Scientific progress volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 315
мавжуд. 1200
-
2500 метр баландликдаги қисмида эса арча, писта, тол, ёнғоқ, заранг 
ҳамда бодомзорлар учрайди.
Бугунги кунда ушбу тоғ
ва тоғолди ҳудудлари
ер ресурсларидан қишлоқ 
хўжалиги йўналишида фойдаланилаётган бўлсада, улардан тизимли фойдаланиш, 
ишлаб чиқаришни комплекс ташкил этиш, суғорма деҳкончиликни йўлга қўйиш, 
чекланган табиий ресурслар шароитда қишлоқ хўжалик экинларидан доимий 
равишдаги юқори ҳосилдорликка эришиш орқали интенсив қишлоқ хўжалигини 
ривожлантириш ривожлантириш масалаларини чуқур тадқиқ қилиш талаби 
сақланиб қолинмоқда
[20-22].
Вилоятнинг тоғ ва тоғолди ҳудудлари имкониятларидан самарали 
фойдаланиш, иқтисодий ривожлантириш аҳоли бандлиги муаммосини ҳал этиш
ва меҳнат қилиш қобилиятига эга аҳолини иш билан банд қилишда муҳим ўрин 
тутади
[23]
. Маълумки, меҳнат ресурсларининг шаклланиши аҳолининг умумий 
ва табиий ўсиш даражаси билан узвий боғлиқдир
[24]
. Ўзига хос менталитет, 
урбанизация даражасининг пастлиги кузатилиши ҳисобига тоғ ва тоғолди 
ҳудудлари аҳолиси текислик ҳудудларига нисбатан барқарор равишда ўсиб 
бориш тенденциясига эга
[25].
Воҳа тоғ ва тоғолди ҳудудлари жами аҳоли сони 2010 йилда 79,3 фоиз, 
шундан шаҳар аҳолиси 70,9 фоиз, қишлоқ аҳолиси 83,8 фоизни ташкил этган 
бўлса, 2017 йилга келиб тоғ ва тоғолди жами аҳолиси 80,3 фоиз шундан, шаҳар 
аҳолиси 54,1 фоиз, қишлоқ аҳолиси 89,4 фоизга етган.
Келтирилган маълумотларга асосан тоғ ва тоғолди аҳолиси сони йилдан 
йилга ошиши, шунингдек, шаҳар аҳолисига нисбатан қишлоқ аҳоли сонининг 
кўпайиш тенденциясини кузатишимиз мумкин
[26].
Аҳоли сонининг ўсиб бориши объектив равишда тоғ ва тоғолди ҳудудлари
қишлоқ
хўжалиги ишлаб чиқариш тизимини яхшилаш, 
мамлакат озиқ
-
овқат 
хавфсизлигини таъминлашнинг ҳозирги босқичида, шунингдек, истиқболдаги 
талабни ҳам ҳисобга олган ҳолда қишлоқ хўжалигини интенсив ривожлантириш 
усулларини жорий этишни талаб этади
[27]. 
Тоғ ва тоғолди ҳудудларнинг қулай иқлим шароитлари,табиий ресурслари 
бугунги кунда бозорда шаклланаётган алоҳида сегмент ҳисобланган экологик тоза 
қишлоқ хўжалиги маҳсулотларининг кўплаб турларини етиштириш
имкониятларини яратади
[28]. 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3