12 n
111л a2 b3 c6 _
—\ \— — 1 ^ \ \ > abc tengsizlik o rinli.A
bo’lsa,
bo’lsa,
bo’lsa,
gar x, y, z > 0 va x + y + z — 2 bo’lsa, -y/x3y + y3z + z3x +yjxy3 + yz3 + zx3 < 2 ni isbotlang.
Agar a, b, c > 0 va a2 + b2 + c2 — 3 (2 - ab)2 - bc)2 - ac) > 1 ni isbotlang.
Agar a, b, c > 0 va a + b + c — 2
a + b b + c a + c
a
> 4
ni isbotlang.
b
c
a
b + c a + c a + b
b
§6. Gel’der tengsizligi.
Teorema. — +1 — 1 shartni qanoatlantiruvchi barcha musbat p, q sonlar va a,-,
p
q
bj, j = 1, ..., n sonlar uchun
Zl ai lp
V i—1 У
Z i b iq
V i—1 У
(4)
<
i—1
tengsizlik har doim to’g’ri.
n n
Isboti. Z | ^ ip ^ 0, Zlblq Ф 0 deb faraz qilamiz (aks holda (4) tengsizlik
i—1 i—1
bajarilishi ravshan). Yung tengsizligini qo’lla
b
IbI
a
a
I—
i—1f n
II
<
<
Л p ( n
Л p f n
II bk
II bk
a
a
bI— I
i—1 n
Ii
V к—1 J
V к—1 J
V к—1 J
V к—1 J
n 1 a |p
I b |q
I
i
<
i—1 pI 1 a1 p qI1 bk1
к—1 к—1
ga ega bo’lamiz. Bu yyerdan (4) tengsizlik kelib chiqadi
.
I
I ab
<
zoh. Gyol’der tengsizligining p = q= 2 dag
i
i—1
Koshi-Bunyakovskiy-Shvarts tengsizligi deb ataluvchi bir muhim hususiy holini aytib o’tamiz.
misol (Minkovskiy tengsizligi). Ixtiyoriy musbat aj, bj (j = 1,...,n) sonlar va natural p son uchun
(Ia \bt)p)11 p<(Iap)11 p (Ibp) 11 p (5)
tengsizlikni isbotlang
Yechilishi. a +Ь*)р = ai^ a +bк)р'1 + Ь* a +b])p'1 (к=1, 2, ..., n ) tengsizlikni qo’shib,
I a +Ь])р =I ak a +Ь])р'1 + Ibk a +Ь])р -1 ni olamiz.
tengsizlikka ko’ra
at a +bk)p-' < (Iap) 1p (I(a* \ bk )q(P-1)) "q,
!Ь] a +Ь])р1 <(Ibp) 1/p (I(at \ bt )q(P-1))"q
larga ega bo’lamiz, bu yyerdan q(p-1)= p tenglik yordamida (6) tengsizlik kelib chiqadi
.(a1b1 + a2b2) < (2 + a2 )2 * (2 + b2 )2 Gyol’der tengsizligining p — q — 2 holiga ko’ra o’rinli.
a13 + a2, + a33
b13 + b23 + b33
Gyol’der
5 _5
f 5 5 5Л2 f 5 5 5Л2
2) {albl + a2b2 + a3b3) <
5 5
tengsizligining n — 3, p — 3, q — 2 holiga ko’ra o’rinli.
Agar a, b, c > 0 va a3 + b3 + c3 — 3 bo’lsa, a4b4 + b4c4 + c4a4 < 3 ni isbotlang.
Agar a, b, c > 0 bo’lsa, a2 + b2 + c2 + 2abc +1 > 2{ab + bc + ac) isbotlang.
a + b + c /a + b + c
Agar a, b, c > 0 va abc — 1 bo lsa, > 5 ni
isbotlang.
Amaliyot uchun masalalar.
masala. Tengsizliklarni isbotlang
:
n! >
(1)
(2)
(3)
(4)
n! <
n! > n2, Vn e N: n > 3; n! > 2n—1, Vn e N: n > 3;
, Vn e N: n > 2;
n e N:
n
n
n
n
n +1
n
n
(5)
< n < e
V e J
Vn e N.
t
ga egamiz. Induktsiya bazasi
V-V
engsizlikni isbotlaymiz. Induktsiya bazasi. n — 1 da: 1! > isbotlandi
.
t
(к
V 3 у
Induktiv o’tish. n — к da к! >
engsizlik to’g’ri deb faraz qilamiz
.
n — к \ 1 da tengsizlik bajarilishini isbotlaymiz:
V
ga egamiz.
(к \ 1 ^к \1) 3
Do'stlaringiz bilan baham: |