Саноат биноларининг юқоридан ёритиш ва шамоллатиш конструкциялари

8-ma’ruza. Portlandsement turlari, xossalari, pussolon portlandsement.

• MАHSUS SEMENTLАR.
• Tamponaj portlandtsementlar.
• Hozirgi kunda yuzlab va minglab neft hamda gaz quduqlari qovlanmoqda. Koʼpincha bu quduqlarning chuqurligi bir necha ming metrga yetadi. Quduqni oʼrab olgan aylanasimon boʼshlik devorlarining baʼzi qismi suv qatlami yoki boʼsh gʼovakli jinslar, hatto gʼorlardan iborat boʼladi. Bu esa neft va gaz ishlab chiqarishni qiyinlashtiradi. Chunki gaz va neft shu gʼovak va gʼor orqali katta masofalarga yoyilib ketishi mumkin. Shuniing uchun bu bo’shliq, yaʼni quvur orqasi bilan quruq ichki devorlari oʼrtasida suv va gaz oʼtkazmaydigan massa bilan toʼldiriladi, yaʼni tamponlanadi. Shuning uchun har bir gaz, neft quduqlarini razvedka va ekspluatatsiya hamda kapital remont qilishda portlandtsement turlaridan biri boʼlgan tamponaj sementlari ishlatiladi.
• Bu quduqlarni sementlashdan maqsad suvli yoki boshqa qatlamlardan neft va gaz mahsulotlarini ajratib olishdir. Murakkab burgʼulash jarayonida sementlash ishlari juda maʼsuliyatli vazifadir. Sifatli oʼtkazilgan sementlash ishlari koʼpincha quduqlar ekspluatatsiyasini yaxshilaydi.

8-ma’ruza. Portlandsement turlari, xossalari, pussolon portlandsement.

• Sementning turli sharoitlarda ishlatilishi unga qoʼyiladigan talablarning hammasiga, toʼla javob bera olmaydi. Sement sanoati asosan ikki xil tamponaj sementi ishlab chiqaradi. Uning bir turi «sovuq» quduqlarga, ikkinchi turi esa «issiq» quduqlar uchun moʼljallangan. Bulardan tashqari, boshqa maxsus tamponaj sementlar ishlab chiqarish usullari ham oʼzlashtirilmoqda.
• «Sovuq» va «issiq» quduqlar uchun moʼljallangan sementlarga qoʼyiladigan talablar juda jiddiy. Tamponaj sementlar ishlab chiqarish bir muncha qiyinchiliklar bilan ham bogʼliq. «Sovuq» quduqlar uchun moʼljallangan tamponaj sementlarda C3S va С3А minerallarining yigʼindisi 60% ga teng, u portlandtsementni oʼta mayda tuyish (solishtirma sirti 300-350 m2/kg ga tenglanguncha) orqali olinadi. Undagi gips miqdori 3%, «issiq» quduqlar uchun moʼljallangan tamponaj sementning tishlashish muddatini sekinlatish uchun unga kam alyuminatli portlandtsement qoʼshiladi. Bunday sement taxminan 75℃ temperatura issiqlikda ishlatiladi.