№
|
Тарихий шахслар
|
Изоҳи (ҳар бир тарихий шахс ҳақида маълумотлар 100 та сўздан ошиб кетмаслиги лозим.)
|
|
А.Б.Вревский
|
Vrevskiy, Aliksandr borisovich. Turkiston general gubernatori (28.10. 1889- 17. 03. 1898) Kavkaz urushi qatnashchisi unvoni general letenat hisoblanadi. Andijon qo’zg’alonidan kegin o’z lavozimidan chetlatilgan 1898 yilda . uning o’rniga korolkov tayyorlangan.
Baron Aleksandr Borisovich Vrevskiy (1834-1910) - Rossiya imperatorlik armiyasi piyoda qo'shinlari generali, Rossiya imperiyasi Harbiy kengashi a'zosi. Uning otasi, baron Boris Aleksandrovich Vrevskiy 1827 yil 7 noyabrda nafaqaga chiqqanidan so'ng, Golubovo mulkiga doimiy yashash joyiga ko'chib o'tdi.
A. B. Vrevskiy gvardiya praporshchiklari va otliq askar kursantlari maktabining bitiruvchisi edi. 1856 yil 8 dekabrda u Bosh shtab bo'limida xizmat qilish uchun tayinlandi va 1858 yil 30 oktyabrda Bosh shtab kapitanligiga ko'tarildi; 1861-1864 yillarda "Urush vaziri va general kvartalmeysterning ixtiyorida edi" va shuningdek, 2-zaxira korpusining bosh kvartalmasteri bo'lgan. 1864-yil 20-avgustdan 1867-yil 28-aprelgacha Bosh shtab Bosh boshqarmasida maxsus topshiriq va ilmiy ishlarda boʻlgan.
1889-yil 28-oktabrdan 1898-yilgacha A. B. Vrevskiy Turkiston general-gubernatori va Turkiston harbiy okrugi qo‘mondoni.
|
|
Худоёрхон
|
Xudayorhon ming urug’uga mansub xon xisoblanadi 1831- yilda tavvald topgan xisoblanadi ssssheralihonning o’g’li xisoblanadi bundan tashqari u 13 yoshida musulmon qulning qiziga uylanadi , Musulmonqul qipchoq qirg’iz edi. !845- yilda Qo’qin xonligi tahtiga o’tradi va uchmartda tahtdan tushib yana qayta o’tradi va buning oqibatida 1875- yilgaca davlatni boshqaradi. O’g’li Nasriddinbek foidasiga taxtdan tushriladi. 1853- yilda qipchoqlar qirg’inini uyushtiradi. 20 minga yaqin qipchoq o’ldiriladi. 1853- yildan boshlab Xudayorxon davlatni mustaqil idora qila boshledi. Tajribasizligi tufayli amakisi Mallabek taxt uchun kurashni boshlede va Xudayorxon 1858 yilda taxtdan tusgrilib buxoroga qochadi Amir Muzaffar yordamida Qo’qon tahtini 1863- yilda qaytarib oladi. Xudayorxon davrida madrasai oliy ham qurib bitkaziladi uning davrida xon o’rdasi qurib bitqaziladi. Xudayorxon 1884- yilda Kurruh Afg’onistonda vafot etadi.
|
|
Насриддинбек
|
1850- yilda tavalluda topgan Andijon hokimi hisoblangan 1865- yildan. Xudayorxonning kotta o’g’li xisoblangan. Abdurahmon oftobochi bilan birgalikda otasi Xudayorxonga qarshi fitna uyushtirgan shas xisoblanadi. Kaufman 1875- yil 22- sentabirda og’ir shartlar bilan imzo chekishga majbur qiladi. Nasriddibek bu shartnomaga binoan 2 million rubl to’lashga majbur etib belgilandi. Aynana qo’qon xonligi rossiyaga tobe bo’lib qolishi nasriddin bek bilan bog’liq xisoblanadi. Aynan nasriddinbek o’zining imperatorning quli deb elon qiladi. Nasriddinbek o’z faoliyati davrida xalq noroziligiga sabab bo’lgan shahslrdan xisoblanadi oxir oqibatda otasi uni foidasiga taxtdan vos kechishga jbur bo’ladi . xalq noroziligidan qochib xo’jand orqali toshkentga kelishga majbur bo’ladi. Andijonda hukumronlik qilib yurgan payitlarda muhtasham madrasa jome masjidi bunyod ettiradi. 1876 – yil o’ldiriladi nasriddinbek.
|
|
Пўлатхон
|
Qo’qin xonligi va uning amaldorlar zulmiga qarshi va chor rassiyasi zulmiga qarshi ko’tarilgan shaxs xisoblanadi 1873-1876 – yillarda bo’lib o’tgan qo’zg’alon xisoblanadi. Asil ismi isxoq hasan o’g’li xisoblanadi !844- yilda Marg’ilonda tavallud topadi. 1876 – yilda vafot etadi. Isxoq xasan qo’qondagi tunqator madrasasida o’qigan. Andijonda masjitta imomlik qilgan. Savdogarlik bilanham shug’ullangan. Toshkentga kelib Abdulla mo’min otaliq bilan tanishgach Shu yerda vaqticha yashab qoladi. !872- yil Sher dothoh boshliq bir gurux qo’qonliklar Samarqabda istiqomat qilayotgan Po’latbekni oldiga boradi Qo’qonga taklif qiladi uni xon qilib ko’tarishni vada beradi. U Olimxonning nevarasi edi Shunda Isxoq hasan Po’latxon nomi bilan qo’zg’alonga boshchilik qiladi. !873- yilda qirg’izlar Po’latxonni xon deb elon qiladilar. Po’latxon mustamlakachilarga qarshi kurashadi lekn kuchlar teng bo’lmagan mag’lubiyatga uchredi Polatxon 1876- yil 1- martda marg’ilonda osib o’ldiriladi
|
|
Абдураҳмон Офтобачи
|
Abdurahnon oftobochi 1844 – yilda tavallud topgan xisoblanadi . Qo’qon xonligida oftobochi songra esa parvonachi ohir oqibatda esa mingboshi lavozmlarida faoliyat yuritgan shaxs xisoblanadi. Qo’qon xonligining janubiy tog’li viloyatlarida yashovchi qirg’izlar va qipchoqlarning bir qismi tomonidan xudayorxon zulmiga xususan soliq siyosatidan bosh ko’targan rahbarlardan biri. Xudayorxon qo’zg’alonchilarni bostirish uchun Abdurahmon oftobochini yuboradi biroq ularxam qo’zg’alonchilar tomoniga o’tib ketadi. Abdurahmon oftobochi Xudayorxon qochib ketganini eshitib tahtga uning kotta o’g’li nasriddinbekni o’tqazadi. 1875- yil 22- avgustda Mahram jangi bo’lib o’tdi unda qo’zg’alonchilar yomon qurollangan edilar shuning uchun yengildi unda Abdurahmon oftobochi rahbar bo’lgan. 1875 – yil 7-8 – sentiyabr kunlari 5 ming kishilik qo’shini general Skobelov qo’shinlaridan ming – teoa qishlog’ida mag’lubiyarga uchredi . Abdurahnon oftobochi o’z mavqeini saqlab qolish uchun va yuqori mavqega ega bo’lish uchun 1876- yil 20 – yanvarda taslim bo’lish to’g’risida muzokaralar olib boorish uchun Skobelov bilan ko’rishadi.
|
|
Султон Муродбек
|
|