Sanoat ishlab chiqarishini tashkil etish

Xorijlik iqtisodchilarning qarashlariga kо‘ra moliyaning qanday funksiyalari mavjud?
A) xо‘jalik yuritish jarayonini pul mablag‘lari bilan ta’minlash
V) pul fondlarini shakllantirish
S) nazorat
D) pul muomalasi qonuniyatlari}


Moliya –bu?
A) “Milliy daromadni yaratish va undan foydalanishni bog‘lovchi bо‘g‘in
V) Pulli munosabatlarni ifodalaydi
S) Pulli munosabatarini tartibga soladi
D) Pul fondlarini ifodaeetib, mamlakatning moliyaviy resruslarini tashkil etadi}


Markazlashtirilgan fondlar deb qanday fondlarga aytiladi?
A) xо‘jalik sub’ektlari darajasida tuzilgan pul fondlari
V) davlat va maxalliy о‘z о‘zini boshqarish darajasida tuzilgan pul fondlari
S) barcha byudjetdan tashqari maqsadli fondlar
D) davlat maqsadli pul fondlari}


2-mavzu: Moliya iqtisodiy kategoriya sifatida.
Pul daromadlari va fondlarini shakllantirish yо‘li bilan faqatgina davlat va korxonalarning pul mablag‘lariga bо‘lgan ehtiyojlarini ta’minlash emas, balki moliyaviy resurslarning sarflanishi ustidan nazoratni ham amalga oshirish moliyaning nima uchun mо‘ljallanganligini belgilab beradi.
Moliya quyidagilar о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlarini ifodalaydi:
-tovar-moddiy boyliklarni sotib olish, mahsulot va xizmatlarni realizatsiya qilish jarayonida korxonalar о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-markazlashtirilgan pul mablag‘lari fondlarini yaratish va ularni taqsimlash borasida korxonalar va ularning yuqori organlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-byudjet tizimiga soliqlarni tо‘lash va xarajatlarni byudjetdan moliyalashtirish davomida korxona va davlat о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-soliqlar va boshqa ixtiyoriy tо‘lovlarni tо‘lash jarayonida davlat va fuqarolar о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-tо‘lovlarni amalga oshirish va resurslarni olish jarayonida korxonalar, fuqarolar va maqsadli fondlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-byudjet tizimining alohida bо‘g‘inlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-sug‘urta badallarini tо‘lash va zararlarni qoplash, sug‘urta hodisasi rо‘y bergan paytda aholi, korxonalar hamda mulkiy va shaxsiy sug‘urta organlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-korxona fondlarining doimiy doiraviy aylanishiga xizmat qiluvchi pul munosabatlari.
Pul daromadlari va fondlarining eng asosiy moddiy manbai bо‘lib mamlakatning milliy daromad hisoblanadi. Milliy daromadning hajmi umumdavlat ehtiyojlarini qondirish va ijtimoiy ishlab chiqarishni kengaytirish imkoniyatlarini aniqlab beradi. Aynan MD va uning alohida qismlarining - iste’mol fondi va jamg‘arish fondining - hajmini hisobga olgan holda iqtisodiyotning rivojlanish proporsiyalari (nisbatlari) va tarkibiy tuzilmasi aniqlanadi. Huddi shuning uchun ham barcha mamlakatlarda milliy daromad statistikasiga muhim ahamiyat berilayotir.

Pul daromadlari va fondlarini shakllantirish yо‘li bilan faqatgina davlat va korxonalarning pul mablag‘lariga bо‘lgan ehtiyojlarini ta’minlash emas, balki moliyaviy resurslarning sarflanishi ustidan nazoratni ham amalga oshirish moliyaning nima uchun mо‘ljallanganligini belgilab beradi.

Moliya quyidagilar о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlarini ifodalaydi:
-tovar-moddiy boyliklarni sotib olish, mahsulot va xizmatlarni realizatsiya qilish jarayonida korxonalar о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-markazlashtirilgan pul mablag‘lari fondlarini yaratish va ularni taqsimlash borasida korxonalar va ularning yuqori organlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-byudjet tizimiga soliqlarni tо‘lash va xarajatlarni byudjetdan moliyalashtirish davomida korxona va davlat о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-soliqlar va boshqa ixtiyoriy tо‘lovlarni tо‘lash jarayonida davlat va fuqarolar о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-tо‘lovlarni amalga oshirish va resurslarni olish jarayonida korxonalar, fuqarolar va maqsadli fondlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-byudjet tizimining alohida bо‘g‘inlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-sug‘urta badallarini tо‘lash va zararlarni qoplash, sug‘urta hodisasi rо‘y bergan paytda aholi, korxonalar hamda mulkiy va shaxsiy sug‘urta organlari о‘rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
-korxona fondlarining doimiy doiraviy aylanishiga xizmat qiluvchi pul munosabatlari.
Pul daromadlari va fondlarining eng asosiy moddiy manbai bо‘lib mamlakatning milliy daromad hisoblanadi. Milliy daromadning hajmi umumdavlat ehtiyojlarini qondirish va ijtimoiy ishlab chiqarishni kengaytirish imkoniyatlarini aniqlab beradi. Aynan MD va uning alohida qismlarining - iste’mol fondi va jamg‘arish fondining - hajmini hisobga olgan holda iqtisodiyotning rivojlanish proporsiyalari (nisbatlari) va tarkibiy tuzilmasi aniqlanadi. Huddi shuning uchun ham barcha mamlakatlarda milliy daromad statistikasiga muhim ahamiyat berilayotir.

1.Nima uchun moliyaviy siyosat moliyaviy boshqaruv tizimida eng asosiy element hisoblanadi?

2.Moliyaviy siyosat deb nimaga aytiladi va u nimaga qaratilgan bо‘ladi?
3.Siyosat, siyosiy ta’sir va siyosiy rahbarlik qanday elementlardan tarkib topadi?
4.Moliyaviy siyosatga oid uch mantiqiy xulosa nimalardan iborat?
5.Moliyaviy siyosatning о‘ziga xos bо‘lgan eng asosiy xususiyatlariga nimalar kiradi?