3-yil – Toriq ibn Said boshchiligidagi arablar qo‘shini Ispaniyani bosib oladi.
7yil – Puate jangida franklar hukmdori Karl Martell arablarni yengib, ularning Yevropaga
1-l-Abu Muslim boshchiligida Arablarga qarshi xalq qo`zg`aloni bo`lib o`tdi
6– Muhammad (s.a.v.) Makkada tavallud topgan yil.
8 Xitoy Buyuk ipak yo`li ustida joylashgan Gaochan davlatini mag`lub etadi
2 . Sanalar bilan ishlash “:
644-656-yillar-xalifa Usmon hukmronlik qilgan davr
656-661-yillar-xalifa Ali hukmronlik qilgan davr
661–750-yillar – Arab xalifaligida Umaviylar sulolasi hukmronligi davri (89 yil)
668-yil Xitoy koreyaga qarshi urush boshlab uning poytaxti Pxenyanni egalladi
668-yil-Silla qirolligi Tan sulolasi bilan ittifoq tuzib Koreya yarimorolini o`z hokimiyati ostida birlashtirdi
681–701-yillar – Bolgariyada Asparux hukmronlik qilgan davr.(20 yil) Bolgariya asoschisi hisoblanadi
685-687-yillar-Iroqning Kufa shahrida arablarga qarshi xalq qo`zg`aloni bo`lib o`tdi
750–1258-yillar – Arab xalifaligida Abbosiylar hukmronligi davri.(508 yil)
756-yil Ispaniyada Qurdoba amirligi tashkil topdi
756-yilItaliyada Papa viloyati tashkil topadi
768–814-yillar – Buyuk Karl hukmronlik qilgan davr.(46 yil)
769-783-yillar-So`g`diyonadaMuqanna boshchili- gida xalq qo`zg`aloni bo`lib o`tdi
3.Tezkor test
4.Guruhlarda ishlash : I guruh : Ilk o`rta asrlarda Yevropa haqida
II guruh : Ilk o`rta asrlarda Osiyo mamlakatlari haqida
II I guruh : Ilk o`rta asr davlatlarining madaniy hayoti haqida
V.Baholash: Darsda faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.
VI.Uyga vazifa: -o`tilganlar asosida test tuzish.
Mavzuning asosiy mazmunini so`zlab berish.
O`.T.I.B.D.O` __________________ ____________ ____________
Sana ____________________________________Sinf __________________________
Mavzu : 15-§. YEVROPADA O‘RTÀ ÀSR SHAHARLÀRI Dars maqsadi : -O`quvchilarga YEVROPADA O‘RTÀ ÀSR SHAHARLÀRI tarixi haqida bilim berish
Tarbiyaviy maqsad: - o`quvchilarga tarixiy taraqqiyot tajribalaridan zarur saboqlar olib yashash lozimligini uqtirish;
Rivojlantiruvchi maqsad: -o`quvchilarni dunyoqarashini, nutqini,fikrlash qobilyatini, shakllantirish.
Tayanch kompetentsiyalar: Kommunikativlik
O`z fikrini og`zaki va yozma tarzda aniq va tushunarli bayon qila olish, mavzu:dan kelib chiqib savollarni mantiqan to`g`ri qo`ya olish va javob berish;
Fanga oid kompetensiyalar:
Tarixiy voqeilikni tushunishvauni mantiqiy izchillikda tushuntira olish kompetensiyasi.
tarixiy davrlar va -yillarni ajrata oladi, tarixiy hisobini tushuntira oladi; mazkur davrni o„rganish orqali o„quvchilar tarix fanining o„rganilayot- gan davriga oid tarixiy atamalar mazmunini biladi;
Tarixiy shaxslar haqida ma’lumot bera oladi,tarixiy sanalarda ro`y bergan voqealar haqida ma‟lumot bera oladi
Dars turi :yangi bilim va tushunchalarni shakllantiruvchi
Dars metodi : Interfaol metodlar , guruhlarda ishlash o`zingizni sinang
Dars jihozi : darslik ,xarita , tarqatma materiallar ___________________________________
Darsning borishi:
I .Tashkiliy qism : salomlashish,davomatni aniqlash ,sinfni darsga tayorlash ,kun tarixi aytiladi
II.O`tilgan mavzuni takrorlash : _______________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
III. Yangi mavzu bayoni :
Yevropada X—XI asrlarda ishlab chiqarish yuksalib. и engawalo hunarmandchilikda kuzatiladi. Mehnat q u ro llarin in g takomillashuvi. ustalar mahoratining oshishi h u n a rm an d ch ilik n I dehqonchilikdan alohida sohaga aylantiradi.Mehnat qurollari, ritsarlarmng qurol-aslahalar, himoya anjomlari tavyorlash uchun ko'plab metall zarur edi Ehtiyojning oShishi Yevropada temir rudasmi kovlab olish, eritish va ishlov berishni tezlashishiga olib keladi. Zig irpo} adan to'qilgan gazlamalar o d am larn i q o n iq tirm av , ju n d an m ato —movut to 'q iy boshlaydilar. Gazlama to ‘qiilidit '.otiq dastgohlardan fovdalanish ishning unumdorligi va mahsulot sifatini oshiradi. Yevropada shaharlarning pavdo bo'lishi va yuksalishi turli mamlakuthrda turlicha bo'ladi. Dastlab Italiya va Franiyaning janubidagi: Venetsiya, Genuya, Florensiya, Marsel, Tuluzalar IX—X asrlardavoq yuksala boshlaydi. Vizantiya va Sharq mamlakatlari bilan O'rta dengiz orqali savdo yo'lida jovlashgani bu shaharlaiga qo‘l keladi. Fransiyaning shimolida. Niderlandiya. Angliya \a Germaniyada yangi shaharlar X—XI asrlardan vujudga keladi. Vengriya, Boltiqbo'yi, Rus yerlarida esa shaharlar X ll—XIII asrlardan ko'payadi. Yevropa shaharlariniturli asrlarda vujudga kelishining asosiy sababi ijtimoiylqtisodiy rivojlanishdagi farqlar edi. Shaharlar eng av\ ilo \a\fsizlik. dushman hujumidan himoyalanishga qulay, qola\ersa hunarmandlar o'zlari \asagan bu\umlarni sota olish imkoniyati bo'lgan joylarda quriladi. M onastir va qasrlarda yashovchilar hunarmandlarga buyurtmalar bergani, dushman xavf solganida yashirimshi imkoniyati bo'lishi, ularning atrofida shaharlarni shakllanishiga sabab bo'lgan. Ycvropadagi Myunster. Sen-Gallen Sen-Dene.shaharlari monastirlar. Strasburg. Gamburg, Augsburglar feodallar qal'alari atrofida. Padeborn. Bremen,
