|
Belgilangan vaqt.
1.
|
Tashkiliy qism
|
3 daqiqa
|
2.
|
O`tilgan mavzuni takrorlash
|
12 daqiqa
|
3.
|
Yangi mavzu bayoni
|
14 daqiqa
|
4.
|
Mustahkamlash
|
12 daqiqa
|
5.
|
Baholash
|
2 daqiqa
|
6.
|
Uyga vazifa
|
2 daqiqa
|
I.Tashkiliy qism: Salomlashish,davomatni aniqlash,sinf tozaligini kuzatish.
II.O`tilgan mavzuni takrorlash: O`quvchilarning bilimlari sinab ko`riladi.
1. Ikki daryo oralig i qadimda qanday atalgan? 2. Mesopotamiyaning qaysi qismlari shumerlar va akkadlar to- monidan o’zlashtirilgan edi? Qachon?
Faol o`quvchilar baholanadi.
III.Yangi mavzu bayoni: Reja:
1. Qaysi hukmdor davrida va qachon Bobil yagona davlatga aylandi?
2. Xammurappi qonunlari nima maqsadda yaratilgan edi?
3. Yangi podsholik davri haqida gapirib bering?
4. Bobil madaniyati?
Miloddan avvalgi II mingyillikda Bobil podsholigi Mesopotamiya janubidagi eng yirik qudratli davlatga aylandi. Bobil qulay geografik o'ringa ega bo'lib, Frotva Dajla daryolari o'zanlari deyarli bir-biriga qo'shilib ketadigan bir makonda joylashgandi Kema- larda tovarlari bilan birga suzib kelgan aksariyat sav- dogarlar bu shaharga qo'nib o'tishar edi. "Bobil" so'zining o'zi esa "xudolar darvozasi' degan ma'noni anglatadi Bobil shahrida ajoyib saroylar, muhtasham ibodatxonalar bo'lgan. Bobilning bosh ko'chasi g'alaba ilohasi Ishtar darvozasi bilan tugallangan. Bobil dav- latida dehqonchilik, hunarmandchilik, ishlab chiqarish va savdo-sotiq yaxshi rivojlanadi. Ammo o'zaro urush- lar bunga xalaqit beradi.
Miloddan avvalgi XVIII asrda (mil aw. 1792— 1750 yillar) Bobil podshosi Xammurapi butun Meso- potamiyani yagona davlatga birlashtirishga muvaffaq bo'ladi. Xammurapi hukmronligi davrida Bobil eng qudratli davlatga aylanadi. Xammurapi tarixda qonunlar chiqaruvchi hukmdor sifatida nom qoldirgan. Xammurapi qonunlari hajmi jihatidan, hayotning har xil tomonlarini qam- rab ohshi bilan ilgari mavjud bo'lgan barcha qonun- lardan ustunlik qiladi Xammurapi qonunlari hamma uchun — badavlat va qashshoq kishilar uchun birdek bo'lgan. Qonunlar matnlari mamlakatning barcha sha- harlarida o'rnatilgan tosh ustunlarga yozib qo'yilardi. Xammurapi qonunlari qat'iyligi bilan kishini lol qoldiradi. Basharti, shifokor amalga oshirgan jarrohlik muolajasi natijasida bemor bevaqt vafot etsa, shifo- korning qo'llari kesib tashlanishi shart bo'lgan Ma- bodo arxitektor qurgan uy to'satdan qulab, biror kishini bosib qolsa, arxitektor qatl etilishi lozim bo'lgan. Qat'iyligi va ayovsizli- giga qaramay, Xammurapi qonunlari jamiyat rivojiga imkoniyat yaratib berdi, negaki talon-taroj, o'g'rilik va davlat mulkini o'marish kabi jinoyatlar deyarli sodir etilmasdi. Xammurapi deyarli o'ttiz yil davomida qo'shni mam- lakatlarni o'ziga bo'ysundirish uchun tinimsiz urushlar olib boradi. Xammurapi vafotidan keyin tog'lik kassitlar qabilasi shaharni bosib oladi. Kassitlar bosqini Bobil zavolga yuzlanishiga zamin hozirladi, uzoq davom etgan yemirilish miloddan avvalgi VII asrda Yangi Bobil podsholigi vujudga kelishi bilan yakunlandi.
Navuxodonosor II hukmronligi davrida Bobil podsholigi taraqqiyotning cho'qqisiga erishadi. Bu hukm- dor Misrni Yangi Bobil podsholigiga qo'shib oladi, lyerusalim (Quddus)ni vayron qilib tashlaydi, Bobilni esa mustahkam qal'aga aylantiradi. Navuxodonosor II turar joy binolari va mudofaa devorlari qurilishida pishgan g'isht ishlatish to'g'risida farmon beradi. U hukmronlik qilgan davrda Bobil shahrining sakkizta darvozasi bo'lgan, ulardan har biri mamlakat bosh xu- dolaridan birining nomi bilan atalar edi. Ayniqsa, iloha Ishtar nomidagi darvoza chiroyli va nafis bo'lgan, hayvonlar va qushlar tasviri tushirilgan niliy naqshinkor toshtaxtachalar bilan bezatilgan.
Eronliklar lashkari 539- yilda bostirib kiradi. Fors- lar Bobilni zabt etadilar. Aytilgan sanadan boshlab Yangi Bobil podsholigi Fors davlati tarkibiga kiradi. Forslarni Bobildan Makedoniyalik Aleksandr haydab chiqardi. Uning vafotidan so'ngra Bobil Salavkiylar davlati tarkibiga kirdi.
V.Mustahkamlash:
1. Qaysi hukmdor davrida va qachon Bobil yagona davlatga aylandi?
2. Xammurappi qonunlari nima maqsadda yaratilgan edi?
3. Yangi podsholik davri haqida gapirib bering?
4. Bobil madaniyati?
V.Baholash: Darsda faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
