Sanoat ishlab chiqarishini tashkil etish

30-Mavzu: Foyda solig‘i
Yuridik shaxslarning jami daromadlarga quyidagilar kiritiladi:
1. Mahsulot (ishlar, xizmatlar) sotilishidan keladian tushum.
Mahsulot (ishlar, xizmatlar) sotilishidan keladigan tushum deganda:
- yuklab jо‘natilgan mahsulot uchun taqdim etilgan hisob-kitob xujjatlarida kо‘rsatilgan summalar;
- buyurtmachi tomonidan tasdiqlangan bajarilgan ishlar dalolatnomalarida kо‘rsatilgan summalar;
- xizmatlar kо‘rsatilishi faktini tasdiqlaydigan hujjatlarda kо‘rsatilgan summalar tushuniladi.
Daromadlar (foyda) solig‘ini tо‘lovchilar hisoblanadigan xarid qiluvchi, tayyorlovchi va sotuvchi tashkilotlar uchun soliqqa tortish maqsadlarida sotishdan olingan tushum deganda sotilgan tovarlarshshg sotish narxi bilan xarid narxi о‘rtasidagi farq tushuniladi.
Vositachilik faoliyatidan daromad oladigan (vositachilik haqlar, foizlar sifatida) korxonalar uchun tushum deganda soliq solinadigan davrda amalga oshirilgan barcha bitimlar bо‘yicha olingan vositachilik haqlar (foizlar) summasi tushuniladi.
Sotuvdan tushgan daromadni hisobotda kо‘rsatishning huquqiy tomonining boshlang‘ich nuqtasi - bu mulkka bо‘lgan egalik huquqini boshqasiga berilishi bilan bog‘liq va, odatda, sotish natijasida olinadigan daromad tovarni ortib yuborish vaqtida paydo bо‘ladi. Agarda tovarning sotish narxiga uning sotilgandan sо‘ng kо‘rsatiladigan xizmat narxlari ham kiritilgan bо‘lsa, u holda xizmatdan tushadigan daromad kechiktirilgan bо‘lishi va asosiy faoliyatdan olinadigan daromad sifatida esa kо‘rsatilgan xizmat davrini tan olinishi lozim bо‘ladi.
Masalan, shartli ravishda kseroksning sotilish narxi 600 ming sо‘mni tashkil etadi. Ushbu narxga kelishilgan oldi-sotdi shartnomasiga asosan kseroksga bir yil davomida sotuvdan sо‘ng kо‘rsatiladigan xizmat uchun tо‘lanadigan 120 ming sо‘m (har oyda 10 ming sо‘mdan) ham kiradi. Bunday holatda kseroksning sotuv narxi uning sotilish vaqtidagi daromadi sifatida, ya’ni 480 ming sо‘mgina tan olinadi, qolgan summa daromad sifatida esa xizmat kо‘rsatilishidan tushish vaqtida tan olinadi.