Сборник тезисов «Ипак ва зираворлар»

Bibliographies 
1.
Malreaux A. MCH La Condition Humaine. – P., 1985. 
2.www.google.uz
Doniyorov B.N., 
BuxDU Ekologiya kafedrasi o’qituvchisi 
Buxoro sh., O`zbekiston 
TURIZM SOHASIDA AHAMIYATLI BUXORO VILOYATI 
AGROSENOZLARIDAGI MANZARALI VA SAYROQI QUSHLAR
 
Aholi soni kunsayin ko’payib borayotgan bir vaqtda, antropogen ehtiyojlar 
ham chegarasiz yuksalmoqda. Masalan, oziq-ovqat, kiyim-bosh, qurilish materiallari, 
kundalik faoliyat uchun zarur buyumlar va boshqalar. Bular orasida 14 - asrdan 
rivojlanib kelayotgan turizm sohasi alohida o’ringa ega. Insoniyat o’zi anglagan 
ehtiyojlarini qondiruvchi noyob manba borliqdir. Tabiat bilan insoniyat orasida 
betakror muvozanat mavjud. Turizm sohasi mazkur mavjudlik komponentidir.
 
Tabiatni muhofaza qilish, turizm uchun ahamiaytli turlar xilma-xilligini va 
tarixiy obidalarni mavjudligicha saqlab qolish, ular bilan bog’liq ekoturizmning bus-
butunligini ta’minlash hozirgacha ham umumbashariy ahamiyatga ega bo’lgan 
muammo sifatida e’tirof etilmoqda. Bunday muammolarni bartaraf etishda, 
insonlarning ekologik-huquqiy savodxonligini, ongini, ekologik-huquqiy ta’lim va 
tarbiyasini, madaniyatini yuksaltirish muhim vazifalardan biri hisoblanadi.

---

170 
Turli xildagi madaniy meros obidalari, shuningdek, milliy-madaniy 
yodgorliklar bilan bir qatorda Buxoro viloyati agrosenozlaridagi manzarali va 
sayroqi qushlarni o’rganish masalasi dolzarbligicha qolmoqda. Mazkur masalani hal 
etish nafaqat tarixiy obidalarni qushlar ta’siridan saqlash orqali ekoturizm sohasini 
yuksaltirish, balki Buxoro viloyati agrosenozlaridagi manzarali va sayroqi 
qushlarning bioekologiyasini o’rganish, ularning turizm sohasida ahamiyatini 
aniqlash orqali ekologik turizmni barqarorlashtirish imkonini beradi.
Tadqiotlarimiz turistik ahamiyati juda yuqori bo‘lgan Buxoro viloyat 
agrosenozlaridagi manzarali va sayroqi qushlarini tur tarkibini aniqlash, biologiyasi 
va ekologiyasini o’rganish hamda shu asosda ayrim xulosalarni umumlashtirishdan 
iborat bo‘ldi.
Buxoro viloyatidagi turistik ahamiyat kasb etadigan istirohat bog’lari, 
xiyobonlar, bog’lar va kichik ekin maydonlari, ta’lim muassasalari va turli 
tashkilotlar hovlisidagi daraxtlar, o’simliklar shu jumladan, tarixiy obidalar sayroqi 
qushlarning uya qurishi, oziqlanishi, dam olishi, tunashi va boshqa hayotiy 
jarayonlarini o’tkazish joyi bo’lib xizmat qiladi. Shuning uchun mazkur hududlar 
doirasida manzarali va sayroqi qushlar ekologik o’rnini o’rganish turizm sohasini 
rivojlantirishning ustivor yo’nalishi hisoblanadi. Buxoro viloyat agrosenozlaridagi 
manzarali va sayroqi qushlar tur tarkibi va uchrash xususiyatlari quyida 1-jadvalda 
keltirilgan
1-jadval