Sanoat chiqindilari
Sanoat chiqindilari - bu o'z sifatini yo'qotgan chiqindi materiallar, xom ashyo va boshqa elementlar. Chiqindilar manbai korxonaning o'ziga xos xususiyatlariga bog'liq (metallurgiya, engil, og'ir, kimyoviy). Ular turli sohalarda shakllangan, ammo kelajakda ular yo'q qilinadi yoki qayta ishlatiladi.
- Sanoat chiqindilari har xil:
- apparat vositalari;
- plastik;
- teri;
- kauchuk;
- shisha;
- yog'och;
- mo'yna;
- qog'oz va karton;
- qurilish mollari;
- to'qimachilik;
- oziq-ovqat qoldiqlari va boshqalar.
Xavf sinflari Atrof muhitga zararli ta'sir darajasiga ko'ra, sanoat chiqindilari xavfining besh klassi mavjud: - 1 - simob va galvanik loyni o'z ichiga olgan eng xavfli chiqindilar. Ushbu materiallar atrof-muhitga qaytarib bo'lmaydigan zarar etkazadi va ekologik falokatga olib kelishi mumkin.
- 2 - yuqori xavfli sinf. Ushbu guruh moddalarining ta'siri faqat 30 yil ichida yo'q qilinadi. Bunga batareyalar, yog'lar, bo'yoqlar, laklar, qo'rg'oshin va kislotali elementlar kiradi.
- 3 - o'rtacha xavf. Ushbu chiqindilar ta'siridan so'ng atrof-muhit 10 yil ichida tiklanadi. Bular moy va qo'rg'oshin buyumlari.
- 4 - deyarli zararli bo'lmagan moddalar, chunki zararli ta'sir atigi 3 yil ichida yo'q qilinadi. Ko'pincha, ushbu guruhga qurilish chiqindilari kiradi.
- 5 - xavfli bo'lmagan chiqindilar klassi. Bu metallar, qog'oz mahsulotlari, yog'och va boshqa materiallar. Ushbu chiqindilarning barchasi qayta ishlanadi va atrof muhitga zarar etkazmaydi.
Xususan, «Maxam-Chirchiq» AJda olib borilgan tekshirish davomida 29ta asosiy va yordamchi sexlardagi atmosfera havosini ifloslantiruvchi 30ta manbadan 62ta namuna olinib, havo tarkibidagi azot oksidi va ammiak moddalari bo‘yicha, shuningdek 9ta ochiq suv havzalarini ifloslantiruvchi manbadan 9ta namuna olinib, suv tarkibidagi neft mahsulotlari, mis, temir, nitrat va nitrit ionlari hamda xlorid ingrediyentlarini aniqlash bo‘yicha jami 71ta fizik-kimyoviy tahlil ishlari o‘tkazildi. Xususan, «Maxam-Chirchiq» AJda olib borilgan tekshirish davomida 29ta asosiy va yordamchi sexlardagi atmosfera havosini ifloslantiruvchi 30ta manbadan 62ta namuna olinib, havo tarkibidagi azot oksidi va ammiak moddalari bo‘yicha, shuningdek 9ta ochiq suv havzalarini ifloslantiruvchi manbadan 9ta namuna olinib, suv tarkibidagi neft mahsulotlari, mis, temir, nitrat va nitrit ionlari hamda xlorid ingrediyentlarini aniqlash bo‘yicha jami 71ta fizik-kimyoviy tahlil ishlari o‘tkazildi. Tahlil natijalariga ko‘ra, korxonaning 2ta ishlab chiqarish sexida atmosferani ifloslantiruvchi manbalardan tashlanayotgan tashlamalar miqdori ruxsat etilgan me'yoridan 1,2–8,0 marta yuqoriligi aniqlandi. Mazkur kamchiliklarni bartaraf etish maqsadida ushbu sexlar faoliyati vaqtincha to‘xtatildi. - Tahlil natijalariga ko‘ra, korxonaning 2ta ishlab chiqarish sexida atmosferani ifloslantiruvchi manbalardan tashlanayotgan tashlamalar miqdori ruxsat etilgan me'yoridan 1,2–8,0 marta yuqoriligi aniqlandi. Mazkur kamchiliklarni bartaraf etish maqsadida ushbu sexlar faoliyati vaqtincha to‘xtatildi.
Korxonalar chiqindilarini yo'q qilish bo'yicha qoidalar ishlab chiqildi. Dastlab chiqindilar belgilangan joyda saqlanadi. Keyin ular utilizatsiya qilinadigan va qayta ishlanadiganlarga ajratiladi. Ta'kidlash joizki, oziq-ovqat chiqindilari hayvon ozuqasiga yuboriladi. Barcha daqiqalar tugagandan so'ng, chiqindilar olib tashlanadi. Yo'q qilish uchun yuborilgan axlat chiqindixonaga ko'miladi. Ko'pincha, suyuq chiqindilar suv havzalarida yuviladi, ammo undan oldin ularni dezinfektsiya qilish kerak. Ma’lumotlar AQSh da bir gektar chiqindixonaning qurulishiga o’rtacha 4 mln. dollar sarflanadi. Chiqindixonalarga begonalar kirishi chek qo’yish uchun devor ko’tarish lozim. E’tiboringiz uchun raxmat.
Do'stlaringiz bilan baham: |