|
O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________
Sana ___ ______”_________-yil Geofrafiya fani Sinf: 9A.9B.9V
24- Mavzu: Yevropa mamlakatlari siyosiy xaritasi shakllanishidagi asosiy bosqichlari
I. Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy: O`quvchilarga Yevropa siyosiy xaritasi shakllanish bosqichlari haqida ma`lumot berish.
b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish
v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.
II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik , globus, xarita.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:
Dars bosqichlari
|
Vaqt
|
Tashkiliy qism.
|
daqiqa
|
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik
|
daqiqa
|
Yangi mavzuni yoritish
|
daqiqa
|
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish
|
daqiqa
|
Darsni yakunlash
|
daqiqa
|
Uyga beriladigan topshiriqlar
|
daqiqa
| VIII. Darsning borishi (reja):
1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.
2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish
v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash. G'arbiy , Shimoliy, Janubiy va Sharqiy Yevropada joylashgan mamlakatlaming iqtisodiy-geografik o'rinla rini baholang. Iqtisodiy-geografik o‘rn i jud a qulay va juda noqulay bo'lg an mamlakatla r n omlarini atlasdan aniqlab, daftaringizga yozib qo'ying.
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni: Dunyo siyosiy xaritasida Yevropaning o‘z o‘mi bor. XX asming 80-yillarida bu yerda 32 ta suveren davlat mavjud bo'lgan. 90-yillaming dastlabki davrida esa mamlakatlarning umumiy soni 40 ga yetdi. Sobiq Ittifoq tarkibidan Boltiqbo'yi davlatlarining ajralib chiqishi, Yugoslaviya va Chexoslovakiyaning bo'linishi qit’ada mamlakatlar sonini ko'payishiga sabab bo'ldi.
1989- yilda ikki nemis davlatlarining qo'shilib, yagona Germaniya Federativ Respublikasining barpo qilinishi qit’a va jahon siyosiy xaritasida katta voqea bo ldi.
XX asming so'nggi 10 yilida Yevropa va jahon siyosiy xaritasida yana ham jiddiy o'zgarishlar yuz berdi. SSSR parchalanib, 12 dan ortiq yangi suveren davlatlar vujudga keldi. Shulardan Yevropa davlatlari qatoriga Ukraina, Belarus va Moldova qo'shildi. Shunday qilib, Yevropada yangi XXI asr boshida (Rossiyani hisobga olmaganda) jami 46 mamlakat mavjudligi qayd etildi.Yevropa kichik mamlakatlar o'lkasidir. Aynan ana shu qit’ada jahondagi «mitti» davlatlar (Andorra, San-Marino, Monako, Vatikan, Lixtenshtey)ning ko‘pchiligi joylashganligi so'zimizga dalil bo'lishi mumkin. Mazkur davlatlardan tashqari hududi nisbatan kichik mamlakatlardan 12 tasining har birining maydoni 50 ming kv km dan ham kichikdir. Shular qatoriga Belgiya, Niderlandiya, Daniya (Grenlandiya orolini hisoblamaganda), Shveysariya, Slovakiya, Malta, Makedoniya, Albaniya va Estoniya kiradi (taqqoslash uchun bir Moskva oblasti maydoni 47 ming kv km ni tashkil etishini aytib o‘tish kifoyadir).Qit’ada 12 ta mamlakat hududi 50 mingdan 100 ming kv km gacha boradi. Bunga Islandiya, Irlandiya, Avstriya, Vengriya, Chexiya, Latviya, Litva, Xorvatiya, Bosniyi. va < :ersego\.na, Porti'galia mamlakatlaridan iboratdir. Norvegiya, Shvetsiya, Finlandiya, Buyuk Britaniya, GFR, Italiya, Polsha, Ruminiya, Bolgariya, Serbiya va Chernogoriya Federatsiyasi va Gretsiyaning, ya’ni jami 11 davlatning maydoni 100 mingdan 500 ming kv km gacha o'zgaradi. Faqat Fransiya va Ispaniya davlatlarining hududi 500 ming kv km dan oshadi.Yevropada har xil shaklga ega bo'lgan mamlakatlar mavjud. Norvegiya qit’ada hududi meridian yo'nalishi bo'yicha eng uzun (1750 km) joylashgan mamlakatdir.
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash:
1. Yevropada XX asming 80-, 90- yillarida va hozirgi vaqtda qancha mamlakat mavjud b o`lgan?
2. Sharqiy Yevropa siyosiy xaritasida 1989 - 2000- yillarda b o`lib o`tgan o'zgarishiar to`g ‘risida nimalami bilasiz?
3. Yevropada hududi ulkan bo`Igan va «mitti» davlatlarning nomlarini atlasdan aniqlab, daftaringizga yozib q o`ying.
XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish Yozuvsiz xaritaga tushurib
XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: Geografiya 9-sinf darsligi, qo`shmcha adabiyotlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
