Sanoat binolari

Rasm 15. Temirbeton ustunlarning asosiy turlari
a – tugriburchak kesimli, ustunlar kadami 6 m kupriksimon kransiz binolar uchun, b – shuni uzi, kadami 12 m, v – ikki shoxchali, ustunlar kadami 6 va 12 m kupriksimon kransiz binolar uchun, g – to’g’riburchak kesimli, ustunlar qadami 6 va 12 m kupriksimon kranli binolar uchun, d – shuni uzi, kushtavr kesimli, e – ikki shoxchali, ustunlar kadami 6 va 12 m kupriksimon kranli binolar uchun
Bir qavatli sanoat binolarini loyixalashda asosiy ustunlar bilan birgalikda yonbosh konstruksiyalar sanalmish faxverk ustunlari xam loyixalanadi. Faxverk ustunlari temirbeton yoki metall konstruksiyalardan loyixalanib binoning tayanchlar orasidagi kadami 12 m va undan ziyod bulib devor panellarining o’lchamlari 6m. bo’lganda xamda binoning ko‘ndalang tomonlarida kullaniladi.
Kran osti to’sinlari. Bir qavatli sanoat binolarining yuk ko’taruv jixozlari uchun muljallangan kran osti to’sinlari temirbeton yoki pulat konstruksiyalardan loyixalanadi va tayyorlanadi. Temirbeton konstruksiyali kranosti to’sinlari tayanch konstruksiyalari orasidagi masofalar buylama yunalishda 6 va 12 m. bo’lganda kullaniladi, lekin ularni tayyorlash uchun ancha mikdorda beton va armatura talab etilganligi sababli ulardan kam xollarda foydalaniladi.
Temirbeton konstruksiyali kranosti to’sinlari 6 metrgacha uzunlikda tavr kesimli kurinishda, 12 metrgacha bo’lgan uzunlikda esa kushtavr kurinishli kesimda tayanchlarga ilinuvchi kismi kuchlantirilgan tarzda tayyorlanib ularning balandligi xisob bo’yicha qabul qilinadi. Temirbeton konstruksiyali kranosti to’sinlarini ustunlarga anker boltlari yordamida maxkamlanadi va bolt gaykalarnining ankerlarga mustaxkam maxkamlanganligiga ishonch xosil qilingandan so‘ng gaykalar anker boltlariga payvandlab Yuboriladi.
Kranlarning xarakatlanish relslari kran osti to’sinlariga maxsus sikuvchi lapkalar orkali xar 750 mm. da boltlar yordamida maxkamlanadi. Kran Yullarining oxirida kranlarning xarakatini tuxtatishni taminlash uchun maxsus pulat mahsulotlardan tayyorlangan tayanchlar o’rnatiladi
To‘sinlarni ustunlarga maxkamlash kattik yoki sharnirli tarzda amalga oshiriladi.