Sanitariya-bakteriologik tekshirishlar uchun oziqa muhitlari

Sinama olish. Havodan sinama ikki usulda olinadi:

1. 
   sedimentatsion usul — mikroblarning mexanik ravishda cho‘ki- shiga asoslangan;
   
2. 
   aspiratsion usul — havoni aktiv ravishda so‘rib olishga asoslangan.
   

8. 
   Sedimentatsion usul
   

GPA solingan kosachalarni ochiq va gorizontal holda poldan turli xil balandlikda 10—20 daqiqaga (havoni iflos-tozaligiga qarab) ochiq qoldiri­ladi. Patogen mikroblarni aniqlash uchun elektiv muhitlar qo‘llaniladi.
Ekilganlarni termostatga 37°C haroratda 24 soatga qoldiriladi. Ertasi kuni olib tekshiriladi.

8. 
   Aspiratsion usul
   

Rechmenskiy, Dyakonova, PAB—1, Krotov asboblaridan foydalaniladi.
Krotov asbobida havoni sinamaga olish Petri kosachasidagi muhitga havo urilishiga asoslangan. Krotov asbobi uch qismdan iborat: havoni sinamaga oluvchi qismi, rotometr va elektr mexanizmi qismi.

1. 
   kun. Havoni so‘ruvchi qismiga ochiq holdagi Petri kosachasi o‘rnatiladi, qopqog‘ining teshigi orqali havo oziqa muhitiga ekiladi, kosacha esa bir daqiqada 4000—5000 marta aylanadi. Havo muhitga bir xil o‘tiradi.
   

Krotov asbobining kamchiligi shundan iboratki, u elektr energiyasida ishlaydi va hamma sharoitda qo‘llashning iloji yo‘q. Oziqa muhitini termostatga 37°C haroratda 24 soatga qoldiriladi.

2. 
   kun. Ekilgan muhitlar tekshiriladi, koloniyalar sanaladi. 1 m³ havo- dagi mikroblar aniqlanishiga qarab elektiv oziqa muhiti qo‘llaniladi. Agar patogen mikroblar aniqlansa, xuddi shu qo‘zg‘atuvchiga tekshirish ishlari o‘tkaziladi.
   

Nazorat uchun savollar

1. 
   Havo mikroorganizmlar yashashi uchun qulay sharoit hisoblanadimi?
   
2. 
   Qaysi hollarda havoni rejali tekshirish ishlari olib boriladi?
   
3. 
   Havo qanday usullarda tekshiriladi?
   
   12. 
       Tuproqni sanitariya-bakteriologik tekshirish
       

Tuproq mikroblarning yashashi uchun eng qulay sharoit bo‘lib hisoblanadi. Ular tuproq orqali suvga, havoga o‘tib, ularni ifloslantiradi. Tuproqni mikrobiologik tekshirish katta ahamiyatga ega. Tuproqni kasalxona, bog‘cha, lager va boshqa obyektlarni qurishdan oldin sanitariya-bakteriologik tekshiriladi.
Tuproqni tekshirganda quyidagi ko‘rsatkichlar aniqlanadi:

1. 
   1 kg tuproqdagi mikroblarning umumiy sonini aniqlash;
   
2. 
   koli-titr va klostridiy perfringensni aniqlash;
   
3. 
   1 kg tuproqdagi termofil bakteriyalarni aniqlash;
   
4. 
   epidemiologik ko‘rsatkich bo‘yicha patogen mikroblardan salmonellalar, shigellalar, botulizm, qoqshol qo‘zg‘atuvchilari va boshqa mikroblarni aniqlash.