Saqlash vazirligi sh. S. Shoyimova, M. K. Xoshimova, sh. R. Mirzayeva, M. M. Qo

V.F.Shatalov bo’yichao’qitishni tashkil etish tizimi
 
 
 
Sinfda
 
 
 
(doska yonida) o’qitish
 
Y


Uyda mustaqil
 
 
 
ishlash
 
Y


 
Sinfda
 
 
 
Nazorat
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
o’qituvchining
 
 
 
mavzuni
 
 
 
tushuntirishi
 
o’qituvchining
 
 
 
tayanch konspekt
 
 
 
orqali mavzuni
 
 
 
takrorlashi
 
o ‘ q u v c h i n i n g 
 
 
 
konspekt         ustida
 
 
 
ishlashi
 
 
Mavzuni darslikdan
 
 
 
o’qish
 
Mavzuni konspekt
 
 
 
yordamida o’qish
 
   
 
T ashqi
 
 
 
Nazorat
 
O’z-o’zini
 
 
 
nazorat qilish
 
 
 
 
 
 
5.2 – chizma
 
Tayanch  konspekt 
–  qisqacha  shartli  matn  ko’rinishidagi 
tayanchli  signallar  tizimi  bo’lib,  yaxlit  o’quv  materialining  o’zaro 
bog’liqelementlari  sifatida tushunchalar,  faktlar,  g’oyalar  tizimining 
ko’rsatmali konstruksiyasini o’zida aks ettiradi.
 
Ushbu  tizimda  o’qituvchi  mehnati  asosiy  mavqyeni  egallaydi  va 
bu mehnatga ta’lim oluvchilar ayrim hollardagina (nazorat, maslahat, 
yordam)  jalb  etiladi.  Tayanch  signallar  yordamida  o’qitish  jarayoni 
qator bosqichlardan iborat:
 
1.
 
Auditoriyada 
o’qitish
: 
mavzu 
o’qituvchi 
tomonidan 
odatdagidek  sinf  doskasi  yonida  tushuntiriladi,  keyin  esa  tayanch 
konspektlar  asosida  mavzuni  tushuntirish  takrorlanadi.  Ta’lim 
oluvchilarning  o’z konspektlari ustida mustaqil ishlashi ta’minlanadi 
va frontal tarzda bilimlar mustahkamlanadi.
 
2.
 
Uyda  mustaqil  ishlash
:  tayanch  konspektdagi  kodlashtirilgan 
o’quv materiallarini ta’lim oluvchi darslik yordamida oydinlashtiradi.
 
3.
 
Nazorat  va  baholash
:  mavzu  bo’yichata’lim  oluvchining 
bilim,  ko’nikma  va  malakalari  tashqi  nazorat  va  o’z-o’zini  nazorat 
qilish  yordamida  tekshiriladi.  Nazorat  shakli:  tayanch  konspekti 
bo’yicha  yozma,  mustaqil  ish,  og’zaki  so’rov;  juftli  o’zaro  nazorat, 
guruhli o’zaro nazorat.
 

---

17
4
 
 
Muallifning  boy  tajribasi  -  “tayanch  signallari  varaqasi”  asosida 
tashkil  etilgan  o’quv-bilish  faoliyati  ta’lim  oluvchilarning  yuqori 
ko’rsatkichga  erishishini  shubhasiz  ta’minlaydi.  O’quvchi  olgan 
baho bilimlarni hisobga olish  varaqasida qayd etiladi va u hohlagan 
vaqtda qayta tayyorlanib  o’z bahosini tuzatishi mumkin. Demak, bu 
texnologiya ochiq istiqbolli prinsipni ta’minlagan holda o’qituvchiva 
ta’lim oluvchi o’rtasida nizo tug’dirmaydi.
 
V.F.Shatalov metodikasi oliy o’quv yurtlarida ham muvaffaqiyatli 
qo’llanmoqda. Bugungi kunga qadar  V.F.Shatalov o’zining qimmatli 
tajribalari, o’ziga xos metodikalari bilan o’rtoqlashib kelmoqda va bu 
borada mahsuldor faoliyat ko’rsatmoqda.
 
Shunday qilib, olimlarning ta’lim texnologiyalarini ishlab chiqish 
jarayoni, shubhasiz, kelajakda yana davom etadi va yangi pedagogik 
texnologiyalar zamon talabiga hamohang tarzda yaratilaveradi.