Ш. А. ДЎстмуҳамедова, З. Т. Нишанова, С. Х. Жалилова

Мен шуни хоҳлайман”
 
мотивидан 
"Мен шуни бажаришим керак
" 
мотиви устунлик қила 
бошлайди. Мактабда биринчи синфга келган ҳар бир ўқувчида психик 
зўриқиш кучаяди. Бу нафақат унинг жисмоний саломатлигида, балки хатти-
ҳаракатида ҳам, масалан, маълум даражада қўрқўвни кучайиши, иродавий 
фаолликнинг сусайишида намоѐн бўлади.
 
Боланинг ижтимоий муносабатлар тизими ва фаолиятидаги кардинал 
ўзгаришлар унинг организмидаги барча тизимлар ва функцияларидаги 
ўзгаришларга тўғри келиб боладан кучли зўриқиш ва ўз ички 
имкониятларидан тўлиқ фойдаланиш заруриятини тақазо этади. Мактабга 
тайѐр бўлган боладаги ушбу ўзгаришлар салбий оқибатларни олиб келмай, 
аксинча унинг янги шароитларга муваффақиятли мослашувига ѐрдам 
беради. Ўқитувчининг муносабат услуби ўқувчининг фаоллигига бевосита 
таъсир кўрсатади.
Кичик мактаб ѐшидаги болалар тез чалғийдилар, узоқ вақт диққатларини 
бир нарсага қарата олмайдилар, таъсирчан ҳамда эмоционал бўладилар. 
Мактабда ўқишнинг бошланиши 7 ѐшда бўладиган иккинчи физиологик 
инқироз билан мос келади (бола организмида жадал бўйнинг ўсиши, ички 
органларнинг катталашуви, вегетатив ўзгаришлар билан боғлиқ бўлган 
кескин эндокрин ўзгаришлар рўй беради). Боланинг ижтимоий муносабатлар 
тизими ва фаолиятидаги кардинал ўзгаришлар унинг организмидаги барча 
тизимлар ва функцияларидаги ўзгаришларга тўғри келиб, боладан кучли 
зўриқиш ва ўз ички имкониятларидан тўлиқ фойдаланиш заруриятини 
тақозо этади. Ушбу ѐшдаги ўзгаришлар салбий оқибатларни олиб келмай, 
аксинча унинг янги шароитларга муваффақиятли мослашувига ѐрдам 
беради. Ўқитувчининг муносабат услуби ўқувчининг фаоллигига бевосита 
таъсир кўрсатади. Кичик мактаб ѐшидаги ўқувчи фаоллигининг асосан
уч хил кўриниши мавжуд бўлиб, булар: жисмоний, психик ва
ижтимоий фаолликдир.