Семинар машғҒулот №2 Мавзу. Ўқув мақсади ва натижаларни лойиҳалаштириш

Таълим жараёнини лойиҳалашда бажариладиган асосий вазифалар қуйидагилардир:

1) педагогик фаолият мазмунини таҳлил қилиш;

2) натижаларни олдиндан кўра билиш;
3) режалаштирилган фаолиятни амалга ошириш лойиҳасини яратиш.


Вазифаларнинг белгиланиши:
1-қадам. Умумий педагогик вазифалар (педагогик жараён хусусиятларини яхлит ҳолда инобатга олиш асосида белгиланувчи);
2-қадам. Босқичли педагогик вазифалар (маълум босқич хусусиятларини инобатга олган ҳолда белгиланувчи);
3-қадам. Вазиятли педагогик вазифалар (муайян вазиятларни инобатга олган ҳолда белгиланувчи);
Агар вазифалар аниқланган бўлса, унда ўқув натижаларини аниқлаш учун назорат топшириқлари тузиш лозим. Булар оғзаки, ёзма, назорат саволлари ёки тест бўлиши мумкин.
Таълим олувчиларни баҳолашда мезонли баҳолаш шаклидан фойдаланилади. Ушбу баҳолаш баҳоланувчининг таълим жараёнида қўлга киритилган натижаларини билим, кўникма ва малакаларини олдиндан белгиланган ўқув мақсадлари асосида ишлаб чиқилган, ҳамма учун умумий ва бир хил мезонларга кўра таққослаш ва ўлчашдан иборат бўлган баҳолаш шаклидир.
Баҳолашнинг бу шаклида таълим олувчилар ҳаққоний, холис баҳоланадилар ва кучли гуруҳларни яхшироқ фарқлаш имкони яратилади. Қисқа қилиб айтганда, талабани таълимнинг марказига олиб чиқиш зарур.

Ўқитувчи ҳар бир дарсни яхлит ҳолатда кўра билиши, уни тасаввур этиш учун бўлажак дарс жараёнини лойиҳалаштириб олиши керак. Бунда ўқитувчига у томонидан бўлажак дарсни технологик харитасини тузиб олиши муҳим аҳамиятга эгадир, чунки дарснинг технологик харитаси ҳар бир мавзу, ҳар бир дарс учун ўқитилаётган предмет, фаннинг хусусиятидан, талабаларнинг имконияти ва эҳтиёжидан келиб чиққан ҳолда тузилади. Бундай технологик харитани тузиш осон эмас, чунки бунинг учун ўқитувчи педагогика, психология, хусусий методика ва ахборот технологияларидан хабардор бўлиши, шунингдек, жуда кўп методлар, услубларни билиши керак бўлади.

Ўқув машғулоти ишланмаси – бу таълимий мазмунга эга лойиҳа, шунингдек, ўқитувчи томонидан тузилиши мажбурий бўлган ҳужжат ҳисобланади. Уни тузишда ўқитувчининг ўқув машғулоти жараёнидаги фаолиятини режалаштириш, дарс мазмунини бойитиш, таълим самарадорлигини ошириш мақсади кўзланади.
Ўқув машғулоти ишланмасини йилдан-йилга такомиллаштириб ва мукаммаллаштириб бориш, янги методларни қўллаш, янги материалларни киритиш билан янгилаб турилиши лозим.
Бинобарин, таълим жараёнига янги малака талаблари, ўқув дастурлари, замонавий таълим технологияларнинг жорий этилиши, ўқитувчи томонидан янги ахборот технологиялари, замонавий техник воситаларининг қўлланиши билан ўқув машғулоти ишланмаларига қўйилган талаблар ҳам ўзгариб боради.
Ўқув машғулоти лойиҳаси (ишланмаси) учун тайёр, стандарт қолип мавжуд эмас. Чунки ўқув машғулоти “жонли” ташкил этилиши зарур. Ўқув машғулотининг бу хусусиятига кўра уни ҳеч қандай қолипга солиб бўлмайди. У дарс тури ва танланган методларга қараб турлича бўлиши мумкин.