Sh. Murodov, R. Ismatullayev

119
yasaladi. tyu va mq chiziqlar berilgan mq = 1,5 va myu = 1 nishab koeffitsiyentlari bo‘yicha yasaladi.

2. 
   misol. Topografik sirt gorizontal chiziqlari va ularning son belgilari orqali tasvirlangan. Shu sirtda to'rtburchak shaklda maydoncha qurish uchun tuproq to‘kiladigan va kovlab olinadigan joylar hamda nishab tekisliklarning kesishish chiziqlari yasalsin va tuproq ishlari chegarasi aniqlansin. Maydoncha balandligi 30.0 m ga, tuproq to'kiladigan joyning qiyaligi i = 1:5 ga, nishablikda kovlab olinadigan joyning qiyaligi esa i = 1:1 ga teng (3.19- rasm).
   

Buning uchun quyidagi yasash ishlari bajariladi:

1. 
   Nolinchi ish chizig‘i (30- gorizontal) va chegara nuqtalari (Am va Bi0) ni aniqlaymiz. Nolinchi ish chizig'ining o ‘ng tomonidan tuproq kovlab olinadi va chap tomonida tuproq to'kiladi.
   
2. 
   Tuproq to‘kiladigan va kovlab olinadigan joy nishablarining kesishish chiziqlarini yasash uchun maydoncha konturiga perpendikular qilib nishab tekisligining qiyalik masshtablari QP Qu va P., Pu chiziladi.
   
3. 
   Topografik sirtning tuproq kovlab olinadigan joyidan, maydoncha konturidan boshlab ariqcha (kyuvet) uchun 1 m ajratiladi.
   
4. 
   Berilgan qiyaliklar / = 1:1 va /=1:1,5 ga asosan / = 1 m va
   

/=1,5 m aniqlanib, nishab tekisliklarining qiyalik masshtablari darajalanadi. Natijada nishab tekisliklarining gorizontal chiziqlari chiziladi.

5. 
   Nishab tekisliklarining son belgilari bir xil bo'lgan gorizontal chiziqlaming kesishish nuqtalarini tutashtiruvchi o', I/ va c', d to‘g‘ri chiziqlar tuproq to'kiladigan va kovlab olinadigan joylardagi nishab tekisliklarining kesishish chizig'idir.
   
6. 
   Tuproq ishlari chegaralarini aniqlash uchun topografik sirt va nishab tekisliklarining son belgilari bir xil bo'lgan gorizontal chiziqlarining kesishish nuqtalari belgilanib, tartib bilan tutash- tiriladi.
   

2.