qib ishlab 
chiqarilgan mahsulot qismlari bir-biridan ajratuvchi qatorlami so£tib 
olib ajratiladi. Donah trikotaj qismlarini ishlab chiqarishda ajratuvchi 
qatorlardan fbydalanib to‘qishning o ‘ziga xosliklari quyidagicha:
1. Mahsulot qismlari alohida-alohida to ‘qilmay ajratuvchi qator­
lardan foydalanilgan holda biri ikkinchisiga qo'shib to'qiladi.
2. Ajratuvchi qatorlardan foydalanib to ‘qilgan mahsulot qism- 
larining dastlabki qatorlari bir tekis, sifatli o'rilib shakllanadi.
80

---

3. Ajratuvchi qatorlardan foydalanib, m ahsulot qism larining 
dastlabki halqa qatorlarini ribana 1+1, 2+2, 3+3 o‘rilishlarda ishlab 
chiqariladi.
4. Ajratish qatorini to ‘qish uchun sarflangan xomashyo qayta 
ishlatish uchun yaroqsiz bo‘lib, u mahsulot ishlab chiqarishdagi asosiy 
chiqindilardan hisoblanadi.
5. Mashina va avtomatlarda ajratish qismini to ‘qish jarayonida 
mashinalarning aylanish tezliklarini yarmiga qisqartirib ishlaydi.
6. Ajratish qismini to ‘qish uchun sarflangan ish vaqti to ‘quv 
mashina va avtomatlarning ish samaradorligining kamayishini yuzaga 
keltiradi.
Xom ashyodan samarali foydalanish uchun donali trikotaj mah­
sulotlarini to‘qishda bir qator yassi va aylana ignadonli to ‘quv mashina 
va avtomatlarida mahsulot qismlarini ajratuvchi qatorlarsiz to ‘qish 
usullari yaratilgan. Bunday turdagi mashina va avtomatlar yuqoridagi 
2-bobda keltirilgan.