Sanoat instituti

Iqtisod haqida.

Biz qurayotgan farovon demokratik fuqarolik jamiyati va o’tkazila-yotgan

chuqur iqtisodiy islohotlar mustahkam

Ishlab chiqarish kuchlari va ishlab chiqarish vositalariga, tabiiy va ma’naviy

boyliklarga va shu boyliklar tufayli yaratilgan mahsulotdan tushgan milliy daromadga

va uni taqsimlashga yagona egalik qilishi. O’zbekiston misolida iqtisodiy mustaqillik

umumjahon sivilizatsiyasiga, davlat va jamiyat qurilishining xalqaro tajribalariga,

milliy an’analariga, ijtimoiy qadriyatlariga asoslangan.  Iqtisodiy mustaqillikni

ta’minlashning asosi - mamlakatning iqtisodiy va moliyaviy barqarorligi, uning bir

maromda muvozanatni saqlagan holda rivojlanishidir.  Iqtisodiy barqarorlashtirish -

bozorni shakllantirish bo’yicha qonunlar bilan belgilangan muqarrar jarayon. U

tanglik holatiga barham berishga qaratilgan. Bunda ishlab chiqaruvchi kuchlar bilan

ishlab chiqarish munosabatla-ri darajasi o’rtasidagi muvofiqlikka iqtisodiy qonunlar

orqali erishiladi. Bozorda talab bilan taklif o’rtasida qulay muvozanat yuzaga keladi.

Jahon tajribasida iqtisodiy barqarorlashtirishning bir necha ko’rinishlari mavjud:1)-

monetar yondoshuv bo’lib,u pulning qadrsizlanishi darajasini pasaytirib turishga, pul

hajmini keskin kamaytirish hisobiga pul muomalasini barqarorlashtirishga

asoslangan.Bunday yondoshuv chuqur iqtisodiy qayta o’zgartirishlarni

ta’minlamaydi, aksincha, ishlab chiqarishning moddiy hajmlari kamayishiga,

investitsiya faoliyati to’htab qolishiga olib keladi; 2)- ishlab chiqarishni va

tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirib, tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshiradi, iqtisodiy

nomutanosibliklarga barham berishga asoslanib yondoshadi.  O’zbekistonda

iqtisodiyotni barqarorlashtirishning o’ziga hos yo’li tanlandi. Bu yo’l quyidagilardan

iborat:

-

makroiqtisodiyotda muvozanatni saqlash;

-

tarkibiy o’zgarishlarni ta’minlash;

-

ishlab chiqarishning barcha darajalarida davlat ta’sirini muvofiqlashtirish va

yuksak mehnat intizomini ta’min etish;

-

aholini ijtimoiy qo’llab-quvvatlash va himoya qilish;

-

pulning qadrsizlanishini to’htatib qolish choralarini ko’rish;

-

davlat budjeti va korhonalar moliyaviy ahvolini barqarorlashtirish imkoniyatini

yaratish;

-

to’lov balansi va davlat valyuta rezervlar holatini yahshilash, so’mni

ayirboshlash, so’m kursining barqarorligini ta’minlash.

   

Ichki imkoniyat,  salohiyat  va  zahiralarimizning cheksiz  boy  va  rang-barang

ekanligini ko’zda tutib, davlatimiz iqtisodiy mustaqillik yo’lida muvaffaqiyatli

odimlab bormoqda.

Topshiriq.

1. Matnni o’qing, savollar tuzing va so’zlab bering.

---

82

2. Quyidagi so’z birikmalari va so’zlarni tarjima qiling:

Tafakkur, sarkarda, hayot tashvishlari, tadbirkorlik faoliyati, manfaat, sarmoya

berish, iqtisodiy qoida, g’oya, mislsiz, dasturulamal.