Sh. Abdullayeva I f. d., prof

35.
 
Tijorat banki balansining aktiv qismiga quyidagi 
fondlardan qaysilari kiradi? 
 
a) ustav fondi; 

---

203
b) zaxira fondi; 
c) kassadagi pul mablag‘lari; 
d) foydalanilmagan foyda.
 
36.
 
Tijorat banki balansining passiv qismiga quyidagi 
fondlardan qaysilari kiradi? 
 
a) kassadagi pul mablag‘lari; 
b) ustav fondi; 
c) vakillik hisobvarag‘idagi pul mablag‘lari; 
d) majburiy zaxira fondi.
 
37.
 
Bank balansining aktiv hisob qismida quyidagilardan 
qaysilari yoritiladi: 
 
a) bank foydasi; 
b) davlat budjeti daromadlari; 
c) qimmatli qog‘ozlar ko‘rinishidagi investitsiyalar; 
d) depozitlarda qolgan mablag‘lar.
 
38.
 
Bank balansining passiv hisob qismida quyidagilar 
yoritiladi: 
 
a) bank jamg‘armalardagi naqd pullar; 
b) bank kassalaridagi naqd pullar; 
c) sotib olingan chet el valutalari; 
d) davlat budjetiga qilingan sarf-xarajatlar.
 
39.
 
Passiv hisoblarda: 
a) bank resurslarining tarkibi va ularning qay tariqa 
joylashtirilgani ko‘rsatiladi; 
b) bank rerurslarining shakllanish manbalari aks ettiriladi; 
c) bankning boshqa banklar bilan bo‘ladigan hisob-kitoblarga 
aloqador operatsiyalar qayd qilib boriladi; 
d) xorijiy banklar bilan aloqalar aks ettiriladi.
 
3.9.
 
Nazorat uchun savollar 
 
1.
Tijorat banki deganda nimani tushunasiz? 
2.
Tijorat bankining ustavi qanday bandlarni o‘z ichiga oladi? 
3.
Tijorat banki qanday vazifalarni bajaradi? 
4.
Banklar faoliyatida qanday tijorat qoidalariga rioya qilishi kerak? 
5.
Kaysi hollarda Markaziy bank tijorat banklarini ro‘yxatga olish 
va litsenziyalashni rad etadi? 
6.
Tijorat banklari uchun Markaziy bank tomonidan qanday 

---

204
me’yorlar o‘rnatilgan? 
7.
Tijorat banki tomonidan bank qonunchiligining buzilishiga yo‘l 
qo‘yilganda Markaziy bank qanday choralar ko‘radi? 
8.
Qaysi hollarda tijorat bankining faoliyati to‘xtatiladi? 
9.
Bank resurslari deganda nimani tushunasiz? Ular qanday tarkibga 
ega? 
10.
Bank kapitali deganda nima tushuniladi? Ular qanday turlarga 
bo‘linadi? 
11.
Bank kapitalining eng kam darajasiga qanday talablar qo‘yiladi? 
12.
Bank kapitalining yetarlilik koeffitsiyenti qanday hisoblanadi? 
«Kuk koeffitsiyenti»chi? 
13.
Bank aktivi deganda nimani tushunasiz va u qanday tarkibga 
ega? 
14.
Tavakkalchilikni hisobga olgan holdagi aktivlar qanday 
toifalarga bo‘linadi? 
15.
Bank aktivining sifati qanday ko‘rsatkichlar bilan tavsiflanadi? 
16.
Bank aktivlari qanday toifalar bo‘yicha tasniflanadi? 
17.
Aktivlarning likvid va nolikvid ta’minotiga nimalar kiradi? 
18.
Qarzdorni baholashda qanday mezonlardan foydalaniladi? 
19.
Aktivlarni va passivlarni boshqarish deganda nimani 
tushunasiz? 
20.
Jahon bank amaliyotida aktiv va passivlarni boshqarishning 
qanday usullari mavjud? Ularning afzalliklari va kamchiliklari nimada? 
21.
Balansning buzilishi (disbalans) nima va u qanday boshqariladi? 
22.
Bank daromadi qanday manbalar evaziga shakllanadi? 
23.
Bank harajatlari qanday tavsiflanadi? 
24.
Marja foizi va u qanday tartibda hisoblanadi? 
25.
Bankning foydasi qanday tahlil qilinadi? 
26.
Qanday ko‘rsatkichlar bank foydasining foydalilik darajasini 
tavsiflaydi? 
27.
Foydaning mutlaq hajmiga qanday omillar ta’sir o‘tkazadi va 
ular qay tartibda tahlil qilinadi? 
28.
Bankning to‘lov qobiliyati va likvidligi deganda nimani 
tushunasiz? 
29.
Tijorat banklarning real likvidlik darajasini baholashda qanday 
mezonlar asos qilib olinadi? 
30.
Bank likvidligini aniqlashda qanday ko‘rsatkichlar 
hisoblaniladi? 

---

205
31.
Qanday normativlar bank tomonidan bajarilishi lozim bo‘lgan 
normativlar hisoblanadi? 
32.
Bankning likvidligi qanday talablarni qondiradigan darajada 
bo‘lishi kerak? 
33.
Bank likvidligi qanday omillarga bog‘liq? 
34.
Bank likvidligini boshqarish deganda nimani tushunasiz? 
35.
Likvidlikni boshqarish vositalari to‘g‘risida nimalar deya 
olasiz? 
36.
Likvidlik qanday baholanadi? 
37.
Qaysi hollarda bank likvid mablag‘larga ehtiyoj sezadi? 
38.
Bank likvidligini tartibga solishda bank rahbariga qanday 
talablar qo‘yiladi? 
39.
Jahon amaliyotida banklarning likvid mablag‘lariga bo‘lgan 
ehtiyojini baholashning qanday usullari mavjud? 
40.
Zaxiralar manbayini tanlashda qanday omillarga e’tibor 
qaratmoq lozim? 
41.
Bankning moliyaviy hisoboti va ularning turlari to‘g‘risida 
nimalar deya olasiz? 
42.
Bank balansi qanday ko‘rinishga ega? U qanday moddalardan 
iborat? 
43.
Bank balansining hisoblari (schyotlari) qanday turlarga 
bo‘linadi? Balansning aktiv va passiv qismlarida qaysi moddalar muhim 
va qaysilari uncha muhim bo‘lmagan moddalar hisoblanadi? 
44.
Bank balansi qanday bo‘limlardan iborat?
45.
Balansdan tashqari schyotlar qanday bo‘limlarni o‘z ichiga 
oladi? 
46.
Banklarda sintetik va analitik hisoblar qanday tashkil etiladi? 
47.
Bank balansi qanday tahlil qilinadi? 
48.
Qaysi operatsiyalar bank balansida qayd qilinmaydi? Nima 
uchun ular balansdan tashqari moddalar deyiladi? 
49.
Mablag‘lar manbayi va ulardan foydalanish to‘g‘risida hisobot 
qanday ko‘rinishga ega? U nima maqsadda tuziladi? 
50.
Aksionerlik kapitali to‘g‘risidagi hisobot qanday ko‘rinishga 
ega?
51.
Bankning joriy va yillik buxgalteriya hisobotlari tarkibiga 
nimalar kiradi? 
52.
Moliyaviy hisobot tahlilida rahbarlar nimalarga e’tibor 
qaratishlari lozim? 

---

206
53.
Bank hisobida xalqaro hisob andozalarini joriy qilishning 
qanday muammolari mavjud?