Саволлар жавоблари

ШАРТНОМАЛАРГА РИОЯ ҚИЛИШ, УЛАРНИ ҚЎЛЛАШ ВА ТАЛҚИН ҚИЛИШ
1-бўлим. Шартномаларга риоя қилиш
26-модда. Pacta sunt servanda
Амалдаги ҳар бир шартнома унинг иштирокчилари учун мажбурий ҳисобланади ва улар томонидан виждонан бажарилиши керак.
27-модда. Ички ҳуқуқ ва шартномаларга риоя қилиш
Иштирокчи шартномани бажармаслигини оқлаш учун ўз ички ҳуқуқи қоидаларини кўрсатиши мумкин эмас. Ушбу қоида 46-моддага зиён етказмасдан амал қилади.


Казус 15
А давлат уруш эълон қилмасдан Б давлатнинг чегара шаҳарини босиб олди. Босқинчи давлат зудлик билан шаҳар марказий касалхонасини ўз назоратига олди ҳамда касалхонага ўз ишини давом эттиришни буюрди.
Б давлат фуқароси, босиб олинган ҳудуд касалхонасининг шифокори кечки иш вақтида қаттиқ шовқин эшитиб, нима воқеа юз берганлигини кўриш учун касалхонанинг ярадорлар жойлашган қаватига борганда шунга гувоҳ бўлдики, маст ҳолдаги бир аскар касалларни талон-тарож қилаётган, қаршилик кўрсатганларни эса қўпол ҳаракатлар билан хўрлаётган эди. Шифокор ҳуқуқбузарлик содир этаётган аскарнинг ўз хатти-ҳаракатларини тўхтатишини талаб қилди ва аскар унинг талабини рад қилгандан сўнг шифокор унга қўл кўтарди. Натижада аскар қаттиқ жароҳат олиб, ҳалок бўлди.
Шифокорни А давлат ҳарбий бошлиғи зудлик билан қамоққа олишни, унга нисбатан гуманитар миссия қоидаларини бузганликда ҳамда қотилликда айблаб суд қилишни буюрди. Бундан ташқари, А давлати мазкур касалхонани ёпиш ҳақида буйруқ берди.
Мазкур ҳолатга халқаро ҳуқуқнинг умумэътироф этилган норма ва принциплари асосида баҳо беринг ҳамда 1949 йилги И-ИВ Женева конвецияларининг 2-моддаси, И Женева конвециясининг 22-моддаси, ИВ Женева конвециясининг 4, 16, 56-моддалари, Женева конвенцияларига И қўшимча Протоколнинг 48-51 – моддалари асосида ҳуқуқий таҳлил қилиб, ўз шахсий ечимингизни асосланг.
1970 yilgi xalqaro huquq tamoyillari to`g`risidagi deklaratsiyasiga muvofiq har bir davlat xalqaro nizolarni hal etishda kuch ishlatish yoki kuch bilan tahdid solishda o`zini tiyishi lozim. berib o`tilgan.
1907 yilda qabul qilingan Gaaga konvensiyasida davlatlar o`rtasidagi urush harakatlari ogohlantirishdan boshlanishni talab qiladi. Bu ikki xil shaklda amalga oshiriladi. 1. Asosiy ravishda urush e`lon qilish.2. ultimatum, ya`ni bir davlatning ikkinchi davlatga e`tirozlari bajarilmasa ushbu davlatlarga qarshi urushni boshlashdir. Bu vaziyatda a davlat b davlatga hududiga urush e`lon qilmasdan bosib kiryapti. Vaxalqarohuquqningprinsiplarinibuzyapti.
Jeneva konvensiyasining 1949 yil 12 avgustdagi 3 moddasiga muvofiq shaxslar qaysilarki urush jarayonida qatnashyapti, shuningdek urush tufayli jarohat olgan, kasallikka chalingan, hibsga olingan shaxslarga nisbatan diskriminatsiya qilmasligi shart. Shu maqsadda doim va hamma joyda yuqorida qayd etilgan shaxslarga nisbatan quyidagi harakatlar amalga oshirilishi mumkin emas:

1. 
   Hayotga jismoniy daxlsizlikka aralashish, shuningdek, qotillikning har qanday turlari, jarohat, azoblash, shafqatsiz munosabatda bo`lish;
   
2. 
   Shaxslarni garivga olish;
   

d)madaniyatli xalqlar tomonidan zaruriy deb tan olingan sudlov kafolatlari berayotganini bir muntazam tashkil sud tomonidan chiqarilgan sudning hukmisiz ayblov, jazo tayinlash.
20 moddasiga muvofiq shaxslar qaysiki sistematik va fuqaroli kasalxonalarda ma`muriy xizmatlarini amalga oshiradi, hamda xodimlar boshqalar tomonidan hurmat qilinishi lozim.