Саноат биноларининг юқоридан ёритиш ва шамоллатиш конструкциялари

13-ma’ruza. Organik bog’lovchilar turlari, xossalari, ishlab chiqarish usullari.

• Bitum bog‘lovchi materiallari. Bitumning tarkibi va tuzilishi
•  Bitumni kimyoviy tarkibi o‘ta murakkab bo‘lib, C9H20 dan 30H62 gacha bo‘lishi mumkin. Bitumni tashkil qiluvchi birikmalarni 3 ga bo‘lish mumkin: qattiq qism, smola va moy.
• -Qattiq qism-asfalten deyiladi, malekulyar masasi 1000-5000, zichligi 1dan katta.
• -Smola molekulyar massasi 500-1000.
• -Moyli qismi molekulyar massasi 100-500.
•  Organik boglovchilar bir necha gruppa va turli birikmalardan tashkil topgan materiallar bulib, ularning molekulalaridagi atomlar bir-biri bilan muayyan tartibda birikkan. Bitum tarkibidagi uglerod, vodorod, xlor, gidrooksid gruppa, nitrogruppa, aminogruppa va hokazolarni biriktirib olish qobiliyatiga ega.

13-ma’ruza. Organik bog’lovchilar turlari, xossalari, ishlab chiqarish usullari.

• Bitum quyidagi elementlardan tashkil topgan:
• Uglerod 80-87%;
• Vodorod 10-12%;
• Kislorod 5-10%;
• Oltingugurt 2-5%;
• Azot 3% ;
• Organik bog‘lovchilar tarkibidagi asosiy to‘ldiruvchilar quyidagilardan iborat.
•  Moylar
• Smolalar
• Asfaltenlar
• Karbenlar va karboidlar
• Asfaltogen kislotalar
• Asfaltogen va karbon kislotalar

13-ma’ruza. Organik bog’lovchilar turlari, xossalari, ishlab chiqarish usullari.

• Organik boglovchilar tarkibida yarim mayda zarrali materiallar bulib, molekulyar massasi va tuzilishi turlicha bulgan moddalar aralashmasidan iborat. SHuning uchun boglovchilarning tasnifini, ularning tarkibi va tuzilishi orasidagi boglanish asoslarini urganish katta axamiyatga ega.
• Organik boglovchi materiallar bitum va katronlarga bulinadi.
• Xom ashyoning turiga karab bitumlar:
• Tabiiy bitumlar;
• Neft bitumlar;
• Slanetsli bitumlarga bulinadi:
• Qatronlar:
• Toshkumir qatroni;
• Torf qatroni;
• Yog’och qatroniga bo’linadi.