Ta’mirlash ishlari mehnat sig’imi normativi.
Jihoz
Turi
Ta‘mirlash
ishlari
turlari
Vaqt sarfi, soat
Yuvish
An
iqli
k
k
a
tekshiri
sh
Ka
pit
al
ta‘
mi
rla
shdan
oldi
n
-gi
kuz
ati
s
h
Kuz
ati
s
h
Kic
hik
ta‘
mi
rla
sh
O‘
rta
ta‘
mi
rla
sh
Ka
pit
al
ta‘
mi
las
h
Metall qirqish,
yog‘ochga
ishlov
berish,
maishiy
texnikani
ta‘mirlash,kimy
oviy tozalash.
Slesarlik,
stanok,
boshqa
(payvandlash,
bo‘yash).
Jami
0,3
5
-
-
0,3
5
0,4
-
-
0,4
1
0,1
-
1,1
0,7
5
0,1
-
0,8
5
4
2
0,1
6,1
16
7
0,5
23,5
23
10
2
35
Tikuvchilik
Slesarlik,
stanok,
boshqa
Jami
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
0,4
0,1
-
0,5
-
-
-
-
7
3
0,5
10,5
10
4
1
15
Elektrotexnik
Elektroslesarl
ik,
Stanok,
Boshqa
Jami
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1
0,2
-
1,2
5
1
1
7
11
2
2
15
Har bir ta‘mirlash murakkabligi birligi uchun jihozlarni ta‘mirlashda turish vaqti
aniqlanadi.
8.2 - jadval
Jihozlarni ta’mirlashda turish vaqti normativlari.
Ta‘mirlash ishlari turi
Ta‘mirlash birligini (ruxsat etilgan) ta‘mirlashda turish vaqti
1 smenada
2 smenada
3 smenada
Jihozlarning mexanik qismini ta‘mirlashda
Kuzatish
2,4
1,2
1
Kichik ta‘mirlash
6
3,4
2,4
O‘rta ta‘mirlash
14,4
8
6
Kapital ta‘mirlash
2,4
13
10
Jihozning elektrotexnik qismini ta‘mirlashda
Kuzatish
-
-
-
Kichik ta‘mirlash
3
1,7
1,2
O‘rta ta‘mirlash
15
8,2
6,2
Kapital ta‘mirlash
24
13
10
Jihozni ta‘mirlash ishlari hajmini rejalashtirishda jihozni ta‘mirlash yillik
rejasini tuzishdan oldin jihozni hisobga olish bilan bog‘liq barcha hujjatlar tartibga
solinishi lozim.
Ta‘mirlash ishlarini rejalashtirish tartibi quyidagicha:
-ROT tizimi bo‘yicha ta‘mirlash sikli tizimi, ta‘mirlash sikli davomiyligi,
ta‘mirlashlararo va kuzatishlararo davr davomiyligi, barcha jihoz murakkablik
darajasi aniqlanadi;
-ta‘mirlash ishlarining umumiy yillik hajmi aniqlanadi;
-ishchilar soni hisoblanadi;
-jihozlarni ta‘mirlashda turish vaqti aniqlanadi;
-jihozlarni ta‘mirlash reja grafigi tuziladi.
Reja grafikda har bir jihoz turi bo‘yicha ta‘mirlash operatsiyasi turi
aniqlanadi, amalga oshirish oyi, mehnat sig‘imi, jihozni ta‘mirlashda turish vaqti
aniqlanadi. Bunda mehnat sig‘imi suratda, to‘xtab turish vaqti maxrajda
ko‘rsatiladi.
Masalan, M = 97,5/25,5 mehnat sig‘imi 97,5 soat, ta‘mirlashda turli vaqti 25,5
soatga teng bo‘lgan kichik ta‘mirlash o‘tkazilishini ko‘rsatadi .
Bir xil ta‘mirlash sikliga ega bo‘lgan jihozlar uchun ta‘mirlash ishlari yillik
hajmi quyidagi formuladan aniqlanadi.
T
t
= [(t
t
+ t
o‘
R
o‘
+ t
m
R
m
+ t
k
R
k
)/T
ts
+ t
oxk
]
P
.
m
Bu yerda: t
t
,t
o‘
,t
m
,t
k
– kapital, o‘rta, joriy ta‘mirlashda va kuzatishda bir ta‘mirlash
birligining mehnat sig‘imi.
R
o‘
, R
m
, R
k
– joriy,o‘rta ta‘mirlashlar va kuzatishlar soni.
T
ts
– ta‘mirlash sikli davomiyligi, yil.
P – bir xil ta‘mirlash sikli tuzilmasiva davomiyligiga ega bo‘lgan
jihozlarning murakkablik kategoriyasi.
m – jihozlar soni.
Bundan tashqari ta‘mirlash ishlari umumiy mehnat sig‘imi yillik reja grafik
asosida slesarlik, stanok va boshqa ishlar jami mehnat sig‘imlarining yig‘indisi
sifatida ham aniqlanadi.
Ta‘mirlovchi ishchilar soni mutaxassisliklar bo‘yicha quyidagi formuladan
aniqlanadi:
Slesarlar
U
sles
= T
um.sles
/‘
foy
.
K
nb
Stanokchi
U
stan
= T
um.stan
/‘
foy
.
K
nb
Boshqa
U
boshqa
= T
um.boshqa
/‘
foy
.
K
nb
Jihozlarga xizmat ko‘rstuvchi ishchilar soni bir ishchi xizmat ko‘rsata
oladigan ta‘mirlash birliklari normativlari bo‘yicha aniqlanadi. Ushbu
normativlarga ko‘ra, maishiy jihozlarni ta‘mirlash jihozlarga xizmat ko‘rsatishda
bir ishchiga mexanik qism bo‘yicha 300 shartli birlik, elektrotexnik qism bo‘yicha
500 shartli birlik ruhsat etilgan.
Shartli birliklar ushbu guruh jihoz murakkablik kategoriyasini shu jihozlar
soniga ko‘paytirish orqali aniqlanadi. Masalan, 761 sinf tikuv mashinalarining
murakkablik kategoriyasi 3,5, mashinalar soni 18 dona. Shartli ta‘mirlash birligi
quyidagiga teng bo‘ladi:
R
.
m = 3,5
.
18 = 63 shartli ta‘mirlash birligi.
Jihozlarni ta‘mirlashda turli vaqtlar murakkablik kategoriyasini ta‘mirlash
birligi uchun to‘xtab turish normasiga ko‘paytirish orqali aniqlanadi.
Jihozlarni ta‘mirlashda to‘xtab qolish vaqtini qisqartirish maqsadida
bo‘g‘inli va ketma-ket bo‘g‘inli usullardan foydalaniladi.
Kapital va o‘rta ta‘mirlash davomida jihozlarni modernizatsiya qilish, ya‘ni
jihozni zamonaviy talablarga javob beradigan qilib takomillashtirishni amalga
oshirish ham mumkin.
Ta‘mirlash xo‘jaligini takomillashtirishning asosiy yo‘nalishlari:
-
jihozlarni markazlashgan tarzda ta‘mirlashni tashkil etish;
-
tamirlashning ilg‘or texnologiyasi va usullarini qo‘llash;
-
mehnatga haq to‘lash va rag‘batlantirishni takomillashtirish;
-
jihozlarni ishlatish va ta‘mirlash uchun xarajatlarni aniq hisobga olishni yo‘lga
qo‘yish.
Do'stlaringiz bilan baham: |