Savollar ”Gilgamish” dostoni va adabiyotidagi o’rni?


Markaziy Osiyo adabiyoti va “Avesto”



Download 18,41 Kb.
bet6/7
Sana24.06.2021
Hajmi18,41 Kb.
#100285
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Jahon 6

4.Markaziy Osiyo adabiyoti va “Avesto”

Avesto”.(Hozirgi tilda asosiy kitob ma'nosida). M.oldingi IX va VI asrlarda paydo bo‘lgan Sharq xalqlarining diniy, ma'naviy, falsafiy, adabiy mushtarak yodgorligidir. G‘arb olimlari uni Eronda paydo bo‘lgan deyishadi. Lekin keyingi vaqtlardagi ilmiy izlanishlar Avestoning avval Xorazmda paydo bo‘lib, so‘ng Eron va Hindistonga tarqalgan deya taxmin qilishga asos beradi. Uning asoschisi Zardusht, ergashuvchilar zardushtiylar sanaladi. Zardushtiylar Axura Mazdaga sig‘inish bilan birga Quyoshga, olovga, suv, zamin va taqdirga topinishgan. Hozirgi kunda zardushtiylikning dunyo bo‘ylab 129 000 dan ziyod vakillari bor. “Avesto” matni 21 ta kitobdan iborat bo‘lgan. Unda dunyoni boshqaruvchi ikki kuch - Axuramazda va Axriman haqida batafsil so‘z yuritiladi. Axuramazda ezgulik, Axriman esa yovuzlik homiysi.Ular o‘rtasida mangu jang boradi. Axura Mazdaning 6 tajalliysi bor: 1. Vohu Mana (Ezgu niyat), 2. Asha Vaxishta (Eng yaxshi haqiqat), 3.Spenta Armayti (Muqaddas halollik), 4.Xshatra Varya (Tilakli hokimiyat), 5.Xarvatat (butunlik), 6.Umuratat (uzoq umr, abadiy hayot).Ushbu olti ideal insonlarni ma'naviy kamolotga erishishi uchun eng oliy qadriyat hisoblangan.



“Avesto” matni dastlab ohang uyg‘unligi saqlangan. Keyinchalik matnning 5 dan 3 qismi yo‘qolgan (Aleksandr Makedonskiy O‘rta Osiyoga bostirib kelganda “Avesto” ni yo‘q qilishga harakat qilgan va bunga qisman erishgan. 7 asrdan boshlangan arablar bosqini davrida yana shu hol yuz bergan. Umuman, bir xalq boshqa xalqlar ustiga bostirib borib, ularni yengib, ular ustidan hukmronlik qilar ekan, odatda, uning tarixini, tarixni bilguvchilarni, ziyolilarni, o‘qimishlilarni yo‘qotishga urinishadi.Yaqindagina parchalanib ketgan Sho‘rolar hukumati ham xuddi shunday siyosat yurgizgan edi).Natijada ritmik strukturaga putur yetgan. Shunga qaramay, o‘rta asrlarda gotik romanlar va M. Bulgakovning “Master va Margarita” romanlarida shu konsepsiyaga ergashilganligi kuzatiladi.


Download 18,41 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish