Sariosiyo tuman 19-umumta`lim maktabi informatika va axborot texnologiyalari fani o`qituvchisi ziyayev shavkatning 10- sinfda informatika va axborot texnologiyalari fanidan bir soatlik ochiq darsi

Nazariy qism:

• Excel elektron jadvali, butun sonlar bilan tartiblangan 65536 ta qator (row- “1, 2, 3,…,65536”) va lotin alifbosining bosh harflari bilan nomlangan 256 ta ustun (column – A,B,C,D,,,,Z,AA,AB,…,IV)dan iborat. Qator va ustun kesishmasida elektron jadvalning tarkibiy elementi – katak (sell – yacheyka) joylashgan. Har bir katakka son, matn, yoki formula tarzidagi ma’lumotlar kiritiladi.

Excelda formula “=” belgisini yozish bilan boshlanadi. Excelda ishlatiladigan arifmetik amallar belgilari quyidagilar: “+” - qo‘shish; “–” - ayirish; “*” - ko‘paytirish; “/” - bo‘lish; “^” – darajaga kutarish “&” - bir necha kattakdagi matnlarni birlashtirish .

• Excelda formula “=” belgisini yozish bilan boshlanadi. Excelda ishlatiladigan arifmetik amallar belgilari quyidagilar: “+” - qo‘shish; “–” - ayirish; “*” - ko‘paytirish; “/” - bo‘lish; “^” – darajaga kutarish “&” - bir necha kattakdagi matnlarni birlashtirish .

MS Excel 2010 yordamida tenglama va tenglamalar sistemasini grafik usulda yechish imkoniyati mavjud. Buning uchun tenglamalar yoki tenglamalar sistemasini funksiyalar ko‘rinishiga keltriladi. Grafikni tahlil qilish orqali tenglamalarning taqribiy yechimlari aniqlanadi. Mashq. x4- 2x3 -3x2 +1=0 tenglama yechimlar yotgan oralig‘ini toping. Bajarish:  A1 katakka x, A2 ga f(x) kiritiladi;  B1:F1 da x ning qiymatlari kiritiladi;  B2 quyidagi formulani kiritamiz: =B1^4-2*B1^3-3*B1^2+1;  C2:F2 blokdagi kataklarga yuqoridagi formulaning nusxasi ko‘chiriladi.

Natijada quyidagi jadval hosil bo‘ladi:

1-masala:MS Excel dasturida ikki sonni yig‟indisini topish: Bizga 6 va 8 soning yig’indisini topishimiz kerak bo’lsa MS Excel dasturini yuklaymiz va ishga quyidagicha tayyorlaymiz.

Hosil bo’lgan ko’rinishda so’ng “Enter” tugmasi bosiladi natijada ekranda quyidagi ko’rinish hosil bo’ladi.

2-Masala. ME Excelda ikki sonni ayirmasini topish .

ENTER TUGMASI BOSILGACH NATIJA -2 SONI CHIQADI.