Ш. А. Сайдуллаев

Давлат функцияларининг қуйидаги хусусиятларини кўрсатиб ўтиш мумкин: давлат функцияларида мамлакат ички ва халқаро майдондаги амалий фаолияти намоён бўлади; давлат функциялари унинг тарихий тараққиётидаги мақсад ва вазифаларига мос равишда юзага келади ва ривожланиб боради; давлат функцияларида жамият ҳаётида рўй бераётган ижтимоий-иқтисодий, сиёсий ва маънавий соҳалардаги ўзгаришлар ва ислоҳотлар акс этади.
Ўз навбатида, давлат функциясини унинг алоҳида органлари функцияларидан фарқлаш лозим. Давлат механизмига кирувчи барча давлат органлари ва ташкилотларининг ҳар бири ўз ваколатлари доирасида давлат фаолиятининг муайян соҳаларида ўз функцияларини амалга оширади.
4.2. ДАВЛАТ ФУНКЦИЯСИНИНГ ДАВЛАТ МАҚСАДИ ВА ВАЗИФАЛАРИ БИЛАН ЎЗАРО НИСБАТИ

Давлат функциялари ҳақида гапирганда унинг мақсади ва вазифаларига ҳам алоҳида тўхталиб ўтиш лозим. Чунки давлат функциялари давлат мақсади ва вазифалари билан чамбарчас боғлиқ бўлиб, давлат ўз олдига қўйган мақсадга эришиши учун маълум бир вазифаларни ҳал қилиши лозим, бу эса тегишли функцияларни амалга ошириш билан боғлиқдир.

Шуни қайд этиш лозимки, “мақсад”, “вазифа”, “функция” тушунчалари бир-биридан ажралмас бўлиб, улар давлатнинг моҳиятига мос равишда шаклланади.


Мақсад бу муайян давлатнинг тараққиётидаги кейинги босқичда эришмоқчи бўлган ҳолати бўлса (масалан: фуқаролик жамиятини шакллантириш, ҳуқуқий демократик давлат барпо этиш), вазифа эса ушбу мақсадга эришиш учун ҳал этилиши лозим бўлган масалалар, функция – вазифалар ечимига йўналтирилган фаолият йўналишидир.


Давлат мақсадининг қуйидаги хусусиятларини кўрсатиб ўтиш мумкин:

• 
  давлат фаолиятини йўналтирувчи ва тартибга солувчи, унинг бажариши лозим бўлган вазифалари кетма-кетлиги ва характерини белгилаб берувчи бевосита мотиви бўлиб майдонга чиқади;
  
• 
  муайян вазифаларни бажаргандан кейин келажакда юзага келиши мумкин бўлган давлатнинг образи ва модели сифатида намоён бўлади;
  
• 
  давлат фаолиятини режалаштириш ва тараққиётнинг муқобил йўналишларини танлаш имконини беради;
  
• 
  давлат фаолиятини мантиқийлик ва тизимлилик асосида амалга ошишини таъминлайди;
  
• 
  мақсадга эришиш амалдаги ҳаётий вазият ва мақсад ўртасидаги номувофиқликни бартараф этиш жараёни ҳисобланади.