ǀ
ISSUE 2
ǀ
2022
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
www.scientificprogress.uz
Page 522
inson huquq va erkinliklari bilan
mas’uliyatlari
nisbatini
uyg‘unlashtirish
vazifasi kelib
chiqadi.
O‘z
navbatida, birdamlik,
bag‘rikenglik
, kelishuv va hamkorlikka
yo‘nalganlikni
talab qiladi.
«
Maqsad degani - xalqni, millatni birlashtiruvchi,
yo‘lga
boshlovchi bamisoli bir bayroq. Bu bayroq butun
O‘zbekiston
xalqining ruhini,
g‘urur
-
iftixorini, kerak
bo‘lsa
, qudratini, orzu-intilishlarini mujassamlashtiradigan
ulug‘
kuchdir. Davlatimizning, xalqimizning, el-yurtimizning maqsadi
o‘zining
ulug‘vorligi
,
hayotiyligi va haqqoniyligi bilan hammamizni jalb etadigan
bo‘lmog‘i
lozim. Toki bu
maqsad xalqni - xalq, millatni - millat qila bilsin,
qo‘limizda
engilmas bir kuchga
aylansin
»
[1.]
Mamlakat birligini xalqqa xos vatanparvarlik
tuyg‘usi
, madaniy
an’analar
, tarixiy
xotira mustahkamlaydi. U jamiyatning
o‘zida
pishib etiladi va u xulq mamlakat
kelajagini qanday
ko‘rishni
istashidan kelib chiqadi. Qarashlar, fikrlar,
g‘oyalar
xilma-
xilligi
o‘laroq
, umumiy qadriyatlar ham mavjud
bo‘lib
, ular xalqni birlashtirish,
jipslashtirishga yordam beradi.
Odatda insonni hayotda aniq maqsad harakatlantiradi. Maqsad
–
bu harakat, unga
erishish esa
–
insonning hayot mazmunidir. Milliy maqsad va milliy idealning qaror
topishi bosqichida
“
ideal
–
maqsad
”, “
maqsad
–
ideal
”
aloqasi muhim. Industrial-
axborot jamiyatini qurish bizning amaliy maqsadimizga aylangan. SHuning
o‘zi
maqsad
va vositadir.
YA’ni
farovonlik va xavfsizlikka erishish vositasi. Idealni biron-bir tuzum
bilan
bog‘lab
bo‘lmaydi
. Axir farovonlik
–
bu
to‘kin
-sochinlik, qulaylik,
ma’naviy
boylik, ruhiy va jismoniy salomatlik, erkinlik, adolat, xavfsizlik va
jo‘shqinlik
. Aynan
farovonlik milliy maqsad va ijtimoiy ideal
bo‘lishi
mumkin.
O‘ziga
xos ziddiyatli ijtimoiy-tarixiy vaziyat ongda doimo ideal
ko‘rinishida
aks
etadi. Bu vaziyat keng ommaning, jamiyat yoki guruhning zaruriy, lekin qondirilmagan
ehtiyojlariga
to‘la
. Bu kishilar ideal
ko‘rinishida
o‘zlari
uchun muayyan voqelikni
yaratadilar. Ideal faol va insonlar ongini tashkillashtiruvchi kuch, ularni tarixan vujudga
kelgan, muayyan, aniq vazifalarni hal qilish atrofida birlashtiruvchi kuch sifatida yuzaga
chiqadi. Ideal qaysi bir shaklda
bo‘lmasin
, u bir-biri bilan
bog‘liq
va bir-birini
to‘ldiruvchi
qator funksiyalarni bajaradi, xususan:
me’yoriy
, tanqidiy; bilishga oid;
prognostik, birlashtiruvchi; safarbar etuvchi va hokazo. Har bir jamiyatdagi mavjud
ideallar doirasi turli ijtimoiy-siyosiy kuchlarning ehtiyojlari, manfaatlari va intilishlarini
aks ettiradi. Umuman olganda, XXI asrda maqsad va idealning mazmuni inson uchun
munosib hayotni qurish bilan mos tushadi.
Hozirgi jamiyatda
o‘ta
keng tarqalgan va hukmron
bo‘lgan
shunday
yo‘nalishlardan
biri
“
globallashuv
”
hodisasi
bo‘lib
, u ommaviy ongda
bag‘rikeng
birlashuv hamda keng
ko‘lamli
o‘zgrishlar
yo‘nalishini
aniq belgilab berdi. Ammo
bunday
turdagi
loyihalarning
bir
turli
emasligi
hamda
hanuzgacha
muvofiqlashtirilmagan ziddiyatlari ham umumnazariy
ma’noda
, ham mafkuraviy va
etik jihatdan shubha
uyg‘otmoqda
. Mazkur muammoshunoslikni yaratishning ham
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3
Do'stlaringiz bilan baham: |