Savollar kitobi abituriyent

19

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASI DAVLAT TEST MARKAZI

OLIY TA’LIM MUASSASALARIGA KIRUVCHILAR UCHUN

SAVOLLAR KITOBI

ABITURIYENT:

F.I.O.
Imzo


ABITURIYENT DIQQATIGA!

Test topshiriqlarini yechishdan avval savollar kitobini varaqlab, unda har bir fan bo‘yicha 36 ta savol mavjudligini tekshiring. Agar savollar soni kamligi aniqlansa yoki savollar kitobi raqami bilan javoblar varag‘i raqami bir xil bo‘lmasa, darhol auditoriya rahbariga ma’lum qiling.

Savollar kitobida abituriyentning familiyasi, ismi, otasining ismi xato to‘ldirilgan yoki to‘ldirilmagan va imzosi qo‘yilmagan hollarda e’tirozlar ko‘rib chiqilmaydi.
31


Kitob tipi:

FANLAR:

5296029

Blok	1:	Ona tili va adabiyoti
Blok	2:	Tarix
Blok	3:	i il t N i
		Nemis tili
		Fransuz tili

Savollar kitobi raqami:

Toshkent — 2015

ONA TILI VA ADABIYOTI 11.

1. Quyida berilgan tez aytishlarning qaysi birida sifat turkumiga oid so‘z egani aniqlab kelgan?

1. 
   Erkin ertagi ekin ekishni ertaga ertalab eplaydi.
   
2. 
   0‘tkir o'tkir o‘roqda o‘t o‘rdi.
   
3. 
   Oqil oq olma oldi, oq olmani Oqil oldi.
   
4. 
   Norning nordon anori narida. 12.
   

2. 
   Qaysi uslubda nutqiy vositalarni tejashga intilish bilan birga, nutqiy ortiqchalikka ham yo‘l qo‘yiladi?
   

A) badiiy B) ilmiy ommabop C) oddiy so‘zlashuv D) og‘zaki publisistik

2. 
   Ishning sur’ati pasaymadi, ertalabgacha ko‘sak chuvildi.
   

Gapdagi fe’llarning qaysi nisbatdaligini aniqlang.

A) aniq, majhul B) aniq, aniq C) o‘zlik, majhul D) aniq, o‘zlik

2. 
   Xo‘jandiyning "Latofatnoma" asari Xorazmiyning "Muhabbatnoma"siga javob-nazira tarzida yozgan bo‘lsa-da, ular keskin farq qiladi. Ushbu farqni aniqlang.
   

1. 
   "Latofatnoma " faqat g‘azallardan iborat
   
2. 
   "Latofatnoma" soqiynoma va g‘azallardan tuzilgan
   
3. 
   "Latofatnoma" masnaviy va g‘azallardan iborat
   
4. 
   "Latofatnoma" boshdan-oyoq masnaviy shaklida yozilgan
   

2. 
   Alisher Navoiyning “Qilg‘il” radifli g‘azalida qaysi timsol pokizalik, fayz, tarovat, yor jamolining porlashi, vafo alomati hisoblanadi va unda piri komil qalbining musaffoligi nazarda tutiladi?
   

A) ter B) gul C) ko‘z D) yuz

2. 
   Rauf Parfining istiqlol davridagi she’rlari nomi berilgan qatorni toping.
   

1. 
   “Turkiylar”, “Iqror”
   
2. 
   “Istig‘for”, “Oq va qora”
   
3. 
   “Adashgan ruh”, “Munojot”
   
4. 
   “Ayolg‘u”, “Bo‘g‘zimdan sirqirar tovush — qon”
   

2. 
   Barcha shodlik senga bo‘lsin, bor sitam, zorlik menga.
   

Barcha dildorlik senga-yu, barcha xushtorlik menga.

She’riy parchada olmoshlarning necha turi qo‘llangan?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 2

2. 
   “Husayin Voiz Koshifiy Sharqda ma’lum va mashhur shaxs, — deb yozadi Najmiddin Komilov “Tafakkur karvonlari” asarida. — U Navoiyga bag‘ishlab kitob yozgan, uning mehrini qozongan yaqin kishisi, muxlisi, do‘sti edi”. Berilgan ko‘chirma gapli qo‘shma gapning ko‘chirma gap qismida ishtirok etgan shaxs otlarining sintaktik vazifasini aniqlang.
   

A) kesim B) kesim, to‘ldiruvchi C) ega, to‘ldiruvchi

D) ega

2. 
   Bir so‘z turkumi doirasida ham, turli so‘z turkumi doirasida ham omonimlik xususiyatiga ega bo‘la oladigan so‘zlar to‘liq ko‘rsatilgan javobni aniqlang.
   

1) ort; 2) o‘ch; 3) til; 4) suzma; 5) un

1. 
   1, 2, 3, 4, 5 B) 1, 4, 5 C) 1, 3, 4, 5 D) 4, 5
   

10. Usmon Nosir qalamiga mansub she’riy to‘plamlarni aniqlang. 1) “Norbo‘ta”; 2) “Naxshon”; 3) “Safarbar satrlar”;

4) “Traktorobod”; 5) “Yurak”; 6) “Zafar”; 7) “Mehrim”;

8) “Dushman”

1. 
   3, 4, 5, 6 B) 3, 4, 5, 7 C) 3, 4, 5, 6, 8 D) 1, 2, 4, 6
   

Takabburlik va zulm — ulug‘likning ofati, muloyimlik va tavoze — insonning ziynati, sharm-hayo uning go‘zal, yoqimli libosidir.

Berilgan gapda yasama otlar qaysi so‘z turkumidan yasalganligini aniqlang.

1. 
   fe’l va sifat B) fe’l, ot, sifat C) ot va sifat D) faqat sifat
   

Qaysi gapda ma’no jihatdan ravishning ikki turi qatnashgan?

1. 
   Ular yerni kovlab kirolmabdilar, allaqancha yerni o‘yib yuboribdilar.
   
2. 
   Bular piyoda asta-sekin O‘rdaga bordilar.
   
3. 
   — Keyin u yoqqa o‘tamiz, — deb o‘ng tarafdagi oynavand uyga ishora qildi.
   
4. 
   Shu payt uydan — yotog‘imizdan bolalar ham birin-ketin ko‘zlarini uqalab, har yoqqa qarab tushib kela boshladi.
   

13. 
    -m, -ng, -k, -ngiz shaxs-son qo‘shimchlari qaysi zamondagi fe’lga qo‘shila oladi?
    

1. 
   o‘tgan va kelasi zamon fe’liga
   
2. 
   o‘tgan, hozirgi, kelasi zamon fe’liga
   
3. 
   o‘tgan, hozirgi zamon fe’liga
   
4. 
   hozirgi, kelasi zamon fe’liga
   

13. 
    “O‘ksuz o‘z kindigin o‘zi kesar” maqoli kimning asarida uchraydi?
    

1. 
   Gulxaniy “Zarbulmasal”
   
2. 
   Abulg‘ozi Bahodirxon “Shajarayi turk”
   
3. 
   Anbar Otin “Risolayi falsafayi siyohon”
   
4. 
   Poshshoxoja Abdulvahobxoja o‘g‘li Xoja
   

13. 
    Sifat va ravish yasovchi sifatida o‘zaro omonimlik xususiyatini namoyon qila oladigan qo‘shimchalarni aniqlang. 1) -siz; 2) -lab; 3) -in; 4) -chak
    

A) 1, 2, 3, 4 B) 2, 3, 4 C) 1,3 D) 1, 2, 4

13. 
    Abdulla Qahhor qalami bilan ming-minglab o'quvchilari, ixlosmandlari, shogirdlari yuragiga chiroq yoqib ketdi. Berilgan gapda ostiga chizilgan so‘zda qaysi usulda ma’no ko‘chgan?
    

A) sinekdoxa B) metafora C) metonimiya D) vazifadoshlik

13. 
    Xorazmiy zuryodimiz,
    

Navoiyning avlodimiz,

Yurtga tikib hayotimiz,

Asragaymiz biz Vatanni.

Ushbu parchada kelishik qo‘shimchalari necha o‘rinda belgisiz qo‘llangan?

A) 1 B) 4 C) 2 D) 3

13. 
    Qaysi gap hol, hol va kesim bo‘laklaridan iborat shaxsi noma’lum gap sanaladi?
    

1. 
   Chilyosin qildirishga ham to‘g‘ri keldi.
   
2. 
   Yo‘lda ukam menga to‘g‘ri keldi.
   
3. 
   Dam olish kuni tog‘ga borishimiz kerak.
   
4. 
   Yo‘lda biroz to‘xtashga to‘g‘ri keldi.
   

13. 
    Kelgusi avlod zakovati va shijoatiga ishonmagan jamiyatning ichi mo‘rtdir.
    

Ushbu gapda grammatik bog‘lanish nechta?

1. 
   7 ta B) 10 ta C) 9 ta D) 8 ta
   

13. 
    Muhammad Fuzuliy qaysi asarida Alisher Navoiyni “Manzuri shahanshohi Xuroson” deya tilga oladi?
    

1. 
   “Layli va Majnun” B) “Sihhat va Maraz”
   

100. 
     “Soqiynoma” D) “Shikoyatnoma”
     

13. 
    Madaniy axloq kishining yurishida, so‘zlashishida, ovqatlanishida, odamlar bilan xayrlashishida, hamrohini raqsga taklif etishida namoyon bo‘ladi.
    

Gapdagi uyushgan bo‘laklarning nechtasi yasama so‘z ekanligini aniqlang.

A) Я B) Б C) 4 D) S

13. 
    Bolalikdan boshlangan do‘stlik insonning keyingi ulg‘aygan va kamolga erishgan davrida orttirgan barcha do‘stlari orasida alohida ahamiyatga ega.
    

Gapdagi yasama so‘zlardan nechtasi faqat til undoshlari va unli tovushlardan tashkil topgan?

A) Я B) Б C) 4 D) S

13. 
    Quyida berilgan gapda qaysi so‘zlardan oldin tire qo‘yiladi? "Endi senlar o‘qib, oq-qorani taninglar, deydi Xoliyor amaki. Hozir dunyo ilmli odamlarniki".
    

A) deydi, Xoliyor amaki B) deydi, hozir

100. 
     taninglar, hozir D) deydi, dunyo
     

13. 
    Qaysi gapda qo‘shimcha qo‘shilishi natijasida portlovchi tovush tushishi kuzatilgan?
    

1. 
   Dangasa va yalqovlar hech qachon sanoqda bo‘lmaydi.
   
2. 
   Odamlar chiroyingga, kiygan kiyimingga qarab emas, balki qilgan ishingga qarab baho beradilar.
   
3. 
   Mehnat qilsang, ko‘nglingga yorug‘lik tushadi.
   
4. 
   Sovuqning shashti pasayib, quyosh yana nur sochdi.
   

13. 
    Ikkita vositali, bitta vositasiz to‘ldiruvchi qatnashgan gapni aniqlang.
    

1. 
   Tadbirda maktab haqida, ustozlar haqida iliq ßkrlar aytildi.
   
2. 
   O‘rtog‘im bilan do‘stlik haqida she’r yodladim.
   
3. 
   Zebiga do‘stlik haqidagi suhbatlar ko‘proq yoqadi.
   
4. 
   O‘rtog‘imdan futbol haqida barchamizga ma’lumot berishini so‘radim.
   

13. 
    Rumiy “Masnaviy” asaridagi murakkab falsafiy muhokama va mushohadalarni qaysi asarida ravshan va sodda shaklda tushuntirib bergan?
    

A) “Ulug‘ devon” B) “Ishonarli to‘plam”

100. 
     “Ichingdagi ichingdadur” D) “O‘n usul”
     

2T. G‘azal janri haqida berilgan barcha to‘g‘ri fikrlarni aniqlang.

1. 
   Т va Q baytli g‘azallar eng mukammal hajmli g‘azallar hisoblanadi.
   
2. 
   G‘azalda taxallus qo‘llash majburiy.
   
3. 
   G‘azalda bitta qofiya tizimiga amal qilinadi. 4. Bir g‘azal boshdan-oxir bir vaznda bitiladi.
   

A) S, 4 B) l, S, 4 C) l, Я, S, 4 D) l, Я, 4

28. 
    Qaysi javobda imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatori berilgan?
    

1. 
   hijil, xijjalamoq, haspo‘shlamoq
   
2. 
   xijil, hijjalamoq, xaspo‘shlamoq
   
3. 
   hijil, hijjalamoq, haspo‘shlamoq
   
4. 
   xijil, xijjalamoq, xaspo‘shlamoq
   

28. 
    Qaysi asarda "... og‘ir-vazmin qadamlar bilan kuz kirib keldi. Tumanlik qo‘ynida jimgina mudragan tonglar, ilk sovuq og‘ushida junjikkan seryulduz oqshomlar boshlandi. .. " jumlalari o‘rin olgan?
    

1. 
   “Alvido, bolalik!” B) “Bahor qaytmaydi”
   

100. 
     “To‘qqizinchi palata” D) “Qiyomat qarz”
     

28. 
    Madaniy axloq kishining yurishida, so‘zlashishida, ovqatlanishida, odamlar bilan xayrlashishida, ularni raqsga taklif etishida aks etadi.
    

Gapdagi yasama so‘zlar sonini aniqlang.

1. 
   S B) Б C) Я D) 4
   

З1. Ko‘kqamish ko‘lidan suqsur uchirdim,

Suqsurni izlagan lochin bo‘laman.

“Alpomish” dostonidan olingan ushbu so‘zlar kimning tilidan aytilgan?

1. 
   Qultoy B) Barchin C) Qaldirg‘och D) Alpomish
   

32. 
    Kishiga ishq o‘tidin zarraye yetsa bo‘lur giryon,
    

Bo‘lub besabr-u betoqat, yurak-bag‘ri chunon o‘rtar.

Ushbu misralarda qo‘llangan she’riy san’atlarni aniqlang.

A) talmeh, istiora B) tashbeh, tajnis C) mubolag‘a, ruju