Sh. Djumanov, S. Sayfiddinov

Dastgohda ishlash 

Bir tomonlama ishlaydigan randalash 

dastgohini bir kishi, lkki tomonlama ishlaydigan randalash dast- 

gohini esa ikki kishi boshqaradi. Ishchi shtabeldan zagotovkani 

olib ko‘zdan kechiradi va botiq sirtini pastga qaratib, dastgoh- 

ning old stoliga qo‘yadi So‘ngra zagotovkani yo‘naltiruvchi 

chizg‘ichga ikki qo‘li bilan bosib turib pichoqqa suradi Keyin- 

chalik zagotovkani chap qo‘li bilan surib uning ishlov berilgan 

qismini ketingi stol sirtiga bosadi Navbatdagi o‘tishdan keyin 

ishchi zagotovkani yana ko‘zdan kechiradi va yetarhcha ishlov 

berilgan bo‘lsa, belgilangan joyga taxlaydi; randalanmagan 

joylari bo‘lsa, takror randalash uchun yana dastgohga uzatadi. 

Anchagina tob tashlagan zagotovkalarni randalashning foydasi 

yo‘q, chunki ularni bir necha marta yo‘nishga to‘g‘ri keladi, 

natijada zagotovka o‘lchamlari kamayib yaroqsizlikka chiqib 

ketadi.

---

61

Detaining o‘zaro perpendikular ikki sirtini tekshirish zarur 

bo‘lsa, dastlab enli sirti (qatlam) yo‘nib tekislanadi, so‘ngra 

shu sirtni yo‘naltiruvchi chizg‘ichga bosib turgan holda uning 

ikkinchi sirti (qirrasi) frezalanadi. Ikki tomonlama ishlaydigan 

randalash dastgohida bu operatsiya bir o‘tishda bajariladi.

Randalash dastgohida zagotovkani qalinligi bo‘yicha frezalab 

yoki ikkala sirtdan o‘zaro parallel zagotovka olib bo‘lmaydi. Bu 

maqsadda reysmusli dastgohlar ishlatiladi (45-rasm). Randalash 

dastgohlarida ishlov beriladigan detallarning optimal uzunligi 

1-1,5 

m; ancha qisqa zagotovkalarni frezalash uchun maxsus 

moslamadan foydalaniladi; ancha uzun zagotovkalarning massa- 

si katta bo‘lganligidan ularni randalash noqulay va qiyin.