Savdogarlar ustozi

Ustozdan abadiy ibrat
Bir kuni ustozning ilm majlisida o‘tirgandik. Ustoz bizga fiqhdan dars beryotgandi. Imomi A’zam hazratlarining o‘rnak bo‘larli odatlari ko‘p edi, ammo bir odati bor ediki, bizni doim lol qilardi. Ustoz o‘zi savol berib, har birimizdan javob eshitar va oxirida o‘z javobini berardi. O‘sha kuni ham bir savol berdi.
-Aytinglarchi, qaynab turgan sho‘rvaga qush tushib ketdi. Endi sho‘rvaning masalsi nima bo‘ladi? Biz birin – ketin javob bera boshladik.
-Sho‘rva halol bo‘ladi.
-Qaynagan suvda hamma narsa pishib ketadi va haloldir.
-Egasi bilmagani uchun halol bo‘ladi. Navbat Abdullohga keldi.
-Ustoz qushni olib tashlab sho‘rvani ichsa bo‘ladi. Chunki qush halollab so‘yilmagan. Ustoz kuib turdida, o‘zlari javob berdi.
-Sho‘rvaga tushgan qush tozalanmagan va halollab so‘yilmaganidan najosatdir. Najosat tushgan sho‘rvani ichib bo‘lmaydi, haromdir. Sho‘rvaning hammasi to‘kib tashlanadi. Biz umrimizning oxirigacha ustozning oldidan ketolmasligimizni, ilmlar dengizidan baxramand bo‘lib turishimiz lozimligini yana bir bor angladik. Bir vaqt bir kishi shoshib darsga kirib keldi. Ustozdan uzr so‘rab, kelagni sababini bildirdi.
-Ustoz shomdan yo‘lga chiqqan karvoningizni qaroqchilar talabdi. Afsusdaman. Ustozning holati umuman o‘zgarmadi. Bir martagina “Alhamdulillah”, deb qo‘ydi. Keyin yana dars o‘ta boshladi. Oradan ikki pora Qur’on o‘qiydigan vaqt o‘tgach, o‘sha kishi tag‘in halloslab kelib qoldi.
-Ming bor uzr, ustoz, sizni tashvishga qo‘ydim. Qaroqchilar urgan karvon sizniki emas ekan. Sizniki sog‘-omon kelayotgan ekan, - dedi. Bu gapni eshitgan ustozning holati yana o‘zgarmadi. Tag‘in bir martagina “Alhamdulillah”, deb qo‘ydi. Javobdan ajablangan xabarchi savol so‘aradi.
-Ustoz karvoningizni qaroqchi urdi, deganimda ham “Alhamdulillah”, degandingiz, karvon sog‘-salomat ekan deganimda ham “Alhamdulillah”, dedingiz. Buning hikmati nima? Ustoz tabassum qilib javob qildi.
- Sen menga karvonim talon-taroj qilinibdi, deganingda qalbimga quloq soldim. Agar u dunyoga bog‘lanib qolganida ham chekishi kerak edi. Ammo o‘zgarish sezmadim. Shuning uchun “Alhamdulillah”, deb qo‘ydim. Sal turib karvonim salomat ekanini xabar qilganingda yana qalbimga quloq soldim. Dunyoga bog‘langan qalb tezda xursand bo‘lib ketadi. Ammo qalbimda o‘zgarish sezmadim va bu safar ham “Alhamdulillah”, dedim.
Ustozning javoblari va go‘zal axloqi qiyomatgacha keladigan ummatlar uchun haqiqiy ibrat bo‘ldi. Dars olib bir xursand bo‘lgan bo‘lsak, shunday keng ko‘ngilli ustoz bilan suhbatlashib turganimizdan bir quvonamiz. Abdulloh bilan savdo ishi yuzasidan ko‘p mamlakatlarga borishga to‘g‘ri keladi. Ustozdan yiroqda ilm majlislarini cho‘lda qolgan inson suv istaganidan ortiqroq xohlardik.