Sh. Pozilova pedagogik dasturiy vositalar

Klaster(Fikrlarni tarmoqlash)
– bu pedagogik strategiya boʻlib, u 
tinglovchilarning biron bir mavzuni chuqur oʻrganishlariga yordam berib, 
mavzuga taalluqli tushuncha yoki aniq fikrni erkin va ochiq ravishda ketma-
ketlik bilan uzviy bogʻlagan holda tarmoqlashlariga oʻrgatadi.
SWOOT(Strengthes, Opportunity, Weaknesses, Threats ) – 
bu 
pedagogik texnologiyani talabalar mavzuga oid tushuncha va atamalarni yoki 
kalit soʻzlarni umumiy qanday maqsadda ishlatishlari, ularning imkoniyatlari, 

---

47 
kuchli va kuchsiz tomonlari hamda ulardan foydalanishdagi hozirda mavjud 
toʻsiqlarning mavjudligini bilgan holda foydalanishlari mumkin boʻladi. 
“Kyubing” (Kublash) texnologiyasi tinglovchilarda yuqori qiziqish 
uygʻotadi. Kublash (ing. Tilidan cubing) – maʻruza va amaliy mashgʻulotlarda 
yangi mavzu bayonida yoki koʻplab ogʻzaki va yozma ishlarda tayyorgarlik 
bosqichida tez-tez ishlatiladigan kreativ texnologiya. Kublash obyekt yoki 
mavzuning turli tomonlarini oʻrganishga yordam beradi, shu bilan tinglovchini 
oʻylab, kerakli mavzuni topishga majbur qiladi. Ushbu texnologiyaning nomidan 
kelib chiqqan holda, tinglovchi kubni 6 ta tomonidan olti sifat boʻyicha 
tavsiflashi lozim. Obʻyekt yoki gʻoya boʻyicha kamida olti xil fikrlash nuqtasini 
kashf qilish umumiy xulosalash, bir toʻxtamga kelishni qiyinlashtiradi. 
Muammoning turli muammolarini almashtirish uchun quyidagi savollar 
ishlatiladi: 1. Taʻrif: bu mavzu nima, uning qanday xususiyatlari bor? 2. 
Taqqoslash: mavzu yuzasidan tushunchalar taqqoslanadi. 3. Bogʻliqligi: bogʻliq 
tushunchalar yoritiladi. 4. Tahlil: qanday tarkibiy qismlardan iborat? Boshqa 
mavzular qaysi yoʻnalishda olib borilayotganiga qanday nuqtai nazardan kelib 
chiqadi? Qaysi jihatlari bilan boshqa turlaridan farqlanadi? 5. Qoʻllanilishi: 
kimga va nima uchun bu mavzu foydali? Uni boshqa joylarga koʻchirish 
mumkinmi? 6. Baholash: ushbu mavzuning ijobiy tomonlari va foydasi qanday 
boʻlishi mumkin? Sizga shaxsan qiziq narsa nima? Boshqalar uchun qiziqarli 
boʻlishi mumkinmi?