Scientific progress volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 343
JAHON SAVDO TASHKILOTI BOSHQARUV TIZIMI 
 
Oybek 
Akhmadjonov 
Akhrorjon 
Abdullaev 
Shahzoda 
Karimova 
Feruza Solijonova 
Qo’qon Universiteti
 
 
ANNOTATSIYA 
Ushbu maqolada mamlakatlar JSTga birinchi navbatda JSTning boshqa a'zolari 
bozorlariga kirish huquqini olish uchun qo'shilishadi bundan tashqari ular tashkilotning 
barcha 
a'zolariga 
beradigan 
afzalliklaridan 
foydalanishi 
mumkin 
masalan 
kamsitilmasdan savdo qilish. Ushbu afzallik chegaradagi savdo-sotiq mamlakat 
ichkarisiga ham tegishli. Birinchi holda Jahon savdo tashkilotining barcha a'zolari 
uchun bir xil import tariflari bojlari qo'llanilishini kafolatlaydi har qanday 
kamsitishlarga yo'l qo'yilmasligini kafolatlaydi eng ma'qul bo'lgan tamoyilga 
o'xshaydi.Ikkinchisi milliy rejim tamoyili JSTning barcha a'zolarini import qilinadigan 
tovarlarga nisbatan milliy mahsulotga nisbatan bir xil tartibda qo'llashni majbur qilishi 
va shu kabi ko’plab masalalar ko’rib chiqilgan.
Kalit so’zlar:
 
JST, iqtisodiyot, savdo, boshqaruv, siyosat, davlat, BMT, talab, 
import, eksport.
JSTing World Trade Organization fransuzlarda Organisation mondiale du 
commerce (OMC), Ispaniyada Organización Mundial del Comercio
1995-yilda
aʼzo 
davlatlar oʻrtasidagi xalqaro savdoni liberallashtish,
savdo va siyosiy munosabatlarini 
tartibga solish maqsadida tashkil etilgan. JST 
1947-yilda
tuzilgan xalqaro bitim GATT 
ingliz General Agreement on Tariffs and Trade ning davomchisi hisoblanadi. Xalqaro 
savdoda tashkilotga aʼzo va ishtirokchi mamlakatlar uchun majburiy boʻlgan tamoyillar 
va qoidalar belgilangan hukumatlararo koʻp tomonlama shartnomalar asosida faoliyat 
olib boradi. 1948
—1994 yillarda ish olib borgan Tariflar va savdo boʻyicha Bosh 
kelishuv General Agreement on Tarifs and Trade GATT negizida tashkil qilingan. BMT 
tizimiga kiradi. Idorasi Shveysariya Jenevada. JST jahon savdosi qoidalarini ishlab 
chiqish yoʻli bilan davlatlar savdo siyosatiga taʼsir koʻrsatish savdo munosabatlarini 
erkinlashtiradigan va qat’iy tartib
-qoidaga soladigan muzoka
ralar uchun yigʻilishlar 
oʻtkazish davlatlararo savdoda yuzaga keladigan nizolarni hal qilish va boshqa 
vazifalarni bajaradi. 
JSTning oliy organi barcha aʼzo mamlakatlar Vazirlar Konferensiyasi kamida 2 
yilda bir marta oʻtkaziladi. Joriy ishlarga Bosh kengash tovarlar savdosi boʻyicha 
kengash xizmatlar savdosi boʻyicha kengash intellektual mulk masalalari boʻyicha 
kengash sekretariat doimiy qoʻmitalar rahbarlik qiladi. JST faoliyati aʼzo 
mamlakatlarning oʻzaro manfaatlarini turli tadbirlar asosan boj imtiyozlari toʻsiqlari va 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3